BNR Perestrojkast | BNR

De insteek in #37 was waarom Poetins herschrijving van de geschiedenis de woede wekt bij Polen en de Baltische landen. In dit gesprek komt dit thema natuurlijk voorbij, maar we gaan het ook hebben over hoe Rusland en de Baltische landen het einde van de Tweede Wereldoorlog deze meimaand hebben gevierd en wat dat zegt over hun kijk op de oorlog. Aangeschoven zijn opnieuw Koen Verhelst, onze man in de Baltische landen, en Ruslandcorrespondent Joost Bosman, die zijn handen niet wast in onschuld over het slechte geluid in de vorige aflevering. Als bonus komen ze met ieder een mop en je hoort boekentips van onze trouwe luisteraars Jos Kösters en Jan-Hendrik van Sligtenhorst over de Tweede Wereldoorlog in onze regio. Hosts: Geert Jan Hahn Floris Akkerman Rusland versus de Baltische landen: Joost Bosman versus Koen VerhelstSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Niets liever had Poetin komende 9 mei met een grootse militaire parade de overwinning op nazi-Duitsland gevierd, 75 jaar geleden. Maar het coronavirus voorkomt de festiviteiten op deze voor Rusland heilige dag. De Grote Vaderlandse Oorlog moet de grootsheid van Rusland benadrukken. Daarom wil de Russische president 9 mei uitbundig vieren en wil hij geen kwaad woord horen over de oorlog. Dus geeft de Russische president zijn eigen draai aan de geschiedenis. Koen Verhelst, correspondent in de Baltische landen, en Joost Bosman, Ruslandcorrespondent, leggen samen met Floris uit wat de impact van Tweede Wereldoorlog is op Rusland, hoe het Kremlin de oorlog gebruikt, waarom Poetin met een andere versie komt van het Molotov-Ribbentroppact het niet-aanvalsverdrag uit 1939 tussen nazi-Duitsland en de Sovjet-Unie waarbij beide landen Polen onderling verdelen en de Sovjet-Unie de Baltische landen inneemt - en hoe Vilnius, Riga en Tallinn hierop reageren. En na deze zware kost moet er natuurlijk worden gelachen. Joost én Koen komen met een mop. Bijpassende lectuur en literatuur: -Poetin over het Molotov-Ribbentroppact. -Our Dark Past Is Our Bright Future: How the Kremlin Uses and Abuses History. -Geen kwaad woord over de oorlog. -Putins Big Lie. -Darkness and Company. Scheidsrechter: Geert Jan Hahn Lang van stof: Floris Akkerman Schuddebuikende Moskoviet: Joost Bosman Minderheid: Koen VerhelstSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Buitengewone tijden vragen om buitengewoon veel duiding. En dus introduceren we naast de Perestrojkast en Perestrojkarantaine nu ook Perestrojkort: in een kwartiertje (ok, twintig minuten...) praten we je bij over één buitengewone situatie die een hoop vragen oproept. De Poolse presidentsverkiezingen zijn een uitstekend eerste onderwerp voor deze Perestrojkort. Want terwijl de hele wereld aan het strijden is tegen het coronavirus, strijdt de Poolse politiek tegen elkaar en tegen de wet. We zitten 4 dagen voor de presidentsverkiezingen, en geen enkele Pool weet of hij of zij op zondag 10 mei naar de stembus kan. Of beter gezegd: naar de brievenbus, want als de verkiezingen doorgaan, zullen ze per post gaan. 'We wachten nog steeds op onze stembiljetten', zegt Michiel van Blommestein vanuit Warschau, correspondent voor onder meer het Chinese persbureau Xinhua. 'De kans dat het zondag doorgaat, lijkt steeds kleiner en kleiner te worden.' Poolse Landdag Wat begon als een Poolse Landdag, namelijk een chaotisch voorstel om de Poolse presidentsverkiezingen toch door te laten gaan ondanks de coronacrisis, mondt nu uit in een Poolse Landweek, Landmaand en misschien wel Poolse Landzomer. Inmiddels zijn er zoveel scenario's dat ze niet meer allemaal op te noemen te zijn, vertelt Van Blommestein. 