De Stemming van Vullings en De Rooy

De Stemming is terug met zowel Joost als Xander in de studio. Er is weer veel te bespreken na wat Joost een 'shaky' week noemde. Grootste nieuws was natuurlijk de kwestie stikstof, waar het kabinet vorige week een knoop over doorhakte. Hoe is dat geland en welke gevolgen zullen er zijn voor stikstofminister Van der Wal, haar partij de VVD en de gehele coalitie?  In de wandelgangen ging Joost naar de boekpresentatie van Yosef Tekeste-Yemane, die samen met onder andere Jasper van Dijk van de SP jarenlang streed voor een Nederlands paspoort. Joost ontmoette hem eerder aan een talkshowtafel en merkte dat zijn verhaal wat bij hem losmaakte. "Hij heeft de actiejournalist in je wakker gekust," aldus Xander. Onze koopkracht was het hete hangijzer bij de behandeling voorjaarsbegroting afgelopen week. Kan daar niet toch nog aan gesleuteld worden? Xander zag partijen dichter bij elkaar komen en bespreekt de knoppen waar het kabinet nog aan kan draaien. En Joost voorspelt alsnog boze boeren in Den Haag, maar hoeveel gaan het er worden? 

Vullings en Van der Wulp is dit keer zonder Vullings, maar met Marleen de Rooy. Xander en Marleen bespreken hoe mensen door de hoge inflatie steeds meer in geldnood komen. Wat kan het kabinet nog doen om mensen die het niet redden te helpen? Eén ding is volgens Minister Kaag zeker: er moet wel dekking zijn bij het compenseren, want 'het geld groeit nog steeds niet aan de bomen.'Het kabinet staat niet alleen door de inflatie een 'hete maand' te wachten. Ook de stikstofplannen zetten het kabinet onder druk. Minister Van der Wal kondigde aan dat er echt niks anders op zit dan nu een rigoureus stikstofbesluit te nemen. Dat leidt tot grote onrust bij de boeren, maar ook binnen haar eigen partij, de VVD. En Xander liep in zijn eentje door de wandelgangen en kwam daar minister Harbers tegen. Harbers is een vriend van oud-minister Sander Dekker die heel naar van zijn racefiets is gevallen. En Harbers gaat ook nog over veilige fietspaden.

Wat als er echt een gastekort ontstaat in Nederland. Nu er ineens minder Russisch gas binnenkomt, is in Den Haag het koortsachtig denken daarover begonnen. De kolencentrales weer op volle toeren laten draaien? Tóch weer meer gas in Groningen oppompen? Oppositiepartij GroenLinks noemt dit "de fossiele reflex". Maar ook binnen de coalitie is de eensgezindheid ver te zoeken. Dat is niet het enige dossier waarover de komende weken de spanning binnen de coalitie wel eens hoog kan oplopen, denken Xander en Joost. De opvang van asielzoekers en huisvesting van statushouders is een explosieve kwestie, zeker nu de VVD-staatssecraris verzet ondervindt van zijn eigen fractie in de Tweede Kamer. In de rubriek In de wandelgangen gaan Xander en Joost onderzoeken wat er maandag misging in de Eerste Kamer, toen voor het eerst in 80 jaar een vergadering niet kon doorgaan omdat het quorum niet werd gehaald.

Het is vanwege Hemelvaartsdag een korte politieke week, maar ook dan hebben Joost en Xander genoeg te bespreken voor een nieuwe aflevering van podcast De Stemming. Want hoe is de voorjaarsnota van afgelopen week geland? En wat stond er in? Joost heeft naar eigen zeggen 'lekker zitten nerden' en ontdekte een paar sigaren uit eigen doos. Xander volgde de ministerraad waarin gesproken werd over racisme en institutioneel racisme. Wat is het verschil tussen die twee? Staatssecretaris Van Rij had zich er flink in verdiept. Toevallig kwamen de heren Van Rij ook tegen in de Wandelgangen, toen ze op zoek gingen naar nieuwe bewindspersonen. Daar wilden ze wel eens van weten hoe zij het wantrouwen in de Kamer ervoeren, waar premier Rutte het vorige week in het sms-debat over had.  Ook wordt teruggeblikt op de eerste fysieke bijeenkomst over de samenwerking tussen GroenLinks en PvdA. Hoe was de sfeer en hoe staan de leden tegenover zo'n fusie? En tot slot wordt er voorspeld. Dit keer geen politieke voorspelling, maar een uitstapje naar de sport... Luisteren dus, in dit lange Hemelvaartsweekend! Wil je De Stemming eens live meemaken? Kom dan op 26 juni naar het NPO Podcastevent in TivoliVredenburg Utrecht. Kaarten via podcastevent.npo.nl. 

