BNR Perestrojkast | BNR

In het ene Oekraïense dorp heerst verdeeldheid en in het andere Oekraïense dorp heerst eensgezindheid. In Komar, in de oostelijke Donetsk-regio, stonden bewoners verheugd op de Russen te wachten toen vorig jaar de oorlog begon. Ze kwamen niet. De pro-Oekraïners in het dorp konden opgelucht ademhalen. In Kysjtsjentsi, in de centraal gelegen Tsjerkasy-regio, is geen twijfel aan welke kant de dorpsbewoners staan. Ze steunen de Oekraïense krijgsmacht en rouwen om hun zonen die omkomen aan het front.  Geert Jan bezocht tijdens zijn Oekraïne-reis afgelopen maart Kysjtsjentsi, op ruim 700 kilometer van het oostfront. Floris was in april in Komar, op twintig kilometer van het oostfront. Wat is de impact van de oorlog in deze twee dorpen? Waarom is Komar zo verdeeld en waarom is Kysjtsjentsi dan wél zo uitgesproken pro-Oekraïens.?  Te gast is Clingendael-onderzoeker Julia Soldatiuk, geboren in Oekraïne. Zij kent de Oekraïense dorpen als geen ander en geeft ook de nodige nuanceringen om te voorkomen dat journalisten te snel een zwart-witbeeld neerzetten. En ook Julia is net terug van een reis naar Oekraïne en deelt haar laatste inzichten met ons. En Joost bewijst opnieuw zijn veelzijdigheid en komt met een toepasselijke mop.   Shownotes: New York, New York 1 New York, New York 2 Novgorodske, New York Irpin, Hostomel, Boetsja Hosts: Geert Jan Hahn Floris Akkerman Dorpskenner: Julia Soldatiuk Alleskunner: Joost Bosman        See omnystudio.com/listener for privacy information.

Nog 3 maanden, dan vindt de NAVO-top in Vilnius. Wordt het een 'historische' voortzetting van 'Madrid'? Grote vragen op deze top: kan Zweden lid worden, is er NAVO-perspectief voor Oekraïne én: hoe omschrijven we onze relatie met China? Te gast in deze Perestrojkast: gastheer Gitanas Nauseda, de president van Litouwen. Nauseda was deze week in Nederland om met premier Mark Rutte de agendapunten van de NAVO-top - op 11 en 12 juli in Vilnius - voor te bereiden. Voordat hij Rutte trof in het Torentje, sprak Geert Jan met Nauseda in het Hilton Hotel in Den Haag.Het interview met Nauseda bespreken we met Koen Verhelst - voormalig correspondent in de Baltische Landen - en Adája Stoetman, defensie- en veiligheidsexpert bij Instituut Clingendael, dat onlangs een bilaterale conferentie met Litouwse parlementariërs en experts organiseerde óver onder meer de NAVO. Hoe moeten we zijn wensenlijst en uitspraken duiden? Intussen zit Floris weer in Oekraïne. Via voiceberichten deelt hij zijn ervaringen met ons. En Joost zit in Moskou. Naast een klassieke mop hebben we een serieus gesprek over zijn situatie in Moskou, evenals die van Vladimir Kara-Moerza en Evan Gershkovich. Host: Geert Jan Hahn  Man in Oekraïne Floris Akkerman  Man in Moskou Joost Bosman Man in Brussel: Koen Verhelst Deskundige in Den Haag:  Adája Stoetman  See omnystudio.com/listener for privacy information.

