De Alliantie: Drie jaar oorlog in Oekraïne - Het machteloze Europa (deel 3)
Feb 21, 2025
auto_awesome
Geert Jan Hahn, Europaverslaggever en podcaster, neemt ons mee in de complexe wereld van Europese defensie in Oekraïne. Hij bespreekt de uitdagingen van samenwerking binnen Europa en de rol van de VS, en stelt kritische vragen over de mogelijkheden van Europa om zichzelf te verdedigen. De noodzaak van een Europese Veiligheidsraad wordt belicht, net als de invloed van Turkije in de geopolitieke dynamiek. Wat zijn de verantwoordelijkheden van Europa in deze crisis? En hoe kan men sterker staan tegen Russische agressie?
Europa moet een gezamenlijke militaire structuur overwegen om effectiever te reageren op de bedreigingen vanuit Rusland en interne stabiliteit te bevorderen.
De afhankelijkheid van de VS voor militaire ondersteuning geeft aanleiding tot zorgen over Europa's vermogen om autonoom te opereren in defensietaken.
Deep dives
De rol van Europa in de verdediging van Oekraïne
Europa staat voor de uitdaging om voldoende troepen te leveren ter ondersteuning van Oekraïne, gezien de huidige situatie aan de grens met Rusland. Het vereist een inzet van tussen de 150.000 en 200.000 man om een effectieve afschrikking op te bouwen, wat betekent dat een rotatieschema noodzakelijk is om de duurzame inzetbaarheid van deze troepen te waarborgen. De Zuidelijke en Oostelijke flanken van Oekraïne moeten door Oekraïense troepen zelf worden verdedigd, wat complicaties toevoegt aan de logistiek en aansturing van de Europese defensiemiddelen. Dit probleem wordt verergerd door personeelstekorten binnen de Europese krijgsmachten, waardoor feitelijke inzetbaarheid van de beschikbare eenheden in gevaar komt.
Samenwerking tussen de VS en Europa
De afhankelijkheid van Amerika voor militaire ondersteuning, waaronder satellietinformatie en commandovoering, is cruciaal voor het succes van Europese defensiemiddelen. Een recent gelekt document met vragen van de VS aan Europese hoofdsteden benadrukt de noodzaak voor Europa om duidelijk te maken welke verdedigingseisen en hulp het verwacht om een gezamenlijke inzet mogelijk te maken. Er is een groeiende bezorgdheid dat Europa mogelijk niet in staat zal zijn in te spelen op de eisen, vooral gezien de complexiteit van de politieke structuren en de onderlinge verdeeldheid binnen de EU. Wanneer de Amerikanen beleefd suggereren dat ze zich niet bemoeien met de EU's interne aangelegenheden, maakt dit de communicatie rond gezamenlijke militaire inspanningen nog moeilijker.
De noodzaak van een geïntegreerde Europese krijgsmacht
Europa moet nadenken over de oprichting van een gezamenlijke militaire structuur om effectiever te kunnen reageren op bedreigingen zoals die van Rusland. Ondersteund door duidelijke richtlijnen en coördinatie, kunnen landen zoals Nederland, Duitsland en Frankrijk samen een significante bijdrage leveren aan de Europese defensiestrategie. De groei van extremistische politieke machten en de daaropvolgende politieke instabiliteit vormen echter een belemmering voor een effectieve samenwerking, wat leidt tot vertragingen in het nemen van cruciale defensiebesluiten. Een voorstel om de Europese krijgsmacht op te bouwen en te coördineren zou de noodzakelijke integratie kunnen stimuleren, mits de betrokken landen bereid zijn om constructief samen te werken.
De oorlog in Oekraïne heeft zijn tragische derde verjaardag bereikt. Voor BNR dé gelegenheid om de geopolitieke kopstukken van de zender weer bij elkaar te roepen in een alliantie, onder leiding van Liesbeth Staats. In vier afleveringen praten we je bij over deze oorlog. Met in de derde aflevering aandacht voor de positie van Europa.
Rob de Wijk, hoogleraar internationale betrekkingen aan de Universiteit Leiden, oprichter van het Den Haag Centrum voor Strategische Studies en maker van Boekestijn & De Wijk
In deze aflevering bespreken we de positie van Europa. Het waarborgen van de veiligheid in Oekraïne wordt als het aan Amerika ligt primair een taak van Europa. Maar kan Europa dat wel zonder de steun van Amerika? En wat kunnen we doen om samen sterker te staan?