Lepszy Klimat

Paulina Górska
undefined
Apr 26, 2023 • 59min

#32 | Olej palmowy: fakty i mity

Kwestia oleju palmowego to jeden z tzw. „wicked problems” - problemów tak złożonych i skomplikowanych, że wydają się nie do rozwiązania. Olej palmowy jest niezwykle wydajny, uniwersalny i stosunkowo tani, przy jego uprawie i produkcji pracuje 6 milionów ludzi. Dla 2 milionów z nich praca na plantacji palmy olejowej to JEDYNE źródło utrzymania. “Gdyby tylko dało się go uprawiać w innej szerokości geograficznej, a nie kosztem lasów tropikalnych” - komentuje dr Monika Mętrak, gościni dzisiejszego odcinka, biogeochemiczka i toksykolożka z Wydziału Biologii Uniwersytetu Warszawskiego. Rozmawiamy o oleju palmowym w kontekście wylesiania, wymierania gatunków, erozji gleby, warunków, w jakich pracują produkujący go ludzie. Ale także o tym, co dobrego uprawa palmy olejowej w życia tych społeczności wnosi i czy bojkot oleju palmowego to dobre rozwiązanie?Z odcinka dowiesz się też:Co czyni olej palmowy „ulubionym” olejem współczesnego świata? Czy olej palmowy da się zastąpić? Jak uprawy palmy olejowej wpływają na środowisko? Jaki związek z boomem na olej palmowy miał wzrost świadomości o tłuszczach trans? Więcej treści znajdziesz tu:Instagram: http://bit.ly/3Vene60 YouTube: http://bit.ly/3iddUR7 TikTok: http://bit.ly/3gDdaob Realizacja: Justyna Czyszczoń - redakcjaMysław - audioP & C Paulina Górska | Varsovia Lab.
undefined
Apr 19, 2023 • 40min

#31 | Pozwali Shell, Polskę i Unię Europejską - jak ClientEarth walczy o planetę i co znajdziemy w nowej ustawie o ochronie klimatu?

Tę organizację musicie znać, jeśli interesujecie się sprawami klimatu! ClientEarth to jedna z najbardziej ambitnych organizacji walczących o ochronę środowiska - w Polsce i na świecie. Zrzesza prawników, którym zależy na zmienianiu świata na lepsze.  Moja gościni Zuzanna Rudzińska-Bluszcz jest prezeską polskiej Fundacji Client Earth - Prawnicy dla Ziemi. Mówi, że pracuje ze wspaniałymi ludźmi, którym zależy; którzy nie godzą się na obecny stan rzeczy w Polsce i wykorzystując prawo, aktywnie walczą o zmianę. W poniedziałek 17 kwietnia Fundacja ClientEarth przedstawiła projekt ustawy o ochronie klimatu w Polsce. Jednym z jej założeń jest osiągnięcie przez Polskę neutralności klimatycznej najpóźniej do 2050 roku. Innym przekazywanie 1% PKB na działania klimatyczne - podobnie, jak przekazujemy obecnie na obronność. Z Zuzanną rozmawiamy o szczegółach ustawy i konieczności jej wprowadzenia. Pytam też o jej drogę do zostania CEO polskiego oddziału tej międzynarodowej organizacji i czy w ClientEarth pracują sami prawnicy idealiści ;)Dodatkowe informacje:Strona internetowa Fundacji: https://www.clientearth.pl/ Więcej o ustawie i Tygodniu Klimatycznym: http://bit.ly/3KX1DMK Więcej treści znajdziesz tu:Instagram: http://bit.ly/3Vene60 YouTube: http://bit.ly/3iddUR7 TikTok: http://bit.ly/3gDdaob Realizacja: Justyna Czyszczoń - redakcjaMysław - audioP & C Paulina Górska | Varsovia Lab.
undefined
Apr 12, 2023 • 29min

