Nieuw Europees organiseren – Brouwer en Peters #boekencast afl 23

Het boek dat we dit keer bespreken in de boekencast is een bijzonder boek dat laat zien wat Europees organiseren is, waar het vandaan komt en wat de verschillen en de voordelen zijn ten opzichte van het Angelsaksische model. Heeft jouw bedrijf een focus op alle betrokkenen in plaats van alleen op de aandeelhouder, dan doe je het beter. Al doen de marketingverhalen van Amerikaanse auteurs en de media ons anders geloven. Nieuw Europees organiseren is een boek van Jaap Jan Brouwer en Jaap Peters. Dit is de vierde, herziene druk. Het is helemaal actueel, tot en met voorbeelden rondom corona in de zorg. Noot: We hebben het boek gratis ontvangen voor de podcast, zonder voorwaarden. Een opvallend inzicht voor mij is dat het Europees organiseren, of het Rijnlands organiseren, niet tegenover het Angelsaksische model staat. Het communisme staat tegenover het Angelsaksische model: aan de ene kant de staat die alles organiseert en aan de andere kant de markt waaraan alles wordt overgelaten. Het Europese model is de middenweg, het herkennen van de gevaren in de uitersten en dat gebruiken voor een betere combinatie. Het boek begint met een inleiding van de verschillen tussen het Angelsaksisch en het Europees organiseren. In deze inleiding wordt ook gekeken naar hoe het komt dat we in Nederland zo’n hang hebben naar het Angelsaksische model en hoe diep dit al geworteld is. We zien het terug in de overheid en de geprivatiseerde bedrijven waar eigenlijk geen vrije markt is of de klant beter beschermd moet worden, zoals in de zorg, scholing en energie. De auteurs hebben twee eenvoudige formules gedefinieerd voor beide systemen: C3I CommandCommunicationControlInformation V3I VakmanschapVerbindingVertrouweninspiratie/visie De verschillen zijn overduidelijk en in het vervolg van het boek laten ze dit zien met het 7S-model. Bijzonder vind ik dat ze gekozen hebben voor het 7S-model om de verschillen duidelijk te maken. Het 7S-model is een model van Peters en Waterman, adviseurs van McKinsey. Beiden opgeleid door Amerikaanse universiteiten en een Amerikaans adviesbureau.  Dit zijn de elementen in het 7S-model: Gedeelde normen en waarden;Strategie;Vaardigheden;Systemen;Structuur;Stijl;Personeel. Daarnaast hebben ze twee blokken toegevoegd: Financiën;Externe relaties. In het 7S-model herken je de harde elementen (strategie, structuur en systemen) en de zachte elementen (personeel, stijl, vaardigheden en cultuur), waarbij de harde elementen meer passen bij het Angelsaksische model en de zachte elementen meer bij het Europees organiseren. Een opvallend verschil in het element strategie is: de beste zijn versus de grootste zijn. In de Rijnlandse strategie gaat het om de beste zijn met de kwaliteit van je product of dienst en vakmanschap. In de Angelsaksische strategie draait het om de grootste zijn. De marges zijn lager omdat er vooral gelet wordt op de kosten voor een hogere winst voor de aandeelhouder. Daarom heb je een groter bedrijf nodig voor meer resultaat. ZZP'ers zijn een risico in het Europees organiseren. Ze zullen vooral in hun eigen vakmanschap investeren en wanneer ze doorgaan naar een volgende organisatie, vertrekt daarmee (gedeeltelijk) de kennis en het vakmanschap. De groei van het aantal ZZP'ers in Nederland kun je zien als een groei richting het Angelsaksische: steeds minder verbinding. Bij de eerste tegenslagen zijn dit de mensen waar je snel afscheid van kunt nemen. De MBA-opleidingen in Nederland zijn een verdere versteviging van het Angelsaksisch denken. De managers die hier zijn en worden opgeleid leren vooral te denken in spreadsheets, ze hebben zelf geen vakmanschap en kennis van het product en de mensen nodig. Deze managers kunnen eenvoudig van bedrijf naar bedrijf springen om zelf te groeien (in inkomen), zonder een verbinding te maken met de mensen en het product. Ik spreek uit ervaring, in 2000 heb ik de executive MBA Windesheim afgerond.