

Boze Geesten | Open Geesten
Michiel Lieuwma
De officiële podcast van schrijver en theatermaker Michiel Lieuwma
Episodes
Mentioned books

Jul 24, 2022 • 2h 58min
Zomergeesten: Tarik Sadouma
PATREON 👉 https://www.patreon.com/bozegeestenpodcast
Zomergasten aflevering 1
(Boze Geesten Podcast #47)
Gast: Tarik Sadouma
Door: Michiel Lieuwma
Camera: Thomas de Boer
Audio nabewerking: Jasper Cremers
Mecenas Patreon: Josha Sietsma
Speciale Dank: The Unsafe House, Maria van der Velde, Stefan Ruitenbeek en Kate Sinha
Steun Zomergeesten / Boze Geesten Podcast 👉
👉 Steun het kanaal via Patreon:
https://www.patreon.com/bozegeestenpodcast
👉 Steun het kanaal via Petje af:
https://petje.af/bozegeestenpodcast
👉 Volg het debat op Instagram:
https://www.instagram.com/michiellieuwma/
👉 SUBSCRIBE op het YouTube-kanaal:
https://www.youtube.com/channel/UC7NxD1gugqog0fzMOAflOKA?sub_confirmation=1
***
Tarik Sadouma op Instagram:
https://www.instagram.com/tariksadouma/?hl=en
***
Bronnen en kunstwerken:
- KIRAC episode 23 'honeypot'
https://www.youtube.com/watch?v=RMqYHSPggCk&t=907s
- KIRAC episode 5 'The Tears of Mara McCarthy'
https://www.youtube.com/watch?v=xNRuuxUSCcY&t=2s
- KIRAC trailer - episode 24 ‘Under a Sinking Sun’
https://www.youtube.com/watch?v=uxrgjaLWyzI (patreons only)
- Jiskefet: De Perkse Diep 4. Het verboden eiland:
https://jiskefet.nl/watch/126
- Gesprek: KIRAC 23 ‘Honey Pot’ in De Balie:
https://www.youtube.com/watch?v=53rXob97-YU&t=9s
- Woman Combing Her Hair. Pierre-Auguste Renoir:
https://www.wikiart.org/en/pierre-auguste-renoir/woman-combing-her-hair-1908
- Olmec colossal heads:
https://en.wikipedia.org/wiki/Olmec_colossal_heads
- Olmec colossal heads replica:
https://www.loc.gov/item/2014632339/
- Self-Portrait. Pablo Picasso:
https://www.wikiart.org/en/pablo-picasso/self-portrait-1906-1
The death of Casagemas. Pablo Picasso:
https://www.wikiart.org/en/pablo-picasso/the-death-of-casagemas-1901
- Afrikaans masker en zelfportret. Pablo Picasso:
https://images.app.goo.gl/yj3uv1pmyJaNeDkV9
- Japanese Tanya Mask (antique red) - EDM01R:
https://masterpieces.nl/winkel/lifestyle/maskers/japanese-hannya-mask-antique-red-edm01r/
- Character head with a beak. Franz Xaver Messerschmidt: https://arthive.com/es/artists/5340~Franz_Xaver_Messerschmidt/works/218256~Character_head_with_a_beak