'Ik zou in ieder geval niet weten waar ik mij geld op zou moeten inzetten.' De Poolse Senaat heeft het meest recente wetsvoorstel vannacht verworpen. 'Nu ligt de bal bij het Poolse parlement. De regeringspartijen liggen echter met elkaar over hoop. De komende 24 uur wordt duidelijk óf de presidentsverkiezingen doorgaan, wanneer dat dan eventueel zou zijn - want dat kan zondag zijn, maar ook later deze maand of zelfs in de zomer - of dat er een regeringscrisis komt en het kabinet valt.' Mocht het wel dit weekend tot verkiezingen komen, dan is huidig president Andrzej Duda volgens de meest recente peilingen de favoriet van de Polen. 'Met afstand', zegt Van Blommestein. Puinhopen Explained Wil je alle scenario's horen, weten waarom er überhaupt presidentsverkiezingen zijn en hoe het Poolse staatspostbedrijf nu het machtigste orgaan van de Poolse democratie lijkt te zijn geworden? Beluister dan de uitleg van Michiel, die je in een kwartier bijpraat over de Puinhopen van Polen. See omnystudio.com/listener for privacy information.

En alsof de nodige Balkan-humor en serieuze zaken uit Estland en Georgië nog niet genoeg is, nemen we ook weer een kijkje in Tadzjikistan. Het Centraal-Aziatische land krijgt miljoenen dollars gedoneerd van de internationale gemeenschap, en eindelijk geeft Tadzjikistan ook toe dat het land aan het strijden is tegen een epidemie. Maar... 'het is géén corona'. De Perestrojkast is een podcast van BNR over Midden- en Oost-Europa. Perestrojkarantaine is een tijdelijke spin-off, die de coronacrisis in deze regio duidt. Abonneren De Perestrojkast is een podcast van BNR over Midden en Oost-Europa. Abonneer je via Apple Podcast, Spotify of bnr.nl/perestrojkast. Presentatieduo Floris Akkerman & Geert Jan Hahn Estische coronahaard-duider Koen Verhelst Ondernemer in Georgië & Georgië-duider Willem van Houten & Jelger Groeneveld. Meer over de ondernemingen van Willem vind je hier (motoren en lada's en oude sovjet-busjes!) en hier (stroopwafels!) Muzikale omlijsting Dragan Spasov-Datz & Alexander Mitevski en Brassband - Korona Ciao Hoest nou? Onbekend kuchende Bulgaarse journalisteSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Of is dat een vraag die überhaupt nog boven de markt hangt? Floris en Geert Jan pakken er wat argumenten bij en verwijzen door naar een gesprek met BNR's Buitenlandcommentator Bernard Hammelburg. Nog een luistertip: Jeroen Ketting sprak een uur lang op BNR over zijn onderneming in Rusland. Ketting is wel wat gewend aan (financiële) crises, al kan hij nu ook de pandemie afvinken. Komi en de Kaukasus En we duiken in de twee K's: Komi en de Kaukasus. Twee uithoeken van Rusland. We stuurden moppentapper Joost Bosman maar eens op een serieuze missie naar het noorden van Rusland, waar Komi een vrij onverwachte coronabrandhaard bleek te zijn. Floris dook daarentegen in de Kaukasus, waar hij protesten in Noord-Ossetië en een kale Kadyrov aantrof. In het gesprek met Zdenek Hrib, de nog jonge (1981) burgemeester van de Tsjechische hoofdstad Praag, gaat het over de rol van China in deze coronacrisis, die hij verafschuwt. 'Gebrek aan openheid en transparantie, gebrek aan inlevingsgevoel, misbruik willen maken van deze crisis die ze nota bene zelf veroorzaakt hebben: ik vind niet dat je zaken met zo'n land moet doen.' 'Nederland kan onze corona-app gebruiken' Verder opvallend: Hrib is lid van de Piratenpartij, maar desondanks voorstander van de corona-app die in Tsjechië al is geïntroduceerd: eRouska. 