Lieke Marsman, geconfronteerd met ongeneeslijke kanker, reflecteert op de impact van haar ziekte op haar atheïstische wereldbeeld.
Haar zoektocht naar medische kennis heeft haar geholpen om controle te verkrijgen en de waarde van wetenschap tijdens ziekte te waarderen.
Marsman ervaart een spirituele bewustwording, met een gevoel van verbinding met iets groters dan zichzelf tijdens een wandeling in de natuur.
Deep dives
Verandering van Wereldbeeld
Een medische diagnose van ongeneeslijke kanker kan leiden tot een verandering in je wereldbeeld. De spreker beschrijft hoe zij als rationele atheïst niet voorbereid was op de emotionele en spirituele implicaties van haar ziekte. De realiteit van haar situatie dwong haar om na te denken over God en geloof, iets wat ze voorheen afwees. Deze zoektocht naar betekenis leidde tot een confrontatie met de eenvoudige waarheid van de dood, waarbij ze ontdekte dat eerdere overtuigingen ontoereikend waren.
De Kracht van Artsen en Behandeling
De spreker reflecteert op haar ervaringen met de medische wereld en de veranderende dynamiek tussen haar en de artsen. In het begin volgde ze het protocol dat door haar artsen werd voorgeschreven, maar naarmate haar ziekte vorderde, realiseerde ze zich dat er geen standaardbehandeling meer was. Dit leidde tot gesprekken over de toekomst, waarbij sommige artsen pragmatisch adviseerden om de kwaliteit van leven te behouden, terwijl anderen bereid waren om experimentele behandelingen te verkennen. Deze zoektocht naar behandeling bracht haar tot het inzicht dat persoonlijke betrokkenheid en zelfdeterminatiethema's cruciaal zijn in het proces van ziekte.
De Zoektocht naar Kennis en Waarheid
De spreker geeft blijk van een sterke drang naar kennis en begrip van haar ziekte en de mogelijkheden die er zijn. Haar verlangen om te overleven leidde tot een actieve zoektocht naar relevante medische informatie, waarbij ze zelfs wetenschappelijke studies onderzocht. Dit leerde haar dat de wil om te leven diepgeworteld is en dat de wetenschap nog steeds waardevol is in het ziekteproces, ondanks momenten van teleurstelling. Het verkrijgen van kennis biedt niet alleen controle, maar ook een zinvolle manier om met haar situatie om te gaan.
Spirituele Ontwikkeling en Onttovering
Door haar ziekte ervaart de spreker een groeiende openheid voor spirituele ervaringen en de mogelijkheid van een hogere macht. Een fundamentele verandering vindt plaats tijdens een wandeling in de natuur, waar ze een sterke verbinding voelt met iets groters dan zichzelf. Deze ervaring helpt haar de onwerkelijkheid van haar situatie te overstijgen en geeft haar een nieuw perspectief op leven en dood. De ervaring wordt niet gezien als een vlucht uit de realiteit, maar als een waardevolle ontdekking die haar inzicht biedt en haar wereldbeeld herdefinieert.
Acceptatie van de Dood en de Waarde van Leven
De spreker verkent de complexiteit van de dood en hoe dit verschilt per individu. Haar erkenning van de dood als een onontkoombaar deel van het leven leidt tot diepere reflecties over wat kwaliteit van leven voor haar betekent. Ze verzet zich tegen de algemene opvattingen over het sterven, waarbij ze de waarde van persoonlijke keuze en de noodzaak van een authentieke ervaring benadrukt. Door dit te verkennen, benadrukt ze dat er geen 'juiste' manier van sterven is, en dat elke persoon zijn of haar unieke weg moet vinden in het proces van leven en dood.
'Nu ik zoveel over de dood heb nagedacht, durf ik te zeggen dat ik er niet bang meer voor ben.' Een van de vele indringende zinnen uit Op een andere planeet kunnen ze me redden, het nieuwe boek van Lieke Marsman. En wát een boek is het. Lieke Marsman – voormalig Dichter des Vaderlands – heeft een zeldzame, ernstige vorm van kanker. De dood zit haar op de hielen, zo schrijft ze, en dat verandert alles – ook haar wereldbeeld.
Ze is (of was?) een rationele atheïst die niets moest hebben van God of geloof. Maar toen kreeg ze een ervaring. In haar boek doet ze verslag van een filosofische zoektocht, vol gedachten over God, geloof, bijna-doodervaringen en ook… ufo’s.
Is dit escapisme of een ingrijpende verandering?
David Boogerd spreekt Lieke Marsman uiteraard samen met vast gast theoloog Stefan Paas, hoogleraar aan de VU in Amsterdam en de Theologische Universiteit Utrecht.
We gaan weer live met De Ongelooflijke! Donderdagavond woensdagavond 26 juni zijn we live in de Nieuwe Buitensociëteit in Zwolle. Kaarten zijn te boeken via eo.nl/ongelooflijke.