Jul 13, 2022 • 2h 5min
#46 - Pijn en popmuziek / met Naomi Velissariou
PATREON 👉 https://www.patreon.com/bozegeestenpodcast
Het drieluik 'Permanent Destruction', van de Vlaams-Griekse theatermaker Naomi Velissariou, is wat je krijgt als je de rauwe duistere teksten en thematiek van Sarah Kane en de vernieuwende theatrale experimenteerdrift van Heiner Müller kruist met de bombastische wetten van een Lady Gaga-achtig popconcert.
De voorstellingenreeks bestaat uit een verzameling nummers zoals 'Rape Me Till I Come' en 'Death of a Whore', teksten die zijn ontleend aan het werk van Sarah Kane die op haar beurt weer putte uit de klassieken zoals Medea, en die op de beats van Maask (Joost Maaskant) met op de achtergrond een bombastisch led-scherm en hele andere theatrale context krijgen.
Juist door het concert in een daadwerkelijke concertzaal te spelen gaan al die lagen en betekenissen met elkaar iets doen en ontkom je aan een eendimensionale, moralistische of platte lezing van de teksten, die destijds, en nog altijd raken aan belangrijke maatschappelijke en intermenselijke thema's.
Natuurlijk kan je ook Brel zingen - zoiets zegt Naomi in het gesprek, en zoiets lijkt de subtekst van het werk te zijn - maar om dat anno nu nog echt goed te kunnen doen heb je eigenlijk die hele bak aan techniek, technomuziek en lichteffecten nodig om het ruwe materiaal van voldoende tegenkleur te voorzien en de betekenis in alle veelkleurigheid over te brengen.
Velissariou oogst met het werk internationaal succes. Daarmee wordt zij onderdeel van een breder netwerk die het werk vaak alweer onbewust reduceert tot de versimpelde feministische ideologische boodschap die het netwerk graag naar buiten toe uit wil dragen (bijvoorbeeld door het te programmeren op een festival met een activistische titel). Juist door slim te blijven jongleren en spelen met alle verschillende theatrale en podium-code's lukt het de maker om daar steeds weer een frisse draai aan te geven.
In dit gesprek gaan we nader op het werk in en ook op de bredere thematiek die met het werk wordt geïmpliceerd, en hoe je als jonge bevlogen ambitieuze maker carrière kan maken en overeind kan blijven staan.
***
👉 Steun het kanaal via Patreon:
https://www.patreon.com/bozegeestenpodcast
👉 Steun het kanaal via Petje af:
https://petje.af/bozegeestenpodcast
👉 Volg het debat op Instagram:
https://www.instagram.com/michiellieuwma/
👉 SUBSCRIBE op het YouTube-kanaal:
https://www.youtube.com/channel/UC7NxD1gugqog0fzMOAflOKA?sub_confirmation=1
***
Naomi Velissariou:
https://www.instagram.com/naomivelissariou/?hl=nl
Permanent Destruction:
https://permanentdestruction.com
***
Audio nabewerking: Jasper Djosa Cremers Mecenas Patreon: Josha Sietsma

Jun 30, 2022 • 2h 53min
#45 - Freestyle-podcast / met Pete Philly
PATREON 👉 https://www.patreon.com/bozegeestenpodcast
Halverwege deze aflevering vertelt zanger/rapper Pete Philly dat hij tijdens zijn optredens vaak vraagt waar de avond over zal gaan. Freestyle en betekenis gaan vrijwel altijd hand in hand tijdens zijn energetische, op het moment gerichte performance-kunst. Met diezelfde insteek wordt ook deze podcast gemaakt. De aflevering kan misschien dus nog het best beluisterd worden als de overlap tussen deze twee kunstvormen.
In sneltreinvaart zullen we het onder andere hebben over hoe het is om op te groeien in vier verschillende culturen, zelfrealisatie en avatars, het spelen van rollen, het verschil tussen Amerika en Nederland, de rol van de duivel, religie, eenwording en verdeling, Pharrell en Gnarls Barkley, C-mon en Kypski, Big Brother, het kapitalisme, de gift, rijlessen nemen, koffie, kinderen krijgen, ouderschap en opvoeding, psychedelica en het voordeel van Duitse electronica.
***
👉 Steun het kanaal via Patreon:
https://www.patreon.com/bozegeestenpodcast
👉 Steun het kanaal via Petje af:
https://petje.af/bozegeestenpodcast
👉 Volg het debat op Instagram:
https://www.instagram.com/michiellieuwma/
👉 SUBSCRIBE op het YouTube-kanaal:
https://www.youtube.com/channel/UC7NxD1gugqog0fzMOAflOKA?sub_confirmation=1
***
Pete Philly:
https://www.petephilly.com
***
Audio nabewerking: Jasper Djosa Cremers
Mecenas Patreon: Josha Sietsma