Je kunt er in moderne oorlogsvoering niet meer om heen: drones. Van Turkse Bayraktars tot Iraanse kamikazedrones: Oekraïne en Rusland zetten er vol op in. Hoe doen ze dat?  Drones zijn er niet alleen om bommen en granaten te werpen, maar ook voor verkenning of communicatie-doeleinden. Drones zijn een uitkomst. En na Nagorno-Karabach is Oekraïne een nieuw strijdtoneel voor deze onbemande toestellen. Maar gaan ze ook de doorslaggevende factor zijn in déze oorlog?  Oekraïne zet in ieder geval in op het formeren van een droneleger. Onderdeel daarvan zijn ook de consumentendrones die jij en ik in de winkel en online kunnen kopen, uit China of de Verenigde Staten. Deze huis-tuin-en-keuken-drones zijn misschien niet zo geavanceerd als militaire broertjes en zusjes, maar blijken toch wel van pas te komen. Het Oekraïense volk ‘droneert’ er in ieder geval lustig op los.  Om ons door de zwerm aan drones te leiden hebben we Mark Voskuijl uitgenodigd. Hij is hoogleraar Wapen- en Luchtvaarsystemen aan de Nederlandse Defensie Academie. Dronedokter Voskuijl doceert de Perestroj-cast in welke drones Rusland en Oekraïne gebruiken, over het nut van drones in een oorlog, of het Oekraïense tegenoffensief een grotere kans van slagen heeft dankzij een droneleger en over waarom tomaten gooien niet de beste optie is om een vijandige drone neer te halen.  We besteden deze podcast ook aandacht aan NL Arms, volg dat hier. Gooit tomaten naar kamikazedrones:  Geert Jan Hahn  Wordt gek van drones in de duinen:  Floris Akkerman  Dronedokter:  Mark Voskuijl  Vliegensvlug:  Joost Bosman En dan nog dit: Aflevering 170 is nu al de meest gedownloade en best beluisterde Perestrojkast ooit! We zijn ongelooflijk blij met alle luisteraars. In het bijzonder is het geweldig om deze mijlpaal te mogen bereiken met vriend van de show Michiel Driebergen, die óók al in de allereerste aflevering van de Perestrojkast te horen was!See omnystudio.com/listener for privacy information.

Zeg je gehaktmolen, dan zeg je Bachmoet. Koste wat kost houdt Oekraïne vast aan Bachmoet. Al maanden wordt er hier gevochten door de Russen en Oekraïners; vele duizenden blazen hier hun laatste adem uit. Concrete cijfers ontbreken, zeker van Oekraïense zijde. Het blijft de vraag oproepen: waarom houdt Kyiv zo vast aan Bachmoet? Zelensky’s belangrijkste veiligheidsadviseur Oleksii Danilov volgt de strijd vanonder camouflagenetten en sprak erover met Geert Jan. Dat gesprek hoor je zo, waarin Geert Jan het ook met hem had over het moreel van het Oekraïense leger, het tegenoffensief en het eindspel met Rusland. We bespreken dit interview met een gast die geen introductie nodig heeft. Maar vooruit: hij is dé Oekraïne-verslaggever van de Benelux voor Trouw en op Bureau Buitenland en maker van de VPRO-podcast Stad in oorlog: Charkiv één jaar onder vuur. Michiel Driebergen vertelt over zijn liefde voor Charkiv én Lviv, over het moreel onder de Oekraïense soldaten en waarom hij een stem geeft aan het Oekraïense volk. Vlak na de opname werd bekend dat Michiel ook nog eens is genomineerd voor de Tegel, een journalistieke hoofdprijs voor zijn werk. En Joost zou Joost niet zijn als hij ook voor deze aflevering een geschikte mop heeft. Hosts: Geert Jan Hahn Floris Akkerman Onze man in Charkiv: Michiel Driebergen Reizende moppentapper: Joost Bosman  See omnystudio.com/listener for privacy information.