'Ik kan onze app aanraden, ook aan Nederland. In z'n huidige vorm is ie veilig en een handig hulpmiddel. Wel moeten we eventuele upgrades goed in de gaten houden en onze rechten waarborgen.' Ook praten we over de stricte lockdown ('van mij hadden de grenzen niet dicht gehoeven, wij zijn een post-communistisch land, dit past ons niet') die vlak na ons gesprek overigens werd opgeheven en over de volksbeweging die Hrib en Praag er binnen drie dagen toe bewoog om verplicht over te gaan op het gebruik op mondkapjes - iets wat bovendien door diezelfde volksbeweging werd mogelijk gemaakt. Abonneren De Perestrojkast is een podcast van BNR over Midden en Oost-Europa. Abonneer je via Apple Podcast, Spotify of bnr.nl/peresrojkast. Praagse Piraat Zdenek Hrib Komiek in Komi Joost Bosman Do I speak English? Geert Jan Hahn (moet plassen) Knoflooksnuiver in de Kaukasus Floris AkkermanSee omnystudio.com/listener for privacy information.

In deze aflevering gaat Bos-Karczewska hierover in discussie met Robert van Rijn, wethouder in Aalsmeer. Die net als Bos-Karczewska Poolse roots heeft. Ook blikken zij vooruit op de Poolse presidentsverkiezingen van 10 mei. Als het aan de regeringspartij PiS ligt, gaan die koste wat kost door. Wel of geen corona. Bij de gemiddelde Pool staat het hoofd niet naar politiek, maar naar de gezondheid. Volop Poolse en niet-Poolse cultuur in deze aflevering: muziek van de Poolse zanger Jacek Lech, de Johannespassie van Arvo Pärt, schommelen met Pasen in Letland, de mop van Joost en Geert Jan neemt je mee naar het paaseieren schilderen door de Hoetsoelen. Hosts Geert Jan Hahn Floris Akkerman Specialisten in Polen Malgorzata Bos-Karczewska. Lees hier haar opinieartikel. Robert van Rijn Geïsoleerde moppentapper Joost BosmanSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Dnjepr of Dnipro? In deze nieuwe aflevering van de spin-off Perestrojkarantaine reizen we virtueel naar Kiev. Fysiek kan niet meer, maar ter plaatse is Manfred van Kesteren. Hij neemt de Perestroj-cast én Michiel Driebergen mee langs de oevers van de Dnjepr. Of Dnipro, zoals het Oekraïens ons voorschrijft. 'Maar Dnjepr voelt toch rauwer', zegt Michiel, terwijl hij plaatsneemt op de virtuele bijrijdersstoel van Manfred. Rook bij Tsjernobyl Floris en Geert Jan stappen achterin in en zo laten we ons leiden door de Oekraïense hoofdstad. Langs het Lavra, waar tientallen monniken besmet zijn met het coronavirus en waar Orthodox Pasen anders zal zijn dan andere jaren. Langs Podil, de normaal zo vreugdevolle benedenwijk waar weinig vertier meer te beleven is. We stappen even van de oever af voor een bezoek aan Bankova, de Rada en het stadhuis. Want wat beslist burgemeester Klitsjko en welke maatregelen neemt president Zelenskij? En langs Obolon, de wijk van Manfred waar nog nauwelijks besmettingen zijn, maar waar je wel de rook van de bosbranden bij Tsjernobyl ruikt. 'Kiev was dit Paasweekeinde ineens de meest vervuilde hoofdstad van de wereld.' 98 coronadoden Op moment van opname waren er in Oekraïne 98 geregistreerde coronadoden en was de brand bij Tsjernobyl nog niet onder controle - iets wat de autoriteiten vlak na het gesprek bekend maakte. Abonneren De Perestrojkast is een podcas van BNR over Midden en Oost-Europa. Abonneer je vi Apple Podcast, Spotify of bnr.nl/peresrojkast. Reisleider Manfred van Kesteren Bijrijder Michiel Driebergen Hosts op de achterbank Geert Jan Hahn (moet plassen) Floris Akkerman (ligt languit en mijmert 'Zandvoort')See omnystudio.com/listener for privacy information.

