#187 - OP Z'N KOP! Nederland jaagt bedrijven weg: is er nog een toekomst voor ondernemers?
Mar 26, 2025
auto_awesome
Henk Volberda, professor strategisch management en innovatie aan de Universiteit van Amsterdam, deelt zijn inzichten over de toekomst van de Nederlandse industrie. Hij benadrukt de kansen voor ondernemers in een uitdagend ondernemingsklimaat. Terwijl de sprekers de mislukte energietransitie bekritiseren, pleit Volberda voor strategische vernieuwing en samenwerking tussen bedrijven en de overheid. De groei van windenergie en de impact ervan op lokale gemeenschappen komen ook aan bod, evenals de dringende noodzaak van innovatie en verduurzaming.
Het ondernemersklimaat in Nederland verslechtert door toenemende regelgeving en een afname van het fiscale klimaat, wat bedrijven ontmoedigt.
De energietransitie biedt zowel kansen als uitdagingen voor energie-intensieve sectoren die aangepast moeten worden aan duurzame oplossingen.
Er is een groeiende behoefte aan samenwerking en dialoog tussen overheid en bedrijven om een coherenter en voorspelbaarder beleid te ontwikkelen.
Deep dives
Belang van het ondernemersklimaat
Het ondernemersklimaat in Nederland wordt als steeds ongunstiger ervaren door bedrijven, wat blijkt uit recent onderzoek dat een daling van de beoordeling met 6,5 naar 6,0 aangeeft. Drie belangrijke factoren worden genoemd: een afname van de aantrekkelijkheid van het fiscale klimaat, toenemende regelgeving, en een gebrek aan voorspelbaarheid van overheidsbeleid. Het probleem van hoge energieprijzen en beperkte toegang tot elektriciteitsnetwerken, vooral voor energie-intensieve bedrijven, wordt als cruciaal ervaren. Deze situaties zorgen ervoor dat multinationale bedrijven overwegen hun vestigingen in Nederland te sluiten, wat grote gevolgen kan hebben voor de economie.
Energietransitie en uitdagingen
De energietransitie in Nederland wordt gezien als zowel een kans als een uitdaging, vooral voor energie-intensieve sectoren zoals de chemie en staalproductie. Er wordt aangestipt dat de noodzakelijke stappen naar verduurzaming nog niet in gelijke mate zijn gerealiseerd, wat leidt tot terughoudendheid bij bedrijven om investeringen te doen. De discussie rondom het gebruik van duurzame energiebronnen, zoals wind- en zonne-energie, versus de huidige afhankelijkheid van fossiele brandstoffen, brengt veel meningsverschillen met zich mee. Een gezamenlijke benadering waarbij bedrijven worden ondersteund om deze overstap te maken, lijkt essentieel voor een succesvolle transitie.
Innovatie en concurrentievermogen
Er is bezorgdheid over de afname van innovatie in het Nederlandse bedrijfsleven, ondanks herhaaldelijke oproepen van de overheid om te investeren in technologie en duurzaamheid. Terwijl een aanzienlijk aantal bedrijven hun klimaatambities heeft verlaagd en de focus verschuift naar langere termijn doelen, zijn de meest innovatieve bedrijven vaak degenen die proactief stappen nemen richting verduurzaming. Het potentieel voor cleantech en andere innovatieve sectoren in Nederland biedt kansen die benut moeten worden. Echter, vermindering in investeringen in innovatie vanuit de overheid kan de vooruitgang belemmeren en het concurrentievermogen van Nederland op lange termijn in gevaar brengen.
Kritiek op overheidsbeleid
Kritiek op het huidige overheidsbeleid groeit, vooral ten aanzien van de onvoorspelbaarheid die bedrijven ondervinden in hun bedrijfsvoering. De wisselende regels rond energiebelasting en de afbouw van stimuleringsmaatregelen voor duurzame energie leiden tot frustratie. Er wordt opgemerkt dat bedrijven zich niet kunnen aanpassen aan een schommelend beleid en dat dit gevolgen heeft voor investeringsbeslissingen. Het gebrek aan een coherent en consistent beleid ondermijnt de mogelijkheden voor een succesvolle energietransitie en belemmert de duurzaamheid van de Nederlandse industrie.
Dialoog en samenwerking
Er wordt onderstreept dat er een noodzaak is voor meer dialoog tussen de overheid, bedrijven en wetenschappers om wederzijds begrip te bevorderen en gezamenlijke oplossingen te vinden. Het luisteren naar de zorgen van bedrijven die de gevolgen ondervinden van regelgeving en energietransitie kan bijdragen aan een constructiever beleid. Samenwerking tussen de overheid en de industrie is essentieel om effectieve maatregelen te ontwikkelen die zowel milieuvriendelijk als economisch haalbaar zijn. Door open te staan voor verschillende perspectieven en ideeën kan de weg naar een duurzame toekomst haalbaarder worden gemaakt.
In deze aflevering van Op z’n Kop! botsen twee werelden op elkaar. Marianne Zwagerman en Rick van Velthuysen spreken met prof. dr. Henk Volberda over de toekomst van de Nederlandse industrie. Terwijl Marianne en Rick kritisch zijn op de mislukte energietransitie en de verstikkende regeldruk, benadrukt Volberda juist de kansen die duurzame ontwikkeling en innovatie kunnen bieden. Hoe kunnen ondernemers die vooruit willen ontsnappen aan deze wurggreep? Een gesprek vol scherpe contrasten over hoop, realisme en de toekomst van Nederland. Luister en oordeel zelf!
Remember Everything You Learn from Podcasts
Save insights instantly, chat with episodes, and build lasting knowledge - all powered by AI.