Jun 14, 2022 • 2h 32min
#44 - Foute denkers / met Arnold Heumakers
PATREON 👉 https://www.patreon.com/bozegeestenpodcast
In het voorwoord van zijn boek 'Langs de afgrond: het nut van foute denkers' schrijft Arnold Heumakers het volgende: 'Na 1945 heeft de politieke tweedeling steeds meer een morele component gekregen, met als gevolg dat er een tegenstelling is ontstaan tussen goed en fout. Fout was alles wat ook maar enigszins te maken had of te maken gehad had met het fascisme en nationaalsocialisme, de beide verliezers van de Tweede Wereldoorlog. Goed werden uiteraard de liberale democratie, de mensenrechten, de utilitaire moraal en het universele humanisme. Maar algauw bleek het goede ook andere, tegenstrijdige gezichten te kunnen hebben.'
Een voorbeeld is het ideaal van universele mensenrechten. De tienduizenden doden aan de randen van Europa confronteren de Europeaan elke dag opnieuw met dat idealisme: want wie vallen er binnen deze definitie en wie vallen daarbuiten? Ook het universele humanisme is kortom een ideologische fictie, een mooi streven op papier dat in de praktijk onhaalbaar blijkt te zijn. Over deze en andere idealen zijn de meningen echter veelal tot op het bot verdeeld. 'Enkel en alleen over de foutheid van fascisme en nationaalsocialisme was iedereen het eens.'
Toch zie je keer op keer dat juist de grootste problemen ontstaan waar utopisch denken de overhand neemt. 'Nog altijd is het niet erg gebruikelijk om het communisme fout te noemen, ook al zijn we inmiddels veel beter op de hoogte van de misdaden die in naam van dat systeem en zijn ideologie (het marxisme-leninisme) zijn begaan. Voor de misdaden van de nazi's doen ze in omvang en gruwelijkheid niet onder. Desondanks wordt het onvergelijkbaar veel fouter gevonden aan de kant van het fascisme of nationaalsocialisme te staan of te hebben gestaan dan aan de kant van het communisme.'
Heumakers draait het speelbord een kwartslag door zich eens echt te verdiepen in het denkwerk van de 'foute denkers'. Hiermee maakt hij inzichtelijk dat het denken voor een deel ook altijd losstaat van de politieke realiteit of de consequenties ervan - iets wat op de linkerzijde als vanzelfsprekend wordt aangenomen. Of zoals hijzelf zegt: 'Je kunt met bepaald gedachtengoed alle kanten op gaan. De geschiedenis is veel contingenter, veel toevalliger. Het is niet gedetermineerd.'
In deze aflevering gaan we nader in op de denkers die in het boek worden aangehaald en doen we een poging om het denken uit zijn nauwe moralistische kaders te bevrijden.
***
👉 Steun het kanaal via Patreon:
https://www.patreon.com/bozegeestenpodcast
👉 Steun het kanaal via Petje af:
https://petje.af/bozegeestenpodcast
👉 Volg het debat op Instagram:
https://www.instagram.com/michiellieuwma/
👉 SUBSCRIBE op het YouTube-kanaal:
https://www.youtube.com/channel/UC7NxD1gugqog0fzMOAflOKA?sub_confirmation=1
***
Arnold Heumakers:
https://www.arnoldheumakers.nl
***
Audio nabewerking: Jasper Djosa Cremers
Mecenas Patreon: Josha Sietsma

Jun 7, 2022 • 1h 48min
#43 - Factchecking / met Brecht Castel
PATREON 👉 https://www.patreon.com/bozegeestenpodcast
Al sinds het begin van de oorlog tussen Rusland en Oekraïne is het bijzonder lastig om een helder en objectief beeld te krijgen van de situatie. Het is een bekend gegeven dat in tijden van oorlog waarheidsvinding en objectiviteit al snel in de ban worden gedaan. In deze tijden van massamedia komt daar nog bij dat het steeds makkelijker wordt om beelden te manipuleren en van een bepaalde context te voorzien.
Journalist Brecht Castel werkt als fackchecker voor het Vlaamse tijdschrift Knack. Door gebruik te maken van Open Source Intelligence (OSINT) probeert hij de werkelijke toedracht van veelvuldig gedeelde mediaberichten te checken op aannemelijkheid of waarheidsgehalte. Hij bewerkt zijn bevindingen tot uitgebreide Twitter-threads waarin hij zijn bronnen voor iedereen open en bloot op tafel legt en mensen aanmoedigt deel te nemen aan het onderzoek.
Wellicht kan het wegstrepen en debunken van geprepareerde verhalen in de media helpen om beter zicht te krijgen op de daadwerkelijke toedracht.
***
👉 Steun het kanaal via Patreon:
https://www.patreon.com/bozegeestenpodcast
👉 Steun het kanaal via Petje af:
https://petje.af/bozegeestenpodcast
👉 Volg het debat op Instagram:
https://www.instagram.com/michiellieuwma/
👉 SUBSCRIBE op het YouTube-kanaal:
https://www.youtube.com/channel/UC7NxD1gugqog0fzMOAflOKA?sub_confirmation=1
***
Brecht Castel op Twitter:
https://twitter.com/brechtcastel
Brecht Castel op Knack:
https://t.co/FqfWoy7qKp
Jong Talent Podcast:
https://jong-talent.simplecast.com
***
Audio nabewerking: Jasper Djosa Cremers
Mecenas Patreon: Josha Sietsma