#30 | Telefon do wynajęcia, czyli o cyrkularnym obiegu smartfonów

Dacie wiarę, że w całej Europie, “zachomikowane” jest ponad 700 MILIONÓW telefonów? Wiemy, że z każdego miliona zbędnych smartfonów daje się odzyskać 350 kg srebra i 34 kilogramy złota, nie wspominając o innych materiałach, od rzadkich metali, po plastik, który także daje się przecież przetworzyć. Dlaczego więc to się nie dzieje? Co powstrzymuje nas przed pozbywaniem się starych telefonów i dlaczego nie jesteśmy zbyt chętni do tego, żeby kupować telefony używane?O tworzeniu cyrkularnego obiegu telefonów komórkowych (a wkrótce także może i innych urządzeń elektronicznych) i związanych z tym wyzwaniach rozmawiam z Piotrem Kowalczykiem, CFO Phox.pl. Ten podcast powstał we współpracy reklamowej z Phox.pl, platformą oferującą wynajem nowych i odnowionych telefonów.Więcej treści znajdziesz tu:Instagram: http://bit.ly/3Vene60 YouTube: http://bit.ly/3iddUR7 TikTok: http://bit.ly/3gDdaob Realizacja: Justyna Czyszczoń - redakcjaMysław - audioP & C Paulina Górska | Varsovia Lab.
undefined
Apr 5, 2023 • 38min

#29 | Zupa z bobra i manna z… łąki? Krótka historia tego, co jadali dawni Polacy

Obecnie po raz pierwszy w historii mięso jest tak tanie, że może sobie na nie pozwolić każdy Polak. Bogata w produkty odzwierzęce kuchnia polska, którą dzisiaj znamy, to jednak twór stosunkowo nowy: gwałtowny wzrost zapotrzebowania na mięso datowany jest dopiero na drugą połowę XIX wieku, a sam kotlet schabowy, uznawany niekiedy za “danie narodowe”, ma historię nie dłuższą niż 200 lat! Jak wyglądała staropolska sztuka kulinarna, co ją kształtowało i na nią wpływało? O tym rozmawiam z Magdaleną Kasprzyk-Chevriaux, z wykształcenia prawniczką, z pasji dziennikarką kulinarną specjalizującą się w historii kuchni polskiej, autorką książki “Sztukamięs ze szlachtuza. Nieopowiedziana historia mięsa” i współautorką książki “Kapłony i szczeżuje. Opowieść o zapomnianej kuchni polskiej”. Czym jest kapłon? A Szczeżuja? Dlaczego w poście jadano zupę z bobra? Czy barszcz od zawsze był z buraków i jakie inne rośliny dawniej jadaliśmy? Co trafiło do nas z Nowego Świata i jaką historię mają ziemniaki? Czy polska kuchnia naprawdę “mięsem stała”? A jeśli nie, to skąd w naszej kuchni teraz tyle mięsa?Zapraszam do wspólnej kulinarnej podróży w czasie. Dodatkowe informacje:“Kapłony i szczeżuje. Opowieści o zapomnianej kuchni polskiej”: http://bit.ly/42KfWeb “Sztukamięs ze szlachtuza. Nieopowiedziana historia mięsa”: http://bit.ly/3FWHDH8 Więcej treści znajdziesz tu:Instagram: http://bit.ly/3Vene60 YouTube: http://bit.ly/3iddUR7 TikTok: http://bit.ly/3gDdaob Realizacja: Justyna Czyszczoń - redakcjaMysław - audioP & C Paulina Górska | Varsovia Lab.
undefined
Mar 29, 2023 • 32min

#28 | Polska firma przetwarza fusy po kawie w ligninę i olej kawowy. “Otworzymy gigarafinerię odpadów po kawie!”