Wat is winnen? Het is éen van de lastigste vragen om tijdens een oorlog te beantwoorden. De voormalige topgeneraal James Cowan waagt zich in een gesprek met Geert Jan er lichtjes aan. "Mijn zorg is dat, als het Westen niet op een serieuze manier steun biedt, de oorlog doormoddert. Ook in 2024. Het beste wat er nu kan gebeuren, is dat het Westen Oekraïne helpt om deze oorlog zo snel mogelijk te winnen." Even later stelt Cowan: "Dit zeg ik als oud-militair. Nu ben ik de baas van een internationale humanitaire organisatie, dus ik moet neutraal blijven." Floris en Geert Jan analyseren het gesprek met de Brit, die na een topcarrière in het Britse leger besloot om de wereld te gaan ontmijnen. Oekraïne is helaas een nieuw dieptepunt: "Dit land is het grootste mijnenveld ter wereld geworden." In deze Perestrojkast hoor je het hele interview met James Cowan in Kiev, waar Geert Jan hem opzocht in het kantoor van Halo Trust. Meer lezen? Een krantenversie pende Geert Jan op voor het Financieele Dagblad. Blik op de Balkan Opdat we de rest van onze regio niet vergeten, besloten Floris en Geert Jan ook hun gedachten over de Balkan te laten gaan. Floris ging te rade bij journaliste en vriendin-van-de-show Marjolein Koster: onder welke voorwaarden roken Servië en Kosovo een vredespijp? Geert Jan brengt een ode aan Dubravka Ugresic, één van de meest markante schrijfsters van onze tijd. Zij overleed op 17 maart. Geert Jan interviewde haar 10 jaar terug  - vlak voordat Kroatië toetrad tot de Europese Unie - en bleef vervolgens haar boeken lezen, gefascineerd als hij was door haar werk en persoon. Hosts: Geert Jan Hahn  Floris Akkerman  Baas: James Cowan Mop: Joost BosmanSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Geen onderwerp, geen land wordt geschuwd in deze aflevering met Jelle Brandt Corstius en Ruben Terlou. Zelfs een ezel en een karaoke-karavaan komen voorbij. Maar centraal staat deze 168e aflevering natuurlijk Centraal-Azië (inclusief Pakistan), naar aanleiding van Jelle's en Rubens zesdelige VPRO-reisserie Langs de nieuwe zijderoute, momenteel op de televisie. Want hoe balanceren Kazachstan, Tadzjikistan, Kirgizstan, Oezbekistan en Toerkmenistan tussen de buren Rusland en China? De twee landen azen op invloed in Centraal-Azië. Maar tot hoever gaat deze Russische en Chinese bemoeienis en wat hebben de landen, de inwoners, zelf nog in te brengen? Die vragen krijgen Jelle en Ruben voorgeschoteld. Ze vertellen over hun bijzondere ontmoetingen bij Kirgiziërs in een joert en over emoties aan tafel in Kazachstan.  Er wordt deze aflevering wat gevraagd van de luisteraar. Het gesprek loopt ietwat anders dan in het draaiboek stond, waardoor we meteen de diepte ingaan. Gelukkig is er lucht op het einde met een begrijpelijke mop door Joost. Hosts: Geert Jan Hahn Floris Akkerman Globetrotters: Ruben Terlou (denkt aan een eigen podcast. Wie helpt hem?) Jelle Brandt Corstius (bekend van de podcast Voordat de bom valt) Mopperaar: Joost BosmanSee omnystudio.com/listener for privacy information.