May 26, 2022 • 2h 20min
#42 - Controversiële cartoons / met Ruben L. Oppenheimer
PATREON 👉 https://www.patreon.com/bozegeestenpodcast
Op 13 september 2021 werd cartoonist Ruben L. Oppenheimer uitgenodigd in Op1. In de voorgesprekken werd afgesproken om het te hebben over de aanhoudende bedreigingen aan het adres van Oppenheimer naar aanleiding van een cartoon waarop Erdogan staat afgebeeld en de veroordeling van de bedreiger. In dat licht zou ook een cartoon worden besproken waarop politica Sigrid Kaag wordt afgebeeld op een bezemsteel.
Meteen bij aanvang van het gesprek besluit presentatrice Nadia Moussaid echter een geheel eigen koers te varen. Ze onderwerpt Oppenheimer aan een streng verhoor. Vrijwel de hele tafel valt hem af en sluit zich aan bij het verwijt dat Kaag op een bezemsteel afbeelden vrouwonvriendelijk, seksistisch en smakeloos zou zijn.
Zo'n zelfde talkshowtafel zou er de hand niet voor omdraaien om daags na de aanslagen van Charlie Hebdo collectief 'je suis Charlie' te hebben gezegd. Aldus de moraliteit van de talkshowtafel: een cartoonist zou in principe alles mogen tekenen, dat is immers de vrijheid van meningsuiting, maar een vrouw op een bezemsteel afbeelden gaat tóch te ver.
Oppenheimer blijft fier overeind onder het kruisverhoor. Je kunt het zien als een dj die geluidssamples gebruikt, zegt hij. De beelden die ik gebruik komen niet per se van mij, ik gebruik beelden en iconen die in het publieke discours circuleren. Kaag vliegt met een bezem in de Twin Towers. Net zoals destijds valt ze dus een zichzelf onaantastbare macht aan met minimale middelen. Al die verschillende lagen zou je erin kunnen zien.
De politieke cartoons van Oppenheimer zijn meerlagig en meerduidig. Ze vormen eerder een begin van een gesprek dan een oordeel of conclusie. Deze aflevering is een poging om dat gesprek op te pakken.
***
👉 Steun het kanaal via Patreon:
https://www.patreon.com/bozegeestenpodcast
👉 Steun het kanaal via Petje af:
https://petje.af/bozegeestenpodcast
👉 Volg het debat op Instagram:
https://www.instagram.com/michiellieuwma/
👉 SUBSCRIBE op het YouTube-kanaal:
https://www.youtube.com/channel/UC7NxD1gugqog0fzMOAflOKA?sub_confirmation=1
***
Ruben Oppenheimer op Twitter:
https://twitter.com/RLOppenheimer?ref_src=twsrc%5Egoogle%7Ctwcamp%5Eserp%7Ctwgr%5Eauthor
Ruben Oppenheimer op Instagram:
https://www.instagram.com/rloppenheimer/?hl=en
***
Audio nabewerking: Jasper Djosa Cremers
Mecenas Patreon: Josha Sietsma