Każdego dnia na świecie wypija się ponad 2,25 miliarda filiżanek kawy. Bariści wyliczają, że jedno espresso to średnio 8–10 g kawowych fusów, co w samej Polsce generuje 120 tys. ton kawowych odpadów. “Nie odpad, a surowiec” - poprawia mnie od razu Marcin Koziorowski, mój dzisiejszy rozmówca. W 2018 wraz z Kacprem Kossowskim opracowali technologię przetwarzania fusów po kawie w zrównoważone materiały i stworzyli prężnie rozwijający się dziś startup Ecobean. Olej kawowy, antyoksydanty, kwas mlekowy, dodatki białkowe czy lignina kawowa to tylko kilka z “wynalazków”, które jednocześnie stanowią alternatywy dla produktów stosowanych obecnie na szeroką skalę przez przemysł spożywczy, kosmetyczny, przetwórczy i farmaceutyczny. Rozmawiamy o (nieskończonym?) potencjale kryjącym się w kawowych fusach, wyzwaniach, które stawia prowadzenie biznesu zgodnie z założeniami obiegu zamkniętego i powstającej pod Warszawą BioRafinerii kawowych fusów. Więcej treści znajdziesz tu:Instagram: http://bit.ly/3Vene60 YouTube: http://bit.ly/3iddUR7 TikTok: http://bit.ly/3gDdaob Realizacja: Justyna Czyszczoń - redakcjaMysław - audioP & C Paulina Górska | Varsovia Lab.
undefined
Mar 22, 2023 • 1h 8min

#27 | Sapiens na zakupach, czyli dlaczego kupujemy za dużo i jak kupować bardziej świadomie?

Tym razem podchodzimy do tematu kupowania i konsumowania od innej strony - ekonomii behawioralnej. Dlaczego tak? Bo hasła “kupuj mniej” i “nie kupuj” to za mało. Powinniśmy mieć wiedzę o tym, skąd się biorą nasze zachowania i jak na nas wpływają emocje i całkiem pierwotne instynkty, żeby kupować więcej i więcej. Bo ta wiedza jest świetnie wykorzystywana przez marketingowców. A warto, żebyśmy mieli ją wszyscy! O tym, jak kształtowane są nasze decyzje zakupowe, dlaczego wierzymy marketerom zapewniającym, że ich produkty są najlepsze, o paradoksach, horrorze wyboru i szukaniu “tej idealnej” pary jeansów rozmawiam z Piotrem Buckim, psychologiem biznesu i ekspertem od komunikacji, wykładowcą i autorem wielu książek, m.in. wydanej niedawno “Sapiens na zakupach” (gorąco polecam, ta książka jest punktem wyjścia do tego odcinka). Z odcinka dowiesz się też: Czym jest sprzedawanie nadziei? Skąd w nas przeświadczenie, że droższe=lepsze?Czym jest i jak kształtuje nasze decyzje zakupowe efekt Diderota?Dlaczego pragniemy rzeczy, które reklamują influencerzy? Dodatkowe informacje:Książka “Sapiens na zakupach” wydawnictwa PWN: http://bit.ly/3FClltV Piotra znajdziecie na Instagramie https://bit.ly/3JPakaf i stronie https://bucki.pro/ Więcej treści znajdziesz tu:Instagram: http://bit.ly/3Vene60 YouTube: http://bit.ly/3iddUR7 TikTok: http://bit.ly/3gDdaob Realizacja: Justyna Czyszczoń - redakcjaMysław - audioP & C Paulina Górska | Varsovia Lab.
undefined
Mar 15, 2023 • 41min

#26 | 2.5 mln pieców na węgiel wciąż truje Polaków. Jak walczyć ze smogiem?

WHO od lat alarmuje, że „nie istnieje bezpieczny dla zdrowia poziom zanieczyszczeń powietrza”, mimo to normy stale są przekraczane, a w samej Polsce smog zabija 50 tysięcy ludzi rocznie. To tak, jakby z powierzchni Ziemi co roku znikało małe miasto! “Wiąże się to z tym, że produkcja energii elektrycznej w Polsce w znaczącym stopniu oparta jest o spalanie węgla” - wyjaśnia Weronika Michalak, dyrektorka polskiego oddziału międzynarodowej organizacji Health and Environment Alliance (HEAL), analizującej wpływ środowiska na zdrowie obywateli Unii Europejskiej, która o czyste powietrze walczy od lat. Biorąc pod uwagę, że w Polsce nadal mamy ponad 2.5 mln domów opalanych węglem - także brunatnym! - może brzmieć to jak walka z wiatrakami (kopciuchami).  Dlaczego Polska jest tak zanieczyszczonym krajem? Co musi się wydarzyć, żeby poprawić jakość polskiego powietrza? Zapraszam do słuchania!Z odcinka dowiesz się też: Czy spalanie drewna jest eko?Jak „podróżują” po świecie zanieczyszczenia powietrza? Czym jest niska, a czym wysoka emisja?  Kto stoi za wzrostem świadomości na temat smogu w Polsce?Kim jest ekodoradca i jak może pomóc nam zmienić sposób ogrzewania na mniej emisyjny? Dodatkowe informacje:Oficjalna strona HEAL Polska: http://healpolska.pl/ O wpływie zanieczyszczeń transportowych na zdrowie oraz rozwój dzieci: http://bit.ly/3yDiZHt Ile kosztuje nas spalanie węgla? http://bit.ly/3mTmRRQ Więcej treści znajdziesz tu:Instagram: http://bit.ly/3Vene60 YouTube: http://bit.ly/3iddUR7 TikTok: http://bit.ly/3gDdaob Realizacja: Justyna Czyszczoń - redakcjaMysław - audioP & C Paulina Górska | Varsovia Lab.
undefined
Mar 8, 2023 • 54min

