De Groene Amsterdammer Podcast

Als de maan een oceaan in beweging kan brengen, waarom zou het de mens dan niet kunnen beïnvloeden? Steeds meer millenials voelen zich aangetrokken tot astrologie. En dat is geen toeval: velen gaan gebukt onder de dominante neoliberale overtuiging dat het leven maakbaar is en enkel in de eigen handen ligt. Astrologie laat meer aan het lot over en fungeert daarmee als een ontsnapping aan het neoliberale maakbaarheidsdenken. Is astrologie fictie, of zit er een kern van waarheid in?Deze week in De Groene Podcast gaat Kees van den Bosch met Marian Donner in gesprek over het verwoesten van ons neoliberale gedachtegoed en de kracht en schoonheid van astrologie.Productie: Kees van den Bosch & Mariska van SchijndelSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Om bij de kern te komen van het idee van witte suprematie en ‘rassenverschillen’ in Zuid-Afrika moeten we terug naar de periode waarin de Kaap onder het bestuur stond van de Nederlandse VOC. De Nederlandse slavernij en het kolonialisme in de zeventiende en achttiende eeuw hebben deels geleid tot een racistische Zuid-Afrikaanse maatschappij. De rechtvaardiging van slavernij door de christelijke bezetters uitte zich in allerlei racistische mythes die zich genesteld hebben in het Zuid-Afrikaanse bewustzijn. Hoe moet Nederland omgaan met deze gemarginaliseerde geschiedenis?In deze aflevering van De Groene Podcast gaat Kees van den Bosch in gesprek met Fred de Vries over de racistische ideologie in Zuid-Afrika en de rol van Nederland in het teweegbrengen daarvan.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Radio Amerika is de podcast van De Groene Amsterdammer over de Verenigde Staten in 2020. Elke drie weken bespreken correspondent Casper Thomas en buitenlandredacteur Rutger van der Hoeven de achtergronden van een belangrijke politieke gebeurtenis, en de mogelijke gevolgen voor de presidentsverkiezingen tussen Donald Trump en zijn uitdager Joe Biden. De corona-epidemie trof de Verenigde Staten maandenlang vooral in delen van het land waar mensen op de Democratische Partij stemmen. Het Witte Huis keek vooral toe. Maar sinds begin juni zijn de meeste nieuwe besmettingen in overwegend Republikeins gebied. President Trump lijkt daarmee eindelijk ingehaald te worden door een probleem dat boven zijn macht ligt. Of is het electoraal gezien voor hem nog steeds beter om weg te blijven kijken? See omnystudio.com/listener for privacy information.

Het opzeggen van de Turkse nationaliteit in ruil voor enkel de Nederlandse nationaliteit gaat niet zonder slag of stoot, weet journalist Rasit Elibol. Als Nederlander met Turkse ouders val je tussen twee werelden, twee verwachtingen en twee identiteiten in. In de ogen van de één ben je een ‘nepturk’, in de ogen van de ander moet je ‘oprotten naar je eigen land’. Elibols beslissing om zijn Turkse paspoort te laten schrappen gaat gepaard met de onontkoombare en oneindige vraag wie ben ik nu eigenlijk?In De Groene Amsterdammer Podcast interviewt Kees van den Bosch Rasit Elibol over waarom hij de Turkse nationaliteit heeft opgezegd.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Sinds het begin van de pandemie schrijft wetenschapsjournalist Jop de Vrieze bijna wekelijks in De Groene Amsterdammer over de Nederlandse aanpak van de coronacrisis. Hij schreef over het bron- en contactonderzoek, het RIVM, de Nederlandse exit-strategie en, deze week nog, over recent onderzoek naar antilichamen en aangeboren afweer. De afgelopen maanden groeide De Vrieze uit tot 'coronajournalist'. En dat zal hij waarschijnlijk nog wel even blijven.In deze aflevering van de Groene Podcast gaat Kees van den Bosch in gesprek met De Vrieze. Hoe kijkt hij terug op afgelopen maanden? Tegen welke dilemma’s liep hij aan als kritische journalist in crisistijden? En hebben we de coronacrisis in Nederland, in vergelijking met andere landen, wel goed genoeg aangepakt?Productie: Kees van den Bosch & Daan StoopSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Korter douchen, afval scheiden, minder vlees eten, minder vliegen – allemaal goedbedoelde adviezen die je dagelijks om de oren geslingerd worden. Middels campagnes leggen overheden en bedrijven al decennia lang uit hoe jíj het verschil kunt maken. Een betere wereld begint tenslotte bij jezelf, was het beeld dat Jaap Tielbeke van kinds af aan voorgeschoteld kreeg.Maar dat idee heeft hij losgelaten. Laten we niet meer doen alsof de particuliere consument het probleem van klimaatverandering kan oplossen, betoogt hij. De enige optie is rigoureus ingrijpen door politiek en bedrijfsleven.Deze week in De Groene Podcast gaat Kees van den Bosch in gesprek met Jaap Tielbeke, naar aanleiding van de voorpublicatie van zijn boek, die deze week in De Groene staat. Een beter milieu begint niet bij jezelf verschijnt 26 juni bij uitgeverij Das Mag.Productie: Kees van den Bosch & Daan StoopSee omnystudio.com/listener for privacy information.

