PI Klimat i energia

Odbudowująca się po pandemii gospodarka, ograniczenie przez Rosję dostaw gazu do Europy oraz mała produkcja energii z farm wiatrowych, wywindowały pod koniec roku ceny energii w Europie do historycznych poziomów. W 2022 r. mogą czekać nas kolejne rekordy, zarówno rynku gazu i energii elektrycznej. W warunkach przedłużającego się kryzysu energetycznego i rosnącego napięcie geopolitycznego między USA, Chinami oraz Rosją i Ukrainą Europa będzie musiała zdecydować, czy podejmie interwencje, by ustabilizować wzrost cen energii oraz uprawnień do emisji. Skok cen energii odczuje przemysł, mały i średni biznes oraz gospodarstwa domowe. Czeka nas rozszerzenie i pogłębienie debaty na temat społecznego kosztów transformacji, co będzie tworzyło przestrzeń do politycznej ekspansji dla populistów, kwestionujących obecny kierunek unijnej polityki klimatycznej. O tym co czeka energetykę w 2022 r. dyskutują Robert Tomaszewski i Dominik Brodacki. Rozmowę prowadzi Karol Tokarczyk

System EU ETS służy zwiększeniu kosztów emisji CO2, co ma pomóc Unii Europejskiej w osiągnięciu ambitnych celów klimatycznych. W jego ramach firmy energetyczne i przemysłowe muszą kupować certyfikaty za każdą tonę wyemitowanego dwutlenku węgla. Polska ze względu na największe w Unii uzależnienie od węgla jest najbardziej podatna na wzrost cen emisji, które podbijają koszty wytwarzania energii. Z drugiej strony, odpowiadają za coraz większe wpływy do budżetu państwa. Marcin Kowalczyk, kierownik zespołu klimatycznego w WWF Polska, opowiada nam, czy Polska może zyskać na wysokich cenach uprawnień do emisji CO2. Rozmowę prowadzi Robert Tomaszewski. Zapraszamy do słuchania.

Ceny energii w Europie nieustannie rosną i biją kolejne rekordy, co w przyszłym roku uderzy w budżety gospodarstw domowych w Polsce. Trend jest stały i zapewne nieodwracalny - w najbliższych dekadach koszty transformacji energetycznej i budowy nowych źródeł wytwórczych pochłoną setki miliardów złotych. W dzisiejszym odcinku Paweł Czyżak z Fundacji Instrat opowiada, co zrobić, by wzrost cen prądu był jak najniższy, a Joanna Flisowska z Greenpeace komentuje projekt nowych wytycznych ws. pomocy publicznej dla energetyki, nad którym pracuje Komisja Europejska. Rozmowę prowadzi Robert Tomaszewski.

Ministerstwo Aktywów Państwowych chce przejąć od spółek energetycznych aktywa węglowe, a następnie wnieść je do Narodowej Agencji Bezpieczeństwa Energetycznego, która miałaby powstać na bazie PGE GiEK. Ma to ułatwić transformację firm i zabezpieczyć działanie ponad 70 bloków na węgiel, których praca jest niezbędna, by utrzymać stabilność systemu energetycznego. W praktyce przeprowadzanie ostatecznego rozwodu energetyki z węglem może okazać się znacznie trudniejsze, a wręcz niemożliwe - dowodzi Robert Tomaszewski. Rozmowę prowadzi Dominik Brodacki.

Od początku roku cena uprawnień do emisji CO2 wzrosła o 130 proc. i osiągnęła 75 euro za tonę. Ogromna zmienność na rynku EU ETS uderza coraz mocniej w firmy energetyczne i przemysłowe, które muszą rozstrzygnąć, czy opłaca się inwestować w redukcję emisji CO2, czy może kupować uprawnienia. Jednocześnie taka sytuacja sprzyja instytucjom finansowym, które zarabiają na spekulacjach. W dzisiejszym odcinku Robert Jeszke, szef centrum analiz klimatyczno-energetycznych CAKE, opowiada dokąd zmierza rynek EU ETS. Rozmowę prowadzi Robert Tomaszewski. Zapraszamy do słuchania.

Ceny paliw w Polsce szybko idą do góry, w ślad za drożejącą na światowych rynkach ropą naftową. Aby ograniczyć wzrost cen przy dystrybutorach, rząd chce ograniczyć marże stacji benzynowych i rafinerii, a także obniżyć akcyzę na nośniki energii. Tymczasem krajowe grupy paliwowe przygotowują się do transformacji energetycznej, która w ciągu kilkunastu lat ma zakończyć erę dominacji paliw kopalnych w transporcie. Leszek Wiwała, prezes Polskiej Organizacji Przemysłu i Handlu Naftowego, opowiada, jak zmienia się sektor paliwowy. Rozmowę prowadzi Robert Tomaszewski.

W pierwszej części podcastu z Katarzyną Snyder z Instytutu Zielonej Gospodarki przyglądamy się efektom szczytu COP26 i analizujemy zapisy paktu klimatycznego z Glasgow dotyczące odchodzenia od węgla. W drugiej dr Sonia Buchholtz z Forum Energii opowiada, ile Polska może otrzymać środków z Unii Europejskiej na transformację energetyczną i czy potrafi je skutecznie wykorzystać. Rozmowy prowadzi Robert Tomaszewski. Zapraszamy do słuchania.

Drugi tydzień COP26 wypełnią negocjacje wysokiego szczebla, z udziałem ministrów, którzy już zjechali do Glasgow. Będą one dotyczyły m.in. globalnego systemu handu emisjami, kwestii związanych z raportowaniem emisji oraz pomocy finansowej dla krajów rozwijających. Wspólnie z Lidią Wojtal, ekspertką ds. polityki klimatyczno-energetycznej z Agora Energiewende, zastanawiamy się, czy szczyt zakończy się sukcesem i jakie będą jego efekty. Rozmowę prowadzi Robert Tomaszewski. Zapraszamy do słuchania.

31 października w Glasgow rozpoczęła się 26 ramowa konwencja Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu, popularnie zwana COP. Tegoroczny szczyt jest szczególny, nie tylko z powodu wciąż trwającej pandemii i światowego kryzysu energetycznego, ale również ze względu na zobowiązania wynikające z porozumienia paryskiego. W Glasgow, po raz pierwszy od 2015 r., ma nastąpić przegląd krajowych zobowiązań ws. redukcji emisji gazów cieplarnianych. Katarzyna Snyder, była szefowa polskiej delegacji w negocjacjach porozumienia paryskiego i ekspertka współpracująca z Instytutem Zielonej Gospodarki, opowiada, co może zmienić COP26. Rozmowę prowadzi Robert Tomaszewski. Zapraszamy do słuchania.

26 października, na pięć dni przed początkiem konferencji klimatycznej COP26 w Glasgow, prezydent Andrzej Duda odwołał ze stanowiska ministra klimatu i środowiska Michała Kurtykę i powołał na jego miejsce Annę Moskwę, byłą wiceminister gospodarki morskiej. Kurtyka w fotelu ministra utrzymał się niemal dwa lata, ale od roku trwały spekulacje o tym, że może odejść z rządu. Dominik Brodacki i Robert Tomaszewski omawiają jego sukcesy i porażki, a także zastanawiają się, jakie wyzwania czekają Annę Moskwę.