#25 | Grzyby a ocieplający się klimat - czy scenariusz z “The Last of Us” mógłby się ziścić?

Na początek prośba do was: jeśli uważacie moje treści za wartościowe,  zaobserwujcie podcast i zostawcie mu ocenę na Spotify.  Pozwoli mi to docierać z nim do szerszej widowni. Dzięki! A o czym dzisiejszy odcinek? O grzybach! Zrobiło się o nich ostatnio głośno za sprawą “The Last of Us”. W przedstawionej w serialu dystopijnej wizji świata, zainfekowani przez grzyb z rodzaju Cordyceps ludzie zmieniają się w przypominające zombie potwory. Wiedząc, że Cordyceps zdolny jest zawładnąć ciałami mrówek (jeśli jeszcze nie widzieliście, jak to robi, zajrzyjcie tu: http://bit.ly/3F01BjS ), ciężko nie zapytać: czy to samo mógłby zrobić nam? Czy grzyby mogłyby zawładnąć naszymi mózgami, a serialowy scenariusz miałby szansę się ziścić?Na te i wiele innych pytań w arcyciekawy sposób odpowiada Marta Wrzosek, mykolożka, wykładowczyni na Wydziale Biologii Uniwersytetu Warszawskiego, autorka książek i popularyzatorka nauki, współtwórczyni i pierwsza prezeska Polskiego Towarzystwa Mykologicznego. Wiedzieliście, że jako ludzie jesteśmy stosunkowo blisko spokrewnieni z grzybami? Do tej pory myśleliśmy o nich raczej pozytywnie: pomogą w walce z plastikiem, zastąpią pestycydy, rozłożą ropę naftową, wspomogą w walce z chorobami itd. Jednak fakt, że królestwo grzybów pozostaje jednym z najsłabiej poznanych, a mykolodzy nieustannie odkrywają i opisują nowe gatunki otwiera drzwi na nowe interpretacje…  Czy grzyby uratują świat? A może jednak powinniśmy się ich bać? Z odcinka dowiesz się też: Jak grzyby się ze sobą komunikują? Czy świat mógłby funkcjonować bez grzybów? Czy wiemy już o grzybach, które mogłyby stanowić potencjalne zagrożenie dla człowieka? Czym jest Candida auris, co łączy go z covidem i dlaczego niepokoi naukowców? Czemu nie mamy jeszcze przeciwgrzybowych szczepionek?Jak ocieplenie klimatu wpłynie na grzyby?Jak to się dzieje, że grzyby mogą… zjadać plastik?Dodatkowe informacje:Jak grzyby mogą uratować świat? - dedykowany grzybom post na Instagramie: https://bit.ly/41Peabj Jak grzyby mogą uratować świat vol 2: https://bit.ly/3JiikkK Więcej treści znajdziesz tu:Instagram: http://bit.ly/3Vene60 YouTube: http://bit.ly/3iddUR7 TikTok: http://bit.ly/3gDdaob Realizacja: Justyna Czyszczoń - redakcjaMysław - audioP & C Paulina Górska | Varsovia Lab.
undefined
Mar 1, 2023 • 60min

#24 | Co nam dadzą, co odbiorą Strefy Czystego Transportu?