Ahoy! Met Michiel praten we over de burgemeester van Praag, Zdenek Hrib. Hij steekt als een van de weinige Europeanen een middelvinger op naar Peking. Heeft dat iets te maken met het feit dat deze burgemeester lid is van de Piratenpartij? En leidt dit tot een politiek conflict met president Milos Zeman, die juist een enorme China-adept is? Waar Orban (Hon)garen bij spint Jenne Jan woont nog maar net in Boedapest - na enkele jaren Warschau, waar hij al wel goulash at op een Poolse bruiloft - en ziet vooral de muren van zijn appartement. Vanuit daar neemt hij deel aan online persconferenties met premier Orban en de zijnen. Een enkele keer gaat hij nog wel de Hongaarse straat op, zoals naar het tiende district. Een bijzondere reportage in zijn krant De Volkskrant doet bij ons de vraag rijzen: doet ongelijkheid in tijden van corona iets met de Hongaren? Verder ouwehoeren Floris en Geert Jan over de laatste stand (van zaken) in de Wit-Russische en Tadzjiekse voetbalcompetitie, brengen we 'het Lombardije van Roemenië' ter sprake, zien we in Bosnië de boetes voor het verspreiden van nepnieuws flink oplopen en gaan we in op het feit dat in Rusland 70 procent meer bedrijven over de kop gaan dan vorig jaar rond dezelfde periode het geval was. Een huidig effect van corona of een al erg aanwezige voorproef van wat er nog komen gaat? Abonneren De Perestrojkast is een podcas van BNR over Midden en Oost-Europa. Abonneer je vi Apple Podcast, Spotify of bnr.nl/peresrojkast. Hosts Geert Jan Hahn Floris Akkerman Tsjechische Buurman en Hongaarse Buurman Michiel Luining Jenne Jan HoltlandSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Vorige maand weigerde Rusland op verzoek van oliekartel OPEC de olieproductie te beperken. Sindsdien is de productie omhooggeschoten en de olieprijs gedaald. En waar Moskou een duidelijke langetermijnstrategie heeft, zegt Van den Beukel, denken Washington en Riyadh vooral aan de korte termijn. In datzelfde Rusland dreigt een volgend gerespecteerd medium ten onder te gaan. De zakenkrant Vedomosti heeft een nieuwe leiding en die heeft het niet zo op onafhankelijke journalistiek. De vrije pers in Rusland, van wat daar van over is, wordt verder geminimaliseerd. Floris vertelt hoe het met de persvrijheid in Rusland is gesteld. Dit keer dus een reguliere aflevering en geen speciale coronaberichten. Al staat of valt bijna alles tegenwoordig met corona, dus we ontkomen er niet aan. Geert Jan ziet hoe de Hongaarse premier Viktor Orbán handig gebruikt maakt van de coronacrisis. Joost vertelt zijn mop, een hele korte, vanuit een geïsoleerd Moskou. Hosts Geert Jan Hahn Floris Akkerman Oliemannetje Jilles van den Beukel Moppentapper in isolatie Joost BosmanSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Kroatië heeft te maken met een dubbele crisis, legt Balkan-journaliste Marjolein Koster uit. Het coronavirus heeft goed nieuws voor Albanië en Noord-Macedonië. Opeens hebben ze meer zicht op onderhandelingen over het EU-lidmaatschap. Als toetje draagt schrijver Sjeng Scheijen het gedicht Ga niet de kamer uit voor van Joseph Brodsky. Hosts: Geert Jan Hahn Floris AkkermanSee omnystudio.com/listener for privacy information.