DE BIEB IS MEER

Hoe kunnen we 1,7 miljard euro – 4% van de OCW-begroting – inzetten voor informeel leren en een leven lang ontwikkelen?Hoe rusten we 17 miljoen mensen uit met de juiste digitale vaardigheden in een snel veranderend online landschap?Welke rol spelen bibliotheken in de toekomst als ontmoetingsplekken voor educatie, debat en maatschappelijke betrokkenheid?Peter van Eijk nam onlangs afscheid van de bibliotheeksector. Op basis van twee eerdere podcasts met hem heb ik een korte hommage aan hem en zijn visie op bibliotheekwerk samengesteld. 

In deze aflevering staan onder andere de volgende vragen centraal:  Hoe transformeer je een traditionele bibliotheek tot een maatschappelijke bibliotheek die midden in de gemeenschap staat?Welke leiderschapskwaliteiten zijn nodig om een organisatie door (cultuur)verandering te loodsen?Hoe kunnen bibliotheken actief bijdragen aan het bevorderen van geletterdheid en gemeenschapsvorming?Drie interessante inzichten uit het gesprek:Leiderschap begint bij zelfbewustzijn. Fons Steggink benadrukt dat een leider niet alleen anderen begeleidt, maar vooral zichzelf goed moet kennen om effectief te kunnen sturen.Een bibliotheek is meer dan boeken. In Horst en de Maas en Venray is de bibliotheek een smeltkroes van cultuur, welzijn en educatie, waar verschillende maatschappelijke organisaties samenwerken.Verandering vraagt om schuring. Volgens Stegink moet je verandering ook fysiek ‘voelen’. Zonder wrijving geen glans, en zonder spanning geen vooruitgang.In deze inspirerende aflevering spreek ik met Fons Steggink, de jonge en openhartige directeur-bestuurder van BiblioNu. Hij deelt zijn inzichten over leiderschap, organisatieverandering en de toekomst van de maatschappelijke bibliotheek. Een gesprek over groei, visie en de kracht van samenwerking.🔗 Heb je zelf een verhaal over bibliotheken en innovatie? Neem contact op via info@onderzoekmeteffect.nl.

Drie kernvragen in deze aflevering: 1. Hoe helpt Stichting Het Begint met Taal praktijkleerders om hun Nederlands te verbeteren? 2. Welke rol spelen vrijwilligers en werkgevers bij het versterken van taalvaardigheden? 3. Hoe kan de impact van taalcoaching effectief worden gemeten? In deze aflevering spreek ik met Hanna Hosselet, specialist op het gebied van taalcoaching en vrijwilligersmanagement en tegenwoordig werkzaam als trainer bij Stichting Het Begint met Taal. We bespreken het belang van taal als verbindende factor en hoe de stichting taalleerders ondersteunt bij het leren en oefenen van de Nederlandse taal. Hanna legt uit hoe Het Begint met Taal werkt als overkoepelende organisatie voor vrijwilligers en taalinitiatieven, met inmiddels zo’n 300 aangesloten organisaties. Ze benadrukt dat taalcoaching niet draait om grammatica, maar vooral om praktijkgericht oefenen en zelfvertrouwen opbouwen. Daarnaast komt de rol van werkgevers aan bod: hoe kunnen zij hun medewerkers ondersteunen in taalontwikkeling? Initiatieven zoals Taalbuddy's op het werk helpen collega’s om samen te oefenen en werkgerelateerde taalvaardigheden te versterken. Tot slot wordt besproken hoe bibliotheken en taalhuizen de effectiviteit van hun programma’s kunnen meten, bijvoorbeeld met het registratiesysteem MATCH, en waarom Nederland, vergeleken met andere Europese landen, nog veel meer zou kunnen investeren in basisvaardigheden. Belangrijke inzichten: • Vrijwilligers spelen een cruciale rol bij taalontwikkeling, maar samenwerking met professionals is essentieel. • Werkgevers profiteren van taalondersteuning voor werknemers, zowel in productiviteit als tevredenheid. • Impact meten is niet alleen een kwestie van aantallen, maar ook van persoonlijke vooruitgang en zelfvertrouwen. 🎙 Luister naar deze aflevering en ontdek hoe taalcoaching een wereld van verschil maakt!

