Bartosz Wójcik, doktor z Katedry Lingwistyki Stosowanej, omawia istotę kolonializmu, który jest nie tylko polityczny, ale także psychologiczny. Podkreśla znaczenie rodzimych języków w afrykańskiej tożsamości, przywołując przykład Ngũgĩ wa Thiong’o, który zrezygnował z angielskiego na rzecz kikuju. Dyskutuje o wyzwaniach związanych z literaturą afrykańską w Polsce, wielojęzyczności oraz wsparciu państwa dla krajowych pisarzy. Zastanawia się, jak literatura może wpływać na społeczne zmiany w Afryce.
01:05:19
forum Ask episode
web_stories AI Snips
view_agenda Chapters
menu_book Books
auto_awesome Transcript
info_circle Episode notes
insights INSIGHT
Dekolonizacja umysłu kluczem
Kolonializm jest procesem politycznym, psychologicznym i kulturowym. - Pełnia wolności wymaga nie tylko suwerenności państwa, ale też dekolonizacji umysłu.
question_answer ANECDOTE
Ngũgĩ wa Thiong'o rezygnuje z angielskiego
Ngũgĩ wa Thiong'o porzucił angielski i zaczął pisać w rodzimym języku kikuju. - Gest ten miał udowodnić, że tożsamość afrykańska opiera się na językach ojczystych.
insights INSIGHT
Europejski system edukacji a kolonializm
System edukacji europejski faworyzuje historię i kulturę z jej perspektywy. - To kształtuje zniekształcony obraz świata, gdzie Europa jest centrum, a Afryka marginesem.
Get the Snipd Podcast app to discover more snips from this episode
In this influential work, Ngũgĩ wa Thiong'o argues for the decolonization of African literature by rejecting the dominance of European languages. He critiques the psychological and cultural impacts of colonialism, emphasizing the necessity of writing in native languages like Gikuyu to reclaim cultural identity and autonomy. The book blends personal narrative, literary theory, and political analysis to challenge postcolonial power structures.
Devil on the Cross
Ngugi wa Thiong’o
Devil on the Cross is a novel by Ngugi wa Thiong'o, originally written in Kikuyu as 'Caitaani mũtharaba-Inĩ'. The story unfolds in the context of a 'Devil's Feast', where local elites compete to be chosen as disciples to foreign businessmen, highlighting the exploitation of the poor by the wealthy. The novel critiques capitalist exploitation and colonial legacies in Kenya.
Shakespeare
William Shakespeare
The River Between
The River Between
Ngugi Wathiongo
Jądro ciemności
Joseph Conrad
Jądro ciemności to powieść, która opowiada o podróży Charlesa Marlowa w górę rzeki Kongo w poszukiwaniu agenta handlowego Kurtza. Podczas tej wyprawy Marlow staje twarzą w twarz z brutalną rzeczywistością kolonializmu i zmaga się z ciemnymi aspektami ludzkiej natury.
Kolonializm jest nie tylko procesem politycznym, ale przede wszystkim psychologicznym i kulturowym. Aby osiągnąć pełnię wolności, nie wystarczy akt uzyskania państwowej suwerenności, lecz niezbędna jest „dekolonizacja umysłu” – twierdził bohater tego odcinka, wybitny kenijski pisarz Ngũgĩ wa Thiong’o.
Tę myśl wcielił w życie i u szczytu swojej literackiej kariery porzucił język angielski i zaczął pisać swoje książki w rodzimym języku kikuju. Tym gestem Ngũgĩ wa Thiong’o chciał pokazać, że kluczem do silnej afrykańskiej tożsamości – zarówno politycznej, jak i kulturowej – są rdzenne języki, bowiem tylko w nich można pisać o wolności i godności.
Ngũgĩ wa Thiong’o nie zdążył dostać literackiego Nobla, na którego jego oddani czytelnicy czekali przez ostatnie dekady.
Zmarł w wieku 87 lat.
Dlaczego tak niewielu afrykańskich pisarzy i pisarek poszło śladem Ngũgĩego wa Thiong’o? I co dziś zostało z jego przesłania?
Raport o stanie świata Dariusza Rosiaka 