'Sorry dat ik je heb laten wachten, mijn vriend.' Met een ferme doch amicale handdruk heet Vitali Klitsjko onze Geert Jan welkom in het gemeentehuis van Kiev.  Zijn werkkamer oogt als een museum. Een oude kaart van Kiev. Een beschadigde helm van een gesneuvelde soldaat in Bachmoet. Sportattributen die verwijzen naar Klitsjko's eigen imposante carrière als bokser, maar ook naar het EK voetbal en andere sportevenementen die in zijn Kiev hebben plaatsgevonden. En een glazen potje met eurocenten, waar de burgemeester een bijzonder verhaal bij heeft. In een interview van een half uur praten Klitsjko en Geert Jan over het leven in de Oekraïense hoofdstad. Hoeveel mensen zijn er alweer teruggekeerd naar de miljoenenstad? Hoe staat de economie ervoor? Waarom gaan er zo weinig mensen naar een schuilkelder als het luchtalarm gaat?  Ook gaat Klitsjko in op de imperiale ambities van Vladimir Poetin. 'Poetin wil Kiev nog steeds', stelt hij. Tegelijkertijd stelt Klitsjko ook vast dat Oekraïne vorig jaar 'niet goed was voorbereid' op de Russische opmars richting Kiev. Tijdens het gesprek komt ook de documentaire Dmytro Komarov ter sprake: zeer de moeite waard om eens te bekijken (deel 1 en deel 2) Andere onderwerpen die de revue passeren zijn Russische propaganda, zijn opvatting over Putin-verstehers en de naderende Olympische Spelen, volgend jaar in Parijs. 'Russische atleten mogen wat mij betreft pas meedoen als zij zich uitspreken tegen Poetin', zegt Klitsjko.  Floris en Geert Jan reflecteren op het gesprek met Klitsjko. En eindigen deze Perestrojkast met wederom een onbegrijpelijke mop uit Moskou. Hosts: Geert Jan Hahn  Floris Akkerman  Grote Gast: Vitali Klitsjko Mop: Joost BosmanSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Vanuit Oekraïne gaat Geert Jan in gesprek met Oekraïners zelfs. Velen moeten door de oorlog noodgewonden een andere rol aannemen. Ze laten hun normale werk liggen om hun land te helpen. De komende tijd hoor je zijn gesprekken met deze mensen.  In de tweede aflevering spreekt Geert Jan met Olena Halushka. Zij is een van de bekendste corruptiebestrijders in Oekraïne. Net als veel andere Oekraïners wijkt ze af van haar oorspronkelijke werk. Naast haar werk voor anti-corruptie organisatie Antac zit ze tegenwoordig ook bij het Internationale Centrum voor de Oekraïense overwinning. Met deze organisatie probeert Olena haar steentje bij te dragen in de strijd tegen Rusland. Je kan immers geen corruptie bestrijden in een land dat niet meer bestaat.   See omnystudio.com/listener for privacy information.

Irpin, de stad staat in het internationale geheugen gegrift vanwege de oorlogsverwoestingen die de Russen hier achter lieten. De massale vernietiging, de Russische willekeur, de traumatische verhalen van bewoners maken een onuitwisbare indruk op Geert Jan die deze voorstad van Kyiv de afgelopen dagen heeft bezocht waarbij hij de beroemde 'Brug Des doods' passeerde. In Irpin kreeg hij het angstwekkende verhaal van Alla te horen.  Het is Geert Jans eerste reis naar Oekraïne sinds Russische invasie vorig jaar. Dus ook de eerste keer dat hij het luchtalarm hoort. Hoe gaan hij en de Oekraïners, een jaar na de invasie, daarmee om?  Geert Jan was ook een van de uitverkorenen die aanwezig was bij de persconferentie van Volodymyr Zelensky op de herdenkingsdag van de Russische aanval. Hij zag een president die raad weet met dit soort gelegenheden en weet wat te antwoorden.  Zelensky is het gezicht naar de buitenwereld. Maar iedere Oekraïner heeft een verhaal. Wil je meer horen over een van de 40 miljoen Oekraïners? Luister dan naar de persoonlijke gesprekken die Geert Jan met hen voert en die te horen zijn in onze podcastfeed of online, zoals Ksenia's verhaal. Hosts: Geert Jan Hahn (vanuit Kyiv) Floris Akkerman (vanuit Amsterdam)See omnystudio.com/listener for privacy information.

Vanuit Oekraïne gaat Geert Jan in gesprek met Oekraïners die in hun land zijn gebleven. Sommigen zijn in hun eigen huis gebleven terwijl anderen in eigen land zijn gevlucht, soms wel duizenden kilometers van hun oorspronkelijke woning vandaan. De komende tijd hoor je zijn gesprekken met deze mensen.  In de eerste aflevering is Geert Jan in Oezjhorod waar hij spreekt met Kseniia. Zij komt oorspronkelijk uit Donetsk maar is in 2014 gevlucht naar Marioepol. Toen vorig jaar de volledige invasie begon heeft ze ook Marioepol weer moeten verlaten. Nu zit ze net als vele andere gevluchte Oekraïners in het westen van het land. Ze vertelt hoe het is om in je eigen land te vluchten en hoe het gaat met haar familie die is achtergebleven in Donetsk.  See omnystudio.com/listener for privacy information.