In deze aflevering van De Bieb is Meer duiken we in de wereld van leesbevordering en de uitdagingen rondom laaggeletterdheid in Nederland. Mijn gast, Boudewijn van der Lecq, deelt zijn inzichten uit het onderzoek dat hij in opdracht van het ministerie van OCW uitvoerde naar de effectiviteit van leesoffensieven.Hoe zorgen we ervoor dat kinderen niet alleen leren lezen, maar ook lezen met plezier en motivatie? Waarom hebben leesoffensieven een sterke lokale kracht, maar een kwetsbare financiële basis? En hoe speelt de bibliotheek een cruciale rol als verbindende factor tussen kinderopvang, onderwijs en andere partijen?We bespreken de noodzaak van structurele samenwerking en duurzame financiering, én waarom tijdelijke subsidies onvoldoende zijn om een groot maatschappelijk probleem als laaggeletterdheid aan te pakken. Boudewijn reflecteert op succesvolle voorbeelden en deelt praktische tips voor leesoffensieven om hun impact te vergroten.Deze aflevering biedt een inspirerende kijk op hoe bibliotheken, onderwijsinstellingen en beleidsmakers samen de strijd tegen laaggeletterdheid kunnen aangaan. Een must-listen voor iedereen die zich inzet voor een geletterde toekomst. Meer weten of wil je jouw verhaal delen? Neem contact op via info@onderzoekmeteffect.nl. Veel luisterplezier!

Hoe kan een bibliotheek écht bijdragen aan de strijd tegen eenzaamheid? Waarom zou een bibliothecaris zich als activist moeten opstellen? Wat leren we van de revolutionaire ideeën van David Lankes over de rol van de bibliotheek?In deze aflevering van De Bieb is Meer staat de invloed van David Lankes centraal, een internationale bibliotheekdenker met een revolutionaire kijk op de toekomst van bibliotheken. Math Göbbels en Irene Harmsen reflecteren op zijn inspirerende bezoek van vorig jaar, waarin hij het belang van de bibliotheek als maatschappelijke spil benadrukte. Lankes moedigt bibliothecarissen aan om buiten de traditionele kaders te denken en hun rol te zien als activisten die maatschappelijke verandering stimuleren.Van de aanpak van eenzaamheid tot de vraag hoe bibliotheken zich kunnen aanpassen aan de uitdagingen van kunstmatige intelligentie: de aflevering zit boordevol inzichten en praktische ideeën. Het idee van "community librarianship" komt uitgebreid aan bod, waarbij bibliotheken niet alleen een fysieke plek zijn, maar juist een plek waar menselijke verbinding en kennisdeling centraal staan.De kracht van deze aflevering ligt in het uitlichten van hoe bibliotheken een actieve rol kunnen spelen in het versterken van gemeenschappen en het bevorderen van democratische waarden. Lankes’ uitspraak "I am in the conversational business" vormt de kern van zijn missie: bibliothecarissen moeten gesprekspartners en veranderaars zijn. Een boeiende aflevering die je aan het denken zet over de toekomst van bibliotheken en hun maatschappelijke impact.Luister en laat je inspireren door deze unieke visie!

In deze aflevering kun je luisteren naar de speech van David Lankes tijdens zijn dag bij CulturA & Zo in Nootdorp, de eerste Community Library in Nederland. Tijdens zijn speech speelt hij met het aanwezige publiek en zet hij de toon voor het interactieve vervolg van deze dag. Hij gaat dan ook in discussie met het publiek. Om die discussie begrijpelijk te maken voor de mensen die niet aanwezig konden zijn, is - zonder afbreuk te doen aan de inhoud ervan - hier en daar geknipt en geplakt. Voor de mensen die aanwezig waren: het woord 'kliek' is eruit, maar hopelijk niet uit jullie 'memories'. 