May 19, 2022 • 1h 52min
#41 - In de kliniek / met Koen Leenaers
PATREON 👉 https://www.patreon.com/bozegeestenpodcast
Tijdens een feestje werd ik aangesproken door Koen Leenaers. Hij wilde nader ingaan op een detail uit de aflevering met Ted van Lieshout over slachtofferschap: mensen willen ook graag slachtoffer zijn, en houden daaraan vast.
Leenaers is een tijdlang in behandeling geweest op de afdeling anorexia nervosa. Daar zag hij met eigen ogen hoe slachtoffers veelal in de verleiding raakten van een vereenvoudigd en helder leven op een gesloten inrichting, en hoe het slachtofferschap vaak ook in wisselwerking met de instituties en de patiënt mede vorm krijgt. De slachtofferrol is een verleidelijke rol.
Wat zegt het persoonlijke verhaal van Leenaers over deze tijd waarin begrippen als daderschap en slachtofferschap in steeds duidelijkere contouren afgeschilderd dienen te worden?
***
Koen Leenaers op LinkedIn:
https://nl.linkedin.com/in/koen-leenaers-78a61a173?original_referer=https%3A%2F%2Fwww.google.com%2F
Koen Leenaers op Instagram:
https://www.instagram.com/koenleenaers/
***
👉 Steun het kanaal via Patreon:
https://www.patreon.com/bozegeestenpodcast
👉 Steun het kanaal via Petje af:
https://petje.af/bozegeestenpodcast
👉 Volg het debat op Instagram:
https://www.instagram.com/michiellieuwma/
👉 SUBSCRIBE op het YouTube-kanaal:
https://www.youtube.com/channel/UC7NxD1gugqog0fzMOAflOKA?sub_confirmation=1
***
***
Audio nabewerking: Jasper Djosa Cremers
Mecenas Patreon: Josha Sietsma

May 10, 2022 • 2h 16min
#40 - Elon Musk en de vrijheid van meningsuiting / met Bart Nijman
PATREON 👉 https://www.patreon.com/bozegeestenpodcast
De overname van Twitter door Elon Musk lijkt de opvattingen over de vrijheid van meningsuiting - wat het is, wat het zou moeten of wat het zou kunnen betekenen - tot op het bot te verdelen.
Linkse demcraten in Amerika framen Musk graag als een genadeloze miljardair en de overname als een klap in het gezicht van alle mogelijke minderheden. CNN schrijft dat zwarte gebruikers nu moeilijker in staat zullen zijn om vanuit community-building hun activistische doelen als Black Lives Matter vorm te blijven geven. The New York Times gaat zelfs zover te zeggen dat zijn jeugd, in Zuid-Afrika als geprivilegieerde witte man, Musk blind moet hebben gemaakt voor sociaal-maatschappelijk onrecht.
Daarin wordt de recente en reële censuur nauwelijks meegewogen. Een Twitteraar concludeert droogjes: ‘Elon Musk did nothing to anger the woke left exept advocate for free speech. Let that sink in.’
Een andere Twitteraar merkt op dat het op zichzelf zeer risicovol is om de vrijheid van meningsuiting als conservatief concept te framen: ‘Free speech is *such* a popular idea in the US that – even though most Americans favor imitations on it – Democrats are probably taking a political risk by letting it get coded as a conservative concept.’
In zijn zijn stuk 'De overname van Twitter door Elon Musk is een gevaar voor de vrijheid van meningsuiting' probeert Bart Nijman (GeenStijl) alle argumenten over en weer in perspectief te plaatsen van de afgelopen twintig jaar. Een mooie aanleiding om het stuk eens nader aan close reading te onderwerpen en een poging te ondernemen om de spraakverwarring rondom de vrijheid van meningsuiting samenvattend te bespreken.
***
👉 Steun het kanaal via Patreon:
https://www.patreon.com/bozegeestenpodcast
👉 Steun het kanaal via Petje af:
https://petje.af/bozegeestenpodcast
👉 Volg het debat op Instagram:
https://www.instagram.com/michiellieuwma/
👉 SUBSCRIBE op het YouTube-kanaal:
https://www.youtube.com/channel/UC7NxD1gugqog0fzMOAflOKA?sub_confirmation=1
***
Het stuk 'De overname van Twitter door Elon Musk is een gevaar voor de vrijheid van meningsuiting' op GeenStijl:
https://www.geenstijl.nl/5164744/de-overname-van-twitter-door-elon-musk-is-een-gevaar-voor-de-vrijheid-van-meningsuiting/
***
Audio nabewerking: Jasper Djosa Cremers
Mecenas Patreon: Josha Sietsma

