BNR Perestrojkast | BNR

Ongekend snel wist Oekraïne in de afgelopen dagen gebieden te heroveren op Rusland. Floris Akkerman en Geert Jan Hahn praten de volgers van de Perestrojkast bij in deze speciale Twitter Spaces. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Nog een keer stond hij op de voorpagina’s van alle Westerse kranten, net als in de jaren tachtig en negentig. Afgelopen dinsdag overleed Michail Gorbatsjov, de laatste leider van de Sovjet-Unie, op 91-jarige leeftijd. De man die Europa opschudde met zijn glasnost en perestrojka en onder wie het Sovjetrijk uiteenviel. Het maakte van hem in het Westen een held, maar in Rusland en omringende landen kijken ze met minder enthousiasme naar hem. Was dat beeld toentertijd ook zo? Gaf Gorbatsjov de belangen van de Sovjet-Unie te makkelijk weg en moest het daardoor wel tot een Russisch revanchisme onder Poetin komen? En hoe keek Gorbatsjov naar Oekraïne? We hopen er met Marc Jansen een antwoord op te vinden. Jansen, Ruslandhistoricus aan de Universiteit van Amsterdam, schreef diverse boeken over Rusland, Oekraïne en Georgië. Tussen 1987 en 1990 woonde hij in Moskou en zag de omwentelingen onder Gorbatsjov van dichtbij.  En er is een mop, met Gorbatsjov in zijn onderbroek. Host in de studio: Floris Akkerman Host thuis: Geert Jan Hahn Dé Gorbatsjovkenner van de Benelux: Marc Jansen Onderbroekenlol: Joost Bosman    See omnystudio.com/listener for privacy information.

Zes gesprekken over de (on)overbrugbare kloof tussen oost en west. Met zes nationale én internationale gasten. Over de verhoudingen in Europa, die door de Russische oorlog in Oekraïne op z'n kop gezet. Met als zesde en laatste Perestroj-gast: de in Nederland zeer geliefde Nino Haratischwili. De Georgisch-Duitse Haratischwili (geboren in 1983, sinds 2003 woonachtig in Duitsland) brak wereldwijd door met Het Achtste Leven (voor Brilka). Daarna volgde De Kat en De Generaal. Als er iemand is waar Rusland toe in staat is, dan is het Haratischwili wel.  Welke taal moeten we dan nú spreken richting Rusland? Zijn we bereid een prijs, de westerse welvaart met goedkoop Russisch gas, te betalen voor het bloedvergieten in Oekraïne? Het is tijd dat het Westen uit zijn vakantiemodus komt en op deze vragen een antwoord vindt, schreef Nino Haratischwili twee weken na de Russische invasie in Oekraïne in het Duitse Die Zeit. De vakantie van het Westen is voorbij, luidde kop van de vertaling van haar stuk in NRC.  Nu, na precies zes maanden, oorlog maakt de Perestrojkast met Haratischwili de balans. Spreekt het Westen dan ook een andere taal richting Rusland? Moet het visumbeleid richting Russen worden aangescherpt in haar Georgië? Kan het Westen het af met minder welvaart? De Perestrojkast sprak Haratischwili in haar Berlijn, de stad tussen oost en west, in een land dat zo worstelt met zijn relatie met Rusland en Oekraïne. Het is het jaar van de oorlog in Oekraïne, maar ook het jaar dat Haratischwili's nieuwe boek in het Nederlands uitkomt. Het schaarse licht ligt begin november in de boekwinkel.  In zes afleveringen gingen Geert Jan Hahn  en Floris Akkerman op zoek naar De Kloof tussen Oost- en West-Europa. Het interview met Haratischwili is de laatste in deze reeks. De radioversie van dat gesprek (Nino in 20 minuten) vind je hier. Alle afleveringen kun je online terugluisteren op deze site of via je favoriete podcastapp. See omnystudio.com/listener for privacy information.

