Het 'Regional Comprehensive Economic Partnership', waaraan acht jaar is gesleuteld, creëert een handelsblok met 2,2 miljard mensen, een gigant, vergeleken waarmee de Europese Unie en Amerika plotseling relatief kleine spelers zijn. Alleen al China en Japan. Het gaat niet om alle handel. De paragraaf over intellectueel eigendom is opmerkelijk vaag. Er zitten voor alle landen comfortabele uitzonderingen in. Het gaat bijvoorbeeld niet over onderwerpen als mensenrechten, arbitrage, elkaars loonpolitiek en al die kwesties die speelden bij het mislukte Amerikaans-Europese handelsverdrag, en bij het eveneens mislukte Amerikaans-Aziatische verdrag.
Heel Azië
Donald Trump trok de stekker uit beide: TTIP, het verdrag met Europa omdat hij het gedram en verkapte subsidie vond, vooral voor Europa. En uit TTP, het verdrag met Azië, omdat hij alle kaarten zette op een handelsoorlog met China. Maar met dat mislukte verdrag met Azië zat het eigenlijk anders. TTP was een initiatief van Trumps voorganger Obama, die een verdrag wilde met zo ongeveer heel Azië, maar zonder China. En in zijn voorstel zaten wél kwesties als mensenrechten, arbitrage, wensen van vakbonden, hoge en lage lonen.
Dat China de rollen nu omdraait, en een verdrag sluit met zo ongeveer heel Azië, inclusief Japan, plus Australië en Nieuw-Zeeland, en Amerika buiten spel zet, komt net zozeer op het conto van Obama als Trump. China ziet nu zijn kans: midden in de eindeloze afwikkeling van de Amerikaanse verkiezingen, midden in de coronacrisis, midden in het gestuntel van de Europese Unie om met een echt Chinabeleid te komen. En vooral: wraak op Trump.
Op de vlakte
Gaat de EU in zee met dit nieuwe financieel-economische mega-blok? Zou kunnen, maar daar gaan weer jarenlang tig Brusselse topjes overheen. En wat doet Joe Biden? Hij heeft zich tot nu toe op de vlakte gehouden over het onderwerp handelsakkoorden. Eerst de pandemie, de infrastructuur en het herstel van de economie, en dan zien we wel zo ongeveer denkt hij. Dat roer moet om, want als hij niet uitkijkt, walst China dwars over hem heen. En over ons, trouwens.
Over Bernard Hammelburg
Buitenlandcommentator Bernard Hammelburg gaat in zijn column in op de zaken van wereldbelang en plaatst de internationale politiek in context. Luister live woensdagochtend om 06:25 in De Ochtendspits of wanneer je wilt via bnr.nl/bernard-hammelburg, Apple Podcast of Spotify.
See omnystudio.com/listener for privacy information.