In tijden van corona wordt er meer nagedacht en gesproken over ouderen en ouderdom, en niet altijd in positieve zin. De oude generatie wordt vaak als een last beschouwd in de Nederlandse samenleving. En van dat beeld moeten we af, vindt Marja Pruis: ‘In mijn ongetwijfeld apolitieke droomwereld, waarin de economie de mens dient en niet andersom, hoeft niemand zich ooit opgelaten te voelen over het feit dat hij leeft, of laat ik het zo zeggen: in ieder geval niet omdat hij al ruim acht decennia meedraait.’Wat betekent het om ouder te worden? Hoe voelt het om tot de oudere generaties gerekend te worden? Hoe moet de maatschappij met ouderen omgaan? In een persoonlijk gesprek met Kees van den Bosch (67) blikt Marja Pruis (60) terug op haar leven en beantwoordt zij levensvragen die horen bij het ouder worden.Productie: Kees van den Bosch & Mariska van SchijndelSee omnystudio.com/listener for privacy information.

De komende weken heeft de GGD voor het bron- en contactonderzoek honderden nieuwe mensen nodig. Al maanden wisten ze wat er moest gaan gebeuren, maar pas recentelijk werd er echt opgeschaald, en kan iedereen getest worden. Hoe kan dit?Voor de pandemiebestrijding is minister De Jonge volledig afhankelijk van de 25 GGD'en die Nederland rijk is. Maar uit onderzoek van platform Investico en De Groene Amsterdammer blijkt dat er bij de GGD al sinds de jaren tachtig een kaalslag heeft plaatsgevonden. Nu de druk op de GGD groeit, dreigt uitputting en onderbemanning.Deze week in de Groene Podcast gaat Kees van den Bosch hierover in gesprek met Karlijn Kuijpers en Emiel Woutersen.Productie: Kees van den Bosch & Daan StoopSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Don’t back the losers, pick the winners, adviseerde Shell-topman Gerrit Wagner in het begin van de jaren tachtig om aan de economische crisis te kunnen ontsnappen. De Rijksoverheid luisterde: in plaats van het ondersteunen van kansarme regio’s en sectoren, werd de aandacht verlegd naar het versterken van succesvolle gebieden. Nederland leefde economisch op en werd een belangrijke speler in de mondiale markt, maar het beleid heeft diepe sporen achtergelaten in de achtergestelde delen van Nederland. Terwijl de kansenongelijkheid in eigen land sterk toeneemt, zijn de ogen van succesvolle regio’s gericht op het internationaal economisch netwerk.In haar boek Een klein land met verre uithoeken pleit Floor Milikowski voor meer aandacht voor de in de steek gelaten uithoeken van Nederland. Deze week in de Groene Podcast spreekt zij hierover met Kees van den Bosch.Productie: Kees van den Bosch & Mariska van SchijndelSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Antisemitisme neemt wereldwijd toe. De Jodenhaat komt uit vele ideologische hoeken en broeit online in WhatsApp-groepen en besloten kanalen. Ook op Twitter speelt zich een levendig debat af, waarin complottheorieën en antisemitisme vermengd worden. Maar hoe ziet online antisemitisme er precies uit? En welke patronen zijn er te ontdekken wanneer je met een helikopterview naar het debat kijkt?Samen met de Utrecht Data School voerde De Groene Amsterdammer een netwerkanalyse uit van het brede debat rondom Joden en Jodendom in Nederland anno 2019. Deze week in de Groene Podcast spreekt Kees van den Bosch hierover met Rosa van Gool en Coen van de Ven.Productie: Kees van den Bosch & Daan StoopSee omnystudio.com/listener for privacy information.