De Oostenrijkse sociaal wetenschapper Gerald Knaus bedacht een paar jaar terug de Turkijedeal. Nu is de tijd aangebroken om ook met een plan voor Oekraïners te komen, stelt Knaus in de Perestrojkast, zeker met de koude maanden in aantocht. We zochten Knaus op in Berlijn.  Om ervoor te zorgen dat Warschau, Chisinau, Sofia en Vilnius komende winter nog meer Oekraïners moeten huisvesten dan ze nu doen, pleit Knaus voor een luchtbrug (of 'treinbrug') vanuit Moldavië. In tegenstelling tot hoe de Turkijedeal uiteindelijk door Europese politici is uitgevoerd, met een verplichte herverdeling van Syriërs, stelt Knaus voor dat we niet te veel meer in quota denken. Maar:  'Informeer de Oekraïners. Als ze weten dat er in Frankrijk - een land dat naar verhouding de minste Oekraïners van Europa opneemt - óók een huis, een baan en onderwijs voor hun kinderen is, dan is dat voor alles en iedereen veel beter.  Ook praten Knaus, oprichter van denktank ESI, en Geert Jan over financiering, huisvesting, over solidariteit tussen West- en Oost-Europa en over de invloed van de winter. 'De 2 miljoen Oekraïners die tijdelijk vanuit Europa zijn teruggegaan naar hun land, komen als eerste weer terug. Een rationeel worst-case-scenario is dat er ergens de komende maanden 10 miljoen Oekraïense vluchtelingen in Europa zijn.' Deze aflevering wordt ingeleid door een introductie van Floris en Geert Jan tezamen, met ook de laatste cijfers van Oekraïners in Nederland. Knaus: 'Jullie doen niet genoeg.' Bezoekers in Berlijn: Geert Jan Hahn Floris Akkerman Denktanker en plannen-bedenker in Berlijn: Gerald KnausSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Dit is de korte versie van het interview met Nino Haaratischwili - zoals uitgezonden op de radio. Georgische schrijver, woonachtig in Berlijn en wereldwijd doorbrak met Het achtste leven. Nino Haaratischwili is de laatste van de zes Perestroj-gasten die deze zomer in gesprek gaat met Geert Jan en Floris over de verhoudingen in Europa - op z'n kop gezet door Poetins oorlog in Oekraïne. Welke taal moeten we spreken richting Rusland? Zijn we bereid een prijs, de westerse welvaart met goedkoop Russisch gas, te betalen voor het bloedvergieten in Oekraïne? Het is tijd dat het Westen uit zijn vakantiemodus komt en op deze vragen een antwoord vindt, schreef Nino Haaratischwili twee weken na de Russische invasie in Oekraïne in Zeit. De vakantie van het Westen is voorbij, luidde kop van de vertaling van haar stuk in NRC.  Nu, na precies zes maanden, oorlog maakt de Perestrojkast met Haaratischwili de balans. Spreekt het Westen een andere taal richting Rusland? Moet het visumbeleid richting Russen worden aangescherpt in haar Georgië? Kan het Westen het af met minder welvaart? De Perestrojkast sprak Haaratischwili in haar Berlijn, de stad tussen oost en west, in het land dat zo worstelt met zijn relatie met Rusland en Oekraïne. Het is het jaar van de oorlog in Oekraïne, maar ook het jaar dat Haaratischwili's nieuwe boek in het Nederlands uitkomt. Het schaarse licht ligt begin november in de boekwinkel.  Foto: G2 Baraniak Deze radioversie duurt zo'n twintig minuten. Het hele interview met Nino Haaratischwili is vanaf maandag 29 augustus te beluisteren, voor dubbel zoveel luisterplezier. Die link volgt.  In zes afleveringen gingen Geert Jan Hahn  en Floris Akkerman op zoek naar De Kloof tussen Oost- en West-Europa. Het interview met Haaratischwili is de laatste in deze reeks. Alle afleveringen kun je online terugluisteren op deze site of via je favoriete podcastapp.   See omnystudio.com/listener for privacy information.

