Het uur van de waarheid
VRT NWS
Dennis van den Buijs duikt in de wereld van nepnieuws en online bedrog, samen met factcheckers, experten en luisteraars.
Of het nu gaat over de oorlog in Oekraïne, de verkiezingen in Amerika, klimaatverandering of de coronapandemie: elk verhaal z’n complot lijkt het wel. Fakenews, misleiding en propaganda waren nog nooit zo zichtbaar: op sociale media, in onze mailbox of via berichtjes op je smartphone waarin gehengeld wordt naar data en je geldbuidel.
Maar wat is nu echt en wat niet? Hoe weet je dat? Wat is de technologie en het doel erachter? En waarom zijn we zo vatbaar voor oplichting en nepverhalen?
Of het nu gaat over de oorlog in Oekraïne, de verkiezingen in Amerika, klimaatverandering of de coronapandemie: elk verhaal z’n complot lijkt het wel. Fakenews, misleiding en propaganda waren nog nooit zo zichtbaar: op sociale media, in onze mailbox of via berichtjes op je smartphone waarin gehengeld wordt naar data en je geldbuidel.
Maar wat is nu echt en wat niet? Hoe weet je dat? Wat is de technologie en het doel erachter? En waarom zijn we zo vatbaar voor oplichting en nepverhalen?
Episodes
Mentioned books
Oct 29, 2022 • 30min
Drink je echt de wijn die je gekocht hebt of een vervalsing? En kijken dieven mee op je Strava-app?
Hoe veilig is je Strava-app? Onderzoeker Karel Dhondt van de KU Leuven ontwikkelt een programma om je gegevens te beveiligen.
Wat met die dure fles wijn? Is ze echt of vervalst? Kenner Chris Thiran legt uit hoe gecontroleerd wordt.
Journalist Luc van Bakel brengt de meest opmerkelijke factchecks van de week.
Wat met valse vriendschapsverzoeken op Facebook, vraagt een luisteraar zich af.
En wie bepaalt je gedachten? Jijzelf of de bacteriën in je darmen? Journalist Peter Brems zocht het uit.
Oct 22, 2022 • 36min
Hoe check je een UFO-melding? En wat met de complottheorie QAnon die 5 jaar oud is?
Complottheorie QAnon bestaat precies vijf jaar. Journalist Tim Verheyden analyseert.
Journalist bij Data News Pieterjan Van Leemputten kijkt met een kritische blik naar Belgische intrede van e-commerce mastodont Amazon.
Frederick Delaere van het Belgisch UFO-meldpunt vertelt hoe ze sinds 2007 al meer dan 3.400 meldingen onderzochten.
Hoe controleert China zijn bevolking? Leen Vervaeke over censuur en miljoenen camera's.
Journalist Luc van Bakel brengt de meest opmerkelijke factchecks.
Oct 15, 2022 • 32min
Klopt het dat er meer filmpjes opduiken van vechtende jongeren? En waarom huurt voetbalclub PSG een online trollenleger in?
We zien de laatste tijd geregeld filmpjes van vechtende jongeren. Maar waarom worden vechtpartijen überhaupt gefilmd in plaats van gestopt? Pieter Jan Valgaeren ziet een opmerkelijk link met de coronacrisis.
Voetbalclub Paris Saint-Germain zou concurrenten én eigen spelers beschimpt hebben via online nepaccounts. Journalist bij Sporza Sirik Geffray doet het verhaal.
Verder lanceert Mediawijs nieuwe lespakketten over fake news en kregen we van luisteraar Marc een vraag over sextortion.
Oct 8, 2022 • 34min
Deze dame is de schrik van elke wetenschapper en is Wikipedia wel te vertrouwen?
Elisabeth Bik is een wereldautoriteit in het opsporen van wetenschapsfraude. Ze jaagt op vervalste resultaten en foute conclusies en komt daarover vertellen. Kevin Pierlé werd bekroond voor zijn Wikipodcast waarin hij samen met Bekende Vlamingen hun Wikipedia-pagina updatet. Wat zijn de meest voorkomende fouten en kan hij die zomaar rechtzetten? Verder vond er in Putte een bijzondere rampoefening plaats en bespreken we met Peter Van Aelst de aankomende midterms in de VS.
Oct 1, 2022 • 38min
"Preppers distantiëren zich van de staat waartoe ze behoren. Ze willen soeverein zijn."
Na de dood van Yannick V. Wat zijn preppers? En waarom die angst voor een totalitair complot?
De stem achter Darth Vader stopt ermee, maar geen nood: ze wordt nagemaakt met Artificiële Intelligentie. Hoe gaat dat in zijn werk?
En een Belgisch-Iraanse vrouw getuigt anoniem over de strijd die woedt in Iran en wat de rol van sociale media daarin is. Hoe komt ze nog in contact met haar familie?
Sep 24, 2022 • 32min
Het Nederlandse dorp Bodegraven is slachtoffer van een complottheorie over een pedofielennetwerk
Online worden pillen verkocht waarvan de koper weet dat het een placebo is. Werken die pillen wel? En mag je ze zomaar gebruiken? VRT NWS-journalist Peter Brems zocht het uit.
Het Nederlandse dorp Bodegraven kreeg een storm van complotdenkers en -theorieën over zich heen. Het ging zo ver dat het dorp een noodverordening instelde. Bodegraven daagt Twitter nu voor de rechter omdat het complot er een platform kreeg.
Verder hoor je TikTok-ster Marieke Kuypers en ethisch hacker Inti De Ceukelaire.
Sep 17, 2022 • 33min
Gelooft de Russische bevolking Poetin nog en zijn Duitse nazi-liederen op TikTok een probleem?
Zingt uw kind soms Duitse liederen van TikTok? Vaak krijgen die filmpjes miljoenen views en likes, maar dat is minder onschuldig dan het lijkt. Door dergelijke filmpjes te bekijken, kan je ook veel extremere content te zien krijgen. VRT NWS sprak TikTok erover aan. In Rusland komen er barstjes in de staatspropaganda. Gezaghebbende stemmen stellen zich vragen bij de situatie in Oekraïne. Wat denkt de gewone bevolking? Verder vertelt Dries Depoorter over zijn project met openbare camera's.
Sep 10, 2022 • 36min
Misleiding of niet? Waarom hengelen petities van politieke partijen naar jouw data?
‘Veranker het recht op abortus in de grondwet, teken de petitie!’ en ‘Schaf de accijnzen af, teken de petitie’. Verschillende politieke partijen publiceren met de regelmaat van de klok online petities. Waarom doen ze dat? Aan wie geven ze die petities af? En wat doen ze met de gegevens die ze op die manier verzamelen? VRT NWS-journalist Tim Verheyden zocht het uit. Daarnaast bellen we met Maarten Schenk, factchecker voor Facebook in Amerika. En waarom zien jongeren zoveel alcohol op TikTok?
Sep 7, 2022 • 54sec
Trailer — Het uur van de waarheid
Of het nu gaat over de oorlog in Oekraïne, de verkiezingen in Amerika, klimaatverandering of de coronapandemie: elk verhaal z’n complot lijkt het wel. Fakenews, misleiding en propaganda waren nog nooit zo zichtbaar: op sociale media, in onze mailbox of via berichtjes op je smartphone waarin gehengeld wordt naar data en je geldbuidel.
Maar wat is nu echt en wat niet? Hoe weet je dat? Wat is de technologie en het doel erachter? En waarom zijn we zo vatbaar voor oplichting en nepverhalen?