"Wat krijg je als je het woord smoes zonder klinkers schrijft", was een opmerking van een Tweede Kamerlid in het sms-debat.  Een opmerkelijk debat, vooral door het optreden van premier Rutte die deze keer eens niet "meebewoog", zoals hij vaak doet in lastige debatten, maar juist in de aanval ging. Was dat de juiste strategie? In de wandelgangen peilen Xander en Joost of de linkse samenwerking daadwerkelijk gaat leiden tot een gezamenlijke fractie van GroenLinks en de PvdA in de Eerste Kamer. Intussen is hard doorgewerkt aan de Voorjaarsnota. Het kabinet heeft nog geen zicht op ruime steun voor de financiële plannen. Zorgelijk?

Er zitten nog gaten van miljarden euro’s in de rijksbegroting en dus moet de regering een oplossing vinden. Daarvoor gingen Rutte en Kaag op bedeltocht (of was het toch een bedevaart?) langs alle fracties in de Tweede Kamer. Is deze tocht onderdeel van de nieuwe bestuurscultuur of politieke marketing?  En ineens was minister Hoekstra in Kiev en sprak premier Rutte via een videoverbinding het Oekraïense parlement toe. Het Engels van Rutte viel daarbij op, maar wat nog meer?  Kamerleden hielpen Pieter Omtzigt intussen een handje bij het krijgen van extra spreektijd, in de wandelgangen troffen Xander en Joost de Nationale Ombudsman en hield VVD’er Verkuijlen een beladen maidenspeech.

Het was de week van wachten op D66 partijleider Kaag. Waarom duurde het zo lang voordat ze een reactie wilde geven over de MeToo zaak in haar partij? In afwachting van die reactie liepen D66-kamerleden rond als aangeschoten wild en kreeg fractievoorzitter Jan Paternotte er van langs van een verslaggever. Toen Kaag donderdag eindelijk een persconferentie gaf, werd dat een harde confrontatie tussen haar en de pers. Waar kwam de wederzijdse boosheid en ergernis vandaan? Joost moet het daarnaast een weekje zonder Xander doen, want die is op een welverdiende vakantie. Marleen de Rooy neemt de honneurs waar. En dat komt goed uit, want Marleen weet alles over de begroting, de voorjaarsnota en de spaartaks. En voor Xander op het vliegtuig stapte liep hij nog even met Joost door de wandelgangen.  

PvdA-fractievoorzitter Ploumen maakte deze week haar vertrek bekend. Joost en Xander bespreken haar beweegredenen en ook alvast haar opvolging; wie komt daarvoor in aanmerking? Wordt het misschien iemand die - net als Ploumen - met Geert Wilders in Limburgs dialect kan overleggen?  Het kabinet moet essentiële politieke keuzes maken voor de voorjaarsnota. Er is een miljardentekort, dus er wordt flink overlegd. Joost merkt op dat daar ook politieke wensen in worden meegenomen, zoals de extra uitgaven aan defensie. Voor het ophogen van die defensieuitgaven werd deze week een petitie aangeboden in de Tweede Kamer. Na corona mogen de petities weer fysiek in de Kamer worden aangeboden, hoe gaat dat er aan toe? Joost en Xander namen een kijkje in de Wandelgangen. 

Het was de week van Hugo de Jonge. Wat is nou zijn betrokkenheid bij de mondkapjesdeal met Sywert van Lienden en wat stond er precies in de vele whatsappjes die openbaar werden gemaakt? Joost Vullings en Xander van der Wulp nemen de meest pikante appjes door. Het was een unicum dat de minister van Volkshuisvesting zich verantwoordde in de Kamer over wat hij deed toen hij nog minister van Volksgezondheid was. De Jonge overleefde een motie van wantrouwen, maar waar draaide dit debat nou eigenlijk echt om? En: Wat zegt dit over de politieke cultuur in Nederland? Verder maakte Xander zich zorgen over het stikstofbeleid, zag Joost een debat over de studiefinanciering en dook duizenddingendoekje Stef Blok ineens weer op in Den Haag.

De Tweede Kamer werd deze week toegesproken door de Oekraïense president Zelensky. Historisch, werd de speech genoemd, maar is dat wel zo? Joost stak er zijn staatsrechtelijke licht voor op en ontdekte dat de Kamer eigenlijk mag uitnodigen wie ze willen. Zelfs Xander van der Wulp. Het historische bleek 'm te zitten in het alleen toespreken van de plenaire zaal.  Zelensky maakte zijn speech persoonlijk, vooral richting Mark Rutte, die hij Mark en 'druze'; vriend, noemde. Onze minister-president liet na afloop weten inderdaad goed contact te hebben met Zelensky, die hij een 'bijzondere vogel' noemde, maar dat hij wel realistisch bleef over het wensenlijstje dat de Oekraïense president in zijn speech opsomde. In de Wandelgangen evalueren Joost en Xander de gang van zaken rond de speech met Kamervoorzitter Vera Bergkamp.  Het viel Xander verder op dat het een week was waarin veel dingen mis gingen. Wéér een vernietigend rapport over de Belastingdienst, minister Hoekstra die in de problemen kwam in debat over de sancties aan Rusland, opvangproblemen rondom vluchtelingen en asielzoekers... En dan zijn er ondertussen ook nog dossiers als stikstof en corona die ondersneeuwen, merkt Joost op.  Genoeg te bespreken dus in de nieuwe aflevering van De Stemming!