Wie of wat zit er nou achter de dood van Darja Doegina in Moskou en hoe invloedrijk is haar vader Aleksandr Doegin eigenlijk? In twintig minuten worden we bijgepraat door onze Rusland-correspondent Joost Bosman - de man die een paar jaar terug de conservatieve ideoloog Doegin interviewde. Een gesprek dat nota bene tot stand kwam via journaliste Doegina... Hier een link naar het interview van Joost met Doegin. De opname met Joost vond aan het eind van de ochtend plaats. In de loop van de middag kwam de FSB met een verklaring naar buiten dat volgens hun gegevens een Oekraïens speciaal agente van de SBoe verantwoordelijk zou zijn voor de aanslag. Joost en Geert Jan gingen hierover nogmaals in gesprek, in de middaguitzending van BNR onder leiding van Liesbeth Staats. Dat gesprek kun je hier terugluisteren. De Perestrojkort is een explainer-versie van de Perestrojkast, dé podcast van Nederland die volledig aandacht voor het oosten heeft en geeft. Gepresenteerd door oud-correspondenten Floris Akkerman en Geert Jan Hahn, en met regelmatige bijdragen van huidig Rusland-correspondent Joost Bosman.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Zes gesprekken over de (on)overbrugbare kloof tussen oost en west. Met zes nationale én internationale gasten. Over de verhoudingen in Europa, die door de Russische oorlog in Oekraïne op z'n kop gezet. Met als vijfde Perestroj-gast: Sasha Marianna Salzmann: een non-binaire schrijver met Russisch-jiddisch-Oekraïense wortels, woonachtig in Berlijn. 'Duitsland keek naar Rusland om rijk te worden en vergat Oekraïne.' 'Voor de meesten van ons in het Westen houdt de emotionele landkaart krap achter de Uckermark op, bij de Poolse grens. Men schudt bezorgd het hoofd over de verkiezingsuitslagen in Oost-Duitsland en de mensenrechtensituatie in EU-lidstaat Polen en dan begint Rusland al, tenminste volgens onze emotionele kennis.' Zo schrijft Sasha Marianna Salzmann in hun opiniestuk De grote honger en het lange zwijgen, dat een maand na het begin van de oorlog verscheen in Trouw. Eerder stond hun artikel al in de Zwitserse Neue Zürcher Zeitung.  Deze aflevering gaat in op dat artikel. Een essay over een West-Europa dat eventjes opkijkt van de verkiezingsuitslagen in Oost-Duitsland en de mensenrechtensituatie in EU-lidstaat Polen, maar dan al snel zijn blik richt op Rusland. Resulterend in een Duitsland dat zich verlekkert aan Russisch gas en daarmee Poetins oorlog in Oekraïne betaalt. Ook in hun eigen familie werd Oekraïne vergeten. Zo bestond het Oekraïens voor Salzmann en hun familieleden niet als taal. Die verborgen familiegeschiedenis in Oekraïne maakte Salzmann nieuwsgierig. De schrijver dook in het familieverleden - de Holomodor, de Goelag - en daar kwam het boek Alles moet mooi zijn aan een mens uit voort dat eind september in het Nederlands verschijnt. Hun essay in Trouw is hierop gebaseerd. 'Er liggen nog veel vragen, geheimen open binnen mijn familie. Veel zal niet beantwoord worden en geheim worden gehouden.'  Voor de aflevering reisden Geert Jan en Floris naar Berlijn, het hart van Europa en de link tussen oost en west, en spraken in Kreuzberg met Salzmann. Sasha Marianna Salzmann werd in 1985 in Volgograd geboren. Ze is toneelschrijver, essayist, dramaturg en romanschrijver. Hun debuutroman Außer sich verscheen vier jaar geleden in het Nederlands met de titel Buiten mezelf. Salzmann is op 1 oktober in Utrecht te gast bij Exploring stories. In zes afleveringen gaan Floris Akkerman en Geert Jan Hahn op zoek naar De Kloof tussen Oost- en West-Europa. Deze zomerserie van de Perestrojkast is naast standaard podcast óók te beluisteren op FM: elke woensdagavond om 19:00 uur komt een nieuwe aflevering online. Die kun je hier beluisteren.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Dit is de korte versie van het interview met Sasha Marianna Salzmann - zoals uitgezonden op de radio. Schrijver met Russisch-jiddisch-Oekraïense wortels, woonachtig in Berlijn. Sasha Marianna Salzmann is één van de zes Perestroj-gasten die deze zomer in gesprek gaat met Geert Jan en Floris over de verhoudingen in Europa - op z'n kop gezet door Poetins oorlog in Oekraïne. De Russen stonden nog bij Kiev toen Trouw het essay De grote honger en het lange zwijgen van Sasja Marianna Salzmann (1985) publiceerde, over het vergeten Oekraïne. Dat was eerder verschenen in de Zwitserse Neue Zürcher Zeitung.  Deze aflevering gaat in op dat artikel. Een essay over een West-Europa dat eventjes opkijkt van de verkiezingsuitslagen in Oost-Duitsland en de mensenrechtensituatie in EU-lidstaat Polen, maar dan al snel zijn blik richt op Rusland. Resulterend in een Duitsland dat zich verlekkert aan Russisch gas en daarmee Poetins oorlog in Oekraïne betaalt. Of zoals Salzmann in de deze aflevering zegt: 'Duitsland keek naar Rusland om rijk te worden en vergat Oekraïne.' Het essay is gebaseerd op Salzmanns boek Im Menschen muss alles herrlich sein, waarvan de Nederlandse vertaling Alles moet mooi zijn aan een mens eind september uitkomt. Voor deze aflevering staken Geert Jan en Floris de Elbe over en reisden naar Salzmanns woonplaats Berlijn, de stad waar oost en west elkaar treffen, maar elkaar ook mislopen, blijkt uit Salzmanns verhaal.  Foto: Heike Steinweg Deze versie duurt zo'n twintig minuten. Het hele interview met Sasha Marianna Salzmann is vanaf maandag 22 augustus te beluisteren, voor dubbel zoveel luisterplezier. Die link volgt.  In zes afleveringen gaan Geert Jan Hahn  en Floris Akkerman op zoek naar De Kloof tussen Oost- en West-Europa. Deze zomerserie van de Perestrojkast is naast de standaard podcast óók te beluisteren op FM: elke woensdagavond om 19:00 uur komt een nieuwe aflevering online.     See omnystudio.com/listener for privacy information.