“Nie możemy czekać, aż smog komunikacyjny zabije nas i nasze dzieci” - mówi mój gość, którym po raz kolejny jest Maciej Mazur, Dyrektor Zarządzający Polskiego Stowarzyszenia Paliw Alternatywnych i wiceprezes AVERE, największej europejskiej organizacji branżowej zajmującej się kreowaniem rynku elektromobilności. Strefy Czystego Transportu - w Europie funkcjonują od dawna, w Polsce ogłoszenie pierwszych wywołało sporo emocji. Jednak (wbrew popularnym opiniom) SCT  to nie celowe utrudnianie życia ani zachęta do kupna nowego samochodu. To nadzieja na poprawę naszego zdrowia i realne narzędzie walki ze smogiem, który każdego roku zabija około 50 tysięcy Polaków. A skąd cały ten smog? W dużej mierze niestety z samochodów, których średni wiek w Polsce wynosi (bagatela!) 14 lat. To transport także w największym stopniu odpowiada za emisję niezwykle niebezpiecznych dla zdrowia tlenków azotu. Chcesz wiedzieć, czym są i czym nie są SCT? Co nam dają normy Euro? Dlaczego samochody stają się coraz droższe? Jak SCT zmieniły miasta takie jak Berlin, Londyn czy Mediolan i czego możemy się na ich przykładach nauczyć? Zapraszam do słuchania!PS.: Kraków zmienił scenariusz STC po konsultacjach społecznych i m.in. wyłączył z zakazu wjazdu do centrum osoby starsze. W Warszawie konsultacje trwają: nie bójmy się brać w nich udziału! Więcej treści znajdziesz tu:Instagram: http://bit.ly/3Vene60 YouTube: http://bit.ly/3iddUR7 TikTok: http://bit.ly/3gDdaob Realizacja: Justyna Czyszczoń - redakcjaMysław - audioP & C Paulina Górska | Varsovia Lab.
undefined
Feb 22, 2023 • 44min

#23 | Prądożerne i nieekologiczne - czy kryptowaluty i blockchain to naprawdę samo zło?

Kryptowaluty nie cieszą się dobrą sławą: łączymy je z szybkim bogaceniem się (i czasem równie szybkim powrotem do poziomu zero) i ogromnym zużyciem prądu, przez co często szufladkujemy je jako ‘nieekologiczne’. Ale czy wiedzieliście, że energią odzyskaną z ich kopania kryptowalut możemy ogrzewać domy, a blockchain jest w stanie efektywnie weryfikować deklarowaną przez producentów etyczność łańcuchów dostaw?Tak, bitcoin zużywa prąd. Ale okazuje się, że poza nim, reszta blockchainów działa na ekologicznych platformach i wcale nie potrzebuje tego prądożernego kopania. Czy zatem możliwe jest ekologiczne kopanie kryptowalut? Jak kryptowaluty wpływają na klimat? Czym są “zielone kryptowaluty”? - na te pytania odpowiada Michał Zajda, programista, informatyk, jeden z twórców blockchaina nowej generacji i autor książki “Kryptowaluty dla zabieganych”. Rozmawiamy o blockchainie, kopaniu kryptowalut, narzędziach kryptograficznych i ich ekologiczności oraz o - obecnym i potencjalnym - wpływie kryptowalut na klimat i środowisko. Z odcinka dowiesz się też: Czy wszystkie kryptowaluty są tak samo prądożerne?Jak bitcoin mógłby usprawnić walkę z emisjami?Czy blockchain zmniejszy korki?Dodatkowe informacje:Książka “Kryptowaluty dla zabieganych” wydana przez wydawnictwo Insignis: http://bit.ly/3XsaLf2 Więcej treści znajdziesz tu:Instagram: http://bit.ly/3Vene60 YouTube: http://bit.ly/3iddUR7 TikTok: http://bit.ly/3gDdaob Realizacja: Justyna Czyszczoń - redakcjaMysław - audioP & C Paulina Górska | Varsovia Lab.

The AI-powered Podcast Player

Save insights by tapping your headphones, chat with episodes, discover the best highlights - and more!
App store bannerPlay store banner
Get the app