May 1, 2022 • 2h 25min
#39 - Over naaktfoto's / met Lara Verheijden
PATREON 👉 https://www.patreon.com/bozegeestenpodcast
Sinds jaar en dag zinspeel ik op een slimme strategie om ook mijn vriendin, fotograaf/filmmaker/kunstenaar Lara Verheijden, vast te leggen op audio om te praten over haar werk. Ik had nooit kunnen bedenken dat de uiteindelijke truc zou zijn om haar te vangen op een zo gewoon mogelijk moment van de dag, zonder vooropgezet plan en zonder vooraf de opname te hebben uitgedacht, beklonken of overlegd.
Deze aflevering is de registratie van dat moment met regelmatige onderbrekingen van onze baby Julius
De afbeeldingen die en de aflevering worden besproken vind je hier:
Sofie op de pont:
http://laraverheijden.com/wp-content/uploads/2020/09/sofie-in-kalender-2020.jpg
Cover Berliner Näcktkalender 2022:
https://images.berliner-kurier.de/2021/11/29/a4ef6305-1590-4f83-a7ef-a12f70a67cc0.jpeg?rect=0%2C0%2C2014%2C2685&w=1024&auto=format
Sofie en Simone:
http://laraverheijden.com/wp-content/uploads/2019/08/annikazusjesnaaktkopie2-e1581269726731.jpg
Olga en kinderen:
https://www.instagram.com/p/CDMXycElh-4/
Coco (film):
https://player.vimeo.com/video/339425642?h=b8a6a389c6
***
👉 Steun het kanaal via Patreon:
https://www.patreon.com/bozegeestenpodcast
👉 Steun het kanaal via Petje af:
https://petje.af/bozegeestenpodcast
👉 Volg het debat op Instagram:
https://www.instagram.com/michiellieuwma/
👉 SUBSCRIBE op het YouTube-kanaal:
https://www.youtube.com/channel/UC7NxD1gugqog0fzMOAflOKA?sub_confirmation=1
***
Lara Verheijden op Instagram:
https://www.instagram.com/laraverheijden/?hl=en
De naaktkalenders:
https://thenudecalendarproject.com
***
Audio nabewerking: Jasper Djosa Cremers
Mecenas Patreon: Josha Sietsma

Apr 23, 2022 • 2h 6min
#38 - Mediarecht / met Michiel Coops
PATREON 👉 https://www.patreon.com/bozegeestenpodcast
'Mijn toestemming wil ik bij dezen graag intrekken', zegt Sid Lukkassen halverwege de film 'Honey Pot' van KIRAC. Maar kan dat wel zomaar?
'Juridisch zal het intrekken van die toestemming lastig gaan,' schrijft advocaat Michiel Coops op zijn Instagram-account Mediarecht waar hij verschillende zaken bespreekt. ' Er is een overeenkomst; aanbod: seks in film, aanvaarding: ja. Door te reageren op de oproep en door zijn handelingen tijdens het filmen lijkt de kans op het verbieden van de film door de politicus klein.'
Juridisch zit het allemaal eenvoudig in elkaar, aldus Coops. De meeste mensen denken bij dit soort zaken snel aan een handtekening, zodat het zwart op wit staat, maar je toestemming kan voor een rechter net zo goed blijken uit de hele keten van handelingen die plaatsgevonden heeft. Als dat niet zo zou zijn, kun je geen films maken.
In deze aflevering bespreken we een aantal saillante zaken waaronder de recente 'cancellation' van KIRAC aan de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten in Gent, de oproep van BOOS/Tim Hofman om namen kenbaar te maken van medewerkers van de Belastingdienst inzake de toeslagenaffaire, de zaak Jelle Brandt Corstius en Gijs van Dam, de ja is ja-wetgeving van Zweden en Femke Louise tegenover de juice-kanalen.
***
👉 Steun het kanaal via Patreon:
https://www.patreon.com/bozegeestenpodcast
👉 Steun het kanaal via Petje af:
https://petje.af/bozegeestenpodcast
👉 Volg het debat op Instagram:
https://www.instagram.com/michiellieuwma/
👉 SUBSCRIBE op het YouTube-kanaal:
https://www.youtube.com/channel/UC7NxD1gugqog0fzMOAflOKA?sub_confirmation=1
***
Mediarecht op Instagram:
https://instagram.com/mediarecht?igshid=YmMyMTA2M2Y=
***
Audio nabewerking: Jasper Djosa Cremers
Mecenas Patreon: Josha Sietsma