Zes gesprekken over de (on)overbrugbare kloof tussen oost en west. Met zes nationale én internationale gasten. Over de verhoudingen in Europa, die door de Russische oorlog in Oekraïne op z'n kop gezet. Met als vierde Perestroj-gast: Robert H. Serry: crisisdiplomaat, de eerste Nederlandse ambassadeur in Kyiv (1992) en voorzitter van de stichting Open Door Ukraine. 'Oekraïners zijn in Nederland heel lang voor Russen uitgemaakt.' Op het moment dat we Serry spreken, zit hij al een maand in Oekraïne. Hij is druk met de wederopbouw van het land, met name in Kyiv Oblast en de stad Irpin. 'Daar moeten we nu mee aan de slag, anders dreigt er in de winter een catastrofe.' Floris en Geert Jan praten met Serry onder meer over hoe 'Europees' Oekraïners zich nou eigenlijk voelen. 'Bij jonge mensen is het heel duidelijk: ze willen bij Europa horen. Terwijl oudere mensen nog een beetje zijn vastgeklonken aan het verleden.' 'Maar als deze oorlog  één ding uitwijst, is dat er vereniging is tégen Rusland. En dat betekent vóór Europa. Dat heeft Poetin hiermee bereikt.' Ook gaat het gesprek met Serry over een dialoog met Rusland - en hoe hij als  crisisdiplomaat hiernaar kijkt. 'Je kunt niet alle banden doorsnijden. Maar wel wat duidelijk is, is dat praten met Poetin zelf nu absoluut geen optie is.' In zes afleveringen gaan Floris Akkerman en Geert Jan Hahn op zoek naar De Kloof tussen Oost- en West-Europa. Deze zomerserie van de Perestrojkast is naast standaard podcast óók te beluisteren op FM: elke woensdagavond om 19:00 uur komt een nieuwe aflevering online. Die kun je hier beluisteren.  See omnystudio.com/listener for privacy information.

Dit is de korte versie van het interview met Robert H. Serry - zoals uitgezonden op de radio. Crisisdiplomaat, de eerste Nederlandse ambassadeur in Kyiv (1992) en voorzitter van de stichting Open Door Ukraine. Robert Serry is één van de zes Perestroj-gasten die deze zomer in gesprek gaat met Floris en Geert Jan over de verhoudingen in Europa - op z'n kop gezet door Poetins oorlog in Oekraïne. Robert Serry (1950) ging deze zomer terug naar Oekraïne, het land waar hij dertig jaar terug ambassadeur werd en waar zijn schoonfamilie woont. Hij bezocht Irpin, waar hij met de stichting werkt aan de wederopbouw. Een race tegen de klok, met het oog op de komende herfst en winter. Maar het gesprek gaat ook over hoe Europees Oekraïners nou eigenlijk zijn. Een gesprek over culturele en mentale verschillen. En over de kloof met Rusland, die Serry tot vlak voor de invasie nog probeerde te verkleinen. Deze versie duurt zo'n twintig minuten. Het hele interview met Robert Serry is vanaf maandag 15 augustus te beluisteren, voor dubbel zoveel luisterplezier. Die link volgt.  In zes afleveringen gaan Floris Akkerman en Geert Jan Hahn op zoek naar De Kloof tussen Oost- en West-Europa. Deze zomerserie van de Perestrojkast is naast de standaard podcast óók te beluisteren op FM: elke woensdagavond om 19:00 uur komt een nieuwe aflevering online.     See omnystudio.com/listener for privacy information.