Nooit meer slapen

Fiona Lutjenhuis is kunstenaar. Veel van haar werk draait om het verbeelden en herinterpreteren van de religieuze ideologieën waarmee zij is opgegroeid. Van 2022 tot 2024 was ze resident aan de Rijksacademie van Beeldende Kunsten in Amsterdam. Vorig jaar werd ze genomineerd voor kunstprijs De Scheffer. Dit jaar is ze genomineerd voor de Prix de Rome, waarvoor ze een kosmische installatie tentoonstelt in het Stedelijk Museum Amsterdam. In de installatie staat het poppenhuis uit haar jeugd centraal. Via schilderingen vertelt ze het verhaal van de huisjesslak (St)Eve. Ondanks dat de slak al een huis op diens rug draagt, volgen we de zoektocht naar een thuis. Atze de Vrieze gaat met Fiona Lutjenhuis in gesprek.

Eva Hofman praat met Ellen Deckwitz over de dynamiek van het patriarcaat en feminisme. Ze onderzoekt de verschillende golven van feminisme en de giftige tegenreacties die daarop volgen, vooral in de digitale wereld. Eva legt uit hoe algoritmes online haat verspreiden en wat de impact is van jongeren op de toekomst. Persoonlijke verhalen over haar gezin vormen de basis voor inzichten in identiteit en veerkracht. Daarnaast pleit ze voor gesprekken met jongens over emoties en identiteit.

De uitzending start met een fragment uit de podcast 'Ergens'. (09:26) Eelco Smits is acteur. Hij zat vijftien jaar bij het Internationaal Theater Amsterdam (voorheen Toneelgroep Amsterdam), waar hij kortgeleden afscheid nam. Smits speelde onder andere in ‘Angels in America’, ‘Hamlet’ en ‘Geschiedenis van Geweld’, waar hij een Louis d’Or voor won. In 2018 ontving hij de Paul Steenbergenpenning voor zijn hele oeuvre. Nu speelt hij in ‘Pride & Prejudice’, een theaterbewerking van de wereldberoemde roman van Jane Austen. De theaterbewerking wordt vanuit een queer perspectief verteld. Met gevoel voor kostuumdrama trekken de spelers de wortels van het patriarchaat met brute kracht uit de grond. Nog steeds feestelijk en frivool, maar ook compromisloos, kwetsbaar en eigentijds. Femke van der Laan gaat met Eelco Smits in gesprek.

Jerry Afriyie is dichter en mensenrechtenactivist. Hij is medeoprichter van ‘Nederland Wordt Beter’. Deze beweging zet zich in voor meer kennis over de gevolgen van het koloniale en slavernijverleden van Nederland en heeft een toekomst zonder racisme en uitsluiting als doel. Hieraan droeg Afriyie onder andere bij door de stichting ‘Kick Out Zwarte Piet’ op te richten. Omdat de beweging gelooft dat de maatschappij nu op eigen houtje verder kan strijden, heffen ze zich op 5 december op. De opheffing is de aanleiding voor de tentoonstelling ‘Nederland, word beter!’. Deze tentoonstelling blikt terug op de beweging en roept op om niet te stoppen met strijden.  Femke van der Laan gaat met Jerry Afriyie in gesprek.

Dick Maas, een iconische regisseur en producent achter klassiekers als 'Flodder' en 'De Lift', bespreekt zijn veelverwachte film 'Amsterdamned II'. Hij onthult de inspiratie achter zijn verhalen en de evolutie van Amsterdam door de jaren. Maas praat over de technische uitdagingen van moderne filmproductie, inclusief het gebruik van AI en VFX voor uitdagende scènes. Daarnaast reflecteert hij op zijn creatieve proces, de balans tussen actie en humor in zijn films, en de invloed van zijn familie op zijn carrière.

Thomas Azier, een bekroonde muzikant en producer, deelt zijn reis van Friesland naar Berlijn. Hij bespreekt zijn nieuwe EP ‘Power to the People Who Don’t Want It’ en hoe persoonlijke ervaringen met ziekte en gezin zijn creativiteit vormgaven. Thomas legt uit waarom hij oude nummers herwerkte en hoe muziek als onverklaarbare taal werkt. Hij reflecteert op de uitdagingen van mantelzorg, het belang van verbondenheid door lijden en de magie van vaderschap, terwijl hij zijn nieuwe tour en spontane live shows aankondigt.

Julien Libeer, een Belgische pianist gespecialiseerd in Ravel en Mozart, deelt zijn visie op muziek en de impact ervan op het leven. Hij bespreekt de uitdagingen van concertuitputting en hoe ambities artiesten in hectische schema's trekken. Libeer vergelijkt muzikale interpretatie met acteren en legt de nadruk op de emotionele balans tijdens optredens. Ook vertelt hij over zijn inspirerende werk met kansarme kinderen via koorprojecten. Zijn reflecties op muziekgeschiedenis en de maatschappelijke rol van kunst maken deze ontmoeting bijzonder.

Alicja Gescinska is een gerenommeerde filosoof en schrijver, bekend om haar werken over vrijheid en politieke filosofie. In het gesprek legt ze uit waarom haar nieuwste boek, waarin ze tien vrouwelijke denkers portretteert, zo persoonlijk en belangrijk voor haar is. Ze deelt haar unieke leesmethode en benadrukt de waarde van terugkijken op de twintigste eeuw. Gescinska spreekt over de verfijningen van vrijheid, het gevaar van onverschilligheid en hoe kleine daden van menselijkheid bijdragen aan het politieke bewustzijn.

Jim van Os, hoogleraar psychiatrie met expertise in psychotrauma en psychedelica, deelt zijn inzichten. Hij bespreekt de nuance rondom psychedelica, geen wondermiddel maar potentieel waardevol. Jim legt uit hoe psychisch lijden voortkomt uit isolatie en sociale druk, vooral bij jongeren. Hij pleit voor collectieve oplossingen en benadrukt de rol van menselijke connectie in herstel. Ook spreekt hij openhartig over zijn eigen psychosegeschiedenis, wat de stigma's rondom geestelijke gezondheid belicht.

Ester Naomi Perquin is dichter. Ze werkte vier jaar als gevangenisbewaarder en debuteerde in 2007 met haar dichtbundel ‘Servetten halfstok’. Deze werd meteen bekroond met ‘Het Liegend Konijn’. Andere bekende bundels van haar hand zijn ‘Namens de ander’ en ‘Meervoudig afwezig’. In 2017-2018 was Perquin de Dichter des Vaderlands. Nu komt ze met haar debuutroman ‘Tot alles in beweging komt’. Het boek gaat over voormalig gevangenisbewaarder Ela. Ela wil, na jaren van vertellen over andermans leven achter tralies, een persoonlijker verhaal. Dat verhaal gaat over een vader en twee broers, de werkelijke omvang van een familiegeheim en haar neiging de werkelijkheid te vervormen. Femke van der Laan gaat met Ester Naomi Perquin in gesprek.