Er is leven na de groei – Paul Schenderling #boekencast afl 74

Paul Schenderling schreef het boek in nauwe samenwerking met Schrijverscollectief Postgroei, een van de deelnetwerken van Postgroei Nederland. Paul is econoom en adviseur bij Berenschot. De leden van het collectief zijn lid van elf verschillende politieke partijen, waarmee ze het brede braadvlak van de ideeën in het boek onderstrepen. Ondertitel: Hoe we onze toekomst realistisch veiligstellen Het idee is dat we naar een Nederland gaan dat binnen de grenzen van de aarde leeft. Een land waarin economische groei niet meer voorop staat, terwijl het welzijn van verreweg de meeste Nederlanders intact blijft. Een land waarin mensen gelukkiger worden, omdat ze minder stress en meer vrije tijd hebben. De schrijvers nemen je mee naar het Nederland van 2040. Daarbij geven ze concrete verbetervoorstellen, voor de inrichting van de economie, de sociale zekerheid, de landbouw, de zorg en mobiliteit. Verder laten ze zien wat deze veranderingen praktisch betekenen voor jouw dagelijkse leven: in je huishouden, je werk en je leefomgeving. Een boek met veel inzichten voor mij. Ik ben geen econoom, maar ik kon de gedachten en uitvoering van Paul goed volgen. Het boek past bij de gedachten die me al een tijd bezig houden, de hang naar eeuwige economische groei, die niet past op een eindige planeet. Nieuwe technologische oplossingen, brengen ook weer nieuwe problemen. Het boek past bij boeken als Donut economie, The economy of arrival, en Less is more. Het houdt me bezig, veranderen naar een wereld die niet economisch groeit, of zelfs krimpt in het Westen waardoor er ruimte ontstaat voor groei boven de armoedegrens voor de 700 miljoen mensen die daar nog onder leven. Indeling van het boek: Deel I: Het kernprobleem en de kernmaatregel Deel II: Naar een nieuwe balans in de samenleving Deel III: Paradigmaverschuivingen Deel IV: Leven in een postgroeisamenleving Deel V: Samenvatting wat levert postgroei op? Inleiding Het boek Drawdown wordt hier genoemd, een boek met veel focus op technologie, dat was ook onze conclusie bij de bespreking van dat boek. Hier maak je kennis met het Jevons-paradox of het rebound effect. Gaan de kosten (prijs) omlaag, dan wordt er meer verkocht. Dus nog meer grondstoffen die nodig zijn. Dit is waar mijn worsteling heb met het groeien in impact en dat je daarvoor steeds meer producten moet verkopen.  Het boek Fantoomgroei van Sander Heijne wordt ook genoemd - de economie groeit al decennia, maar de meeste mensen gaan er niet op vooruit, economisch niet en in welzijn al helemaal niet. Er moet iets veranderen voor meer welzijn. Deel I: Het kernprobleem en de kernmaatregel 1 Het falen van het huidige systeem en de oplossing daarvoor Hier wordt het kernprobleem beschreven dat producten kunstmatig verouderen door bedrijven, technisch en economisch. We gebruiken producten veel korter dan eigenlijk mogelijk is, daardoor kopen we vaker nieuwe producten dan nodig is, en moeten daardoor harder werken dan nodig is. De kernmaatregel om minder producten te produceren en kopen, wordt uitgelegd in drie varianten, waarbij de progressieve CO2-belasting op consumenten niveau de beste oplossing is maar eventueel met een tussenstap (variant 2) bereikt wordt. De kern is dat ieder product een heffing krijgt die afhankelijk is van hoeveel je verdient. Daarnaast wordt de belasting op inkomsten verlaagt zodat de mensen die het nu al moeilijk hebben er niet op achteruit gaan, en de mensen die de meeste spullen kopen, het meest betalen. De grootverdieners zijn tenslotte de grootste vervuilers. Ofwel, een milieuheffing op consumptie. De huidige manier van een heffing via de bedrijven werkt niet. Ze verplaatsen de productie naar plekken waar minder strenge regels gelden. Daarnaast werkt het Jevons-paradox groei verder in de hand. De gemiddelde Nederlander verbruikt op dit moment 3,5 aarde, en we hebben er maar één. Onze welvaart gaat ten koste van andere gebieden op de aarde ...