Deze speciale podcastaflevering is gemaakt door Math Göbbels en Irene Harmsen met professor David Lankes, de visionaire bibliotheekgoeroe uit Amerika. We spraken met hem over de transformatie van het werk van de bibliothecaris. Niet de gebouwen doen er toe, maar bibliothecarissen met een missie.Volgens Prof. David Lankes is het verbeteren van de samenleving door het faciliteren van kenniscreatie in hun gemeenschap, de missie van bibliothecarissen. Lankes: "Deze missie is overigens ook terug te vinden bij andere beroepsgroepen".Wat we nodig hebben in onze maatschappij, dat zijn bibliothecarissen die waardegedreven zijn in hun ambitie en hun wijze van werken. Zij zullen moeten leren hoe zij mensen in een wereld met informatietechnologie leren omgaan met de toekomst via Artificial Intelligence. Juist nu is het tijd dat bibliothecarissen laten zien hoe je leren, openheid, diversiteit, intellectuele eerlijkheid (niet onbevooroordeeld), intellectuele vrijheid en veiligheid kunt waarborgen in de maatschappij. De nieuwe bibliothecaris is buitengedreven. Anderen toegang geven tot kennis en motivatie om te leren, in gemeenschappen verbinding zoeken en gelegenheden met mensen samen organiseren om elkaar te begrijpen en te waarderen. De bibliotheek heeft de toekomst. Het is de plek in de stad of het dorp met openbare toegang, waar kennis in mensen en collecties aanwezig is, waar de omgeving veilig is en waar motivatie vleugels krijgt.De Vereniging van bibliotheken in Nederland investeert in de toekomst. Met een opleidingsprogramma voor bibliothecarissen zorgt zij voor een breed en divers aanbod. Het gedachtegoed van Lankes is het uitgangspunt van de succesvolle post-hbo opleiding Community Librarian: https://www.bibliotheekcampus.nl/#/library. 

In deze teaser een klein voorproefje op de podcast gemaakt door Irene Harmsen en Math Göbbels met professor R. David Lankes. We vroegen hem het volgende: 'In hoeverre vindt u dat alle bibliothecarissen een hogere beroeps- of universitaire opleiding zouden moeten hebben?Lankes gelooft dat je bibliothecaris kunt worden in de praktijk. In essentie gaat het om informatie, de transitie van informatie en de inzet daarvan door individuen, door netwerken en gemeenschappen. Als een van de weinige landen in de wereld, is er in Nederland geen bacheloropleiding meer voor bibliothecarissen vanuit het onderwijsstelsel. Het is aan de sector om haar opleidingsprogramma's voor de bibliothecaris zodanig theoretisch en praktisch in te richten met een erkend accreditatiestelsel door de branche zelf. Een toekomstbestendige bibliotheek die haar maatschappelijke waarden wil overdragen zorgt voor een brede deskundigheid van bibliothecarissen.

In deze teaser een klein voorproefje op de podcast gemaakt door Irene Harmsen en Math Göbbels met professor R. David Lankes, de bibliotheekvisionair die momenteel ons land bezoekt. Lankes: "Bibliotheken hebben een missie om de maatschappij te verbeteren. Dus waarom zouden bibliotheken dan niet op een positieve manier technologie omarmen en helpen vormgeven".David Lankes heeft een optimistische kijk op de toekomst en hoe we als mensheid in regie blijven, terwijl we elkaar helpen onszelf te ontwikkelen. 

Eindelijk spreek ik met Mark Deckers, in het werkend bestaan bestuurssecretaris bij Rijnbrink. In zijn vrije tijd schrijft hij blogs en boeken over openbare bibliotheken in oorlogstijd. Zijn nieuwste boek speelt zich af bij de toenmalige bibliotheek in Apeldoorn. Het gaat over zaken die ons bevattingsvermogen nog steeds te boven gaan. Hij schrijft niet alleen over een principiële directrice en een moedig bestuurder, maar het boek geeft ook een historische inkijkje in de organisatie van het bibliotheekwerk in die jaren.