Filosofie als transformatieve praktijk | #1752 Pablo Lamberti
Nov 1, 2024
auto_awesome
Pablo Lamberti is een filosoof en auteur die zich richt op de toepassing van klassieke filosofie in het dagelijks leven. In het gesprek behandelt hij de invloed van Pierre Hadot en het idee van 'Filosofie als een manier van leven'. Lamberti legt uit waarom mensen hierin geïnteresseerd zijn en hoe deugden kunnen worden geoefend. Hij verkent de complexiteit van het zelf en het belang van ontberingen voor persoonlijke groei, en pleit voor de waarde van gezamenlijke filosofische gemeenschappen in het ontwikkelen van zelfstandig denken.
Pierre Hadot benadrukt dat filosofie niet alleen theoretisch is, maar een essentiële levenshouding die dagelijks handelen beïnvloedt.
De praktische toepassing van filosofie vereist actieve oefening van deugden, met zelfonderzoek als belangrijke factor voor persoonlijke ontwikkeling.
Gemeenschap en samenwerking in filosofische oefening zijn cruciaal voor transformatie en het delen van wijsheid ondanks de eenzame zoektocht naar kennis.
Deep dives
De rol van Pierre Hadot
Pierre Hadot wordt gepresenteerd als een cruciale figuur in de moderne filosofie, vooral in verband met de antieke filosofie en levenskunst. Zijn werk benadrukt dat filosofie niet slechts een theoretische onderneming is, maar een manier van leven die impact heeft op hoe men dagelijks handelt en denkt. Hadot heeft de ideeën van Foucault beïnvloed, waarbij Foucault Hadot als een belangrijke inspiratiebron beschouwde, vooral met betrekking tot het begrip levenskunst. De uitspraak dat hadot antieke filosofie ziet als een levenshouding, wijst op de transformerende kracht van filosofisch denken in het dagelijkse leven.
Academische versus praktische filosofie
De discussie benadrukt het verschil tussen academische filosofie en de praktijk van levensfilosofie. De academische filosofie mist vaak de verbinding met hoe deze kennis daadwerkelijk kan helpen bij persoonlijke ontwikkeling of ethisch handelen. Er wordt gewezen op onderzoek waaruit blijkt dat professoren in ethiek niet per se betere mensen zijn dan hun collega's in andere disciplines. Dit legt de nadruk op de noodzaak van echte transformatie die voortkomt uit de praktische toepassing van filosofie in het leven.
De vraag naar wijsheid en oefening
De zoektocht naar wijsheid in de filosofie van Hadot gaat verder dan intellectuele kennis; het vraagt om een actieve oefening van deugden, zoals verdraagzaamheid of moed. De podcast bespreekt hoe zelfonderzoek en herhaling cruciaal zijn voor het internaliseren van deze deugden in het dagelijks leven. Het idee dat oefeningen niet klakkeloos overgenomen moeten worden, maar juist persoonlijk ontworpen moeten worden, is fundamenteel. Dit onderstreept de behoefte aan een gepersonaliseerde aanpak bij het cultiveren van wijsheid.
De rol van gemeenschap in filosofie
Het belang van gemeenschap en het samen beoefenen van filosofie wordt onderstreept, vooral in vergelijking met de oude filosofische scholen. Terwijl de moderne filosofische praktijk vaak geïsoleerd is, moeten hedendaagse praktijken zich richten op het creëren van gemeenschappen waarin filosofie wordt gedeeld en beoefend. Er is een idee dat individuen, zelfs als ze een eenzame weg kiezen, verbinding moeten kunnen maken met gelijkgestemden. Het idee van een filosofische gemeenschap helpt bij de transformatie in het individu door samen aan wijsheid te werken.
Filosofie als een weg van ontbering
De podcast bespreekt hoe het pad naar wijsheid vaak gepaard gaat met ontberingen en zelfreflectie, en hoe deze ervaringen waardevol zijn voor persoonlijke groei. Het idee dat ontbering kan leiden tot geluk en zelfinzicht wordt uitvoerig behandeld, waarbij wordt verwezen naar historische figuren die ook dit principe hebben onderschreven. Dit wijst erop dat lijden en ontbering vaak nodig zijn om de diepten van het leven te begrijpen en te waarderen. De visie op het leven als een oefening die ook pijn en ongemak omvat, vormt een belangrijke stap in het bereiken van een authentiek leven.
Robert Vernooy in gesprek met filosoof Pablo Lamberti over zijn jongste boek 'Een oefening in leven', Philosophy as a way of Life (PWL) en Pierre Hadot.
Bronnen en links bij deze uitzending:
- Bestel het nieuwe boek van Lamberti hier: https://www.boom.nl/filosofie/100-16765_Een-oefening-in-leven
- Bestel hier Lamberti's 'Strijdvaardig leven': https://www.boom.nl/filosofie/100-10131_Strijdvaardig-leven
- Een eerder gesprek met Lamberti over het boek 'Strijdvaardig leven': https://www.youtube.com/watch?v=tlrFkKki1VU&t=904s
- Achtergrondartikel over Pierre Hadot (Engelstalig): https://iep.utm.edu/hadot/
- Meer over PWL: https://pwl.fcsh.unl.pt/
--
Steun De Nieuwe Wereld. Word patroon op https://petjeaf.com/denieuwewereld of doneer op NL61 RABO 0357 5828 61 t.n.v. Stichting De Nieuwe Wereld. Alvast bedankt.
--
0:00 Introductie
01:27 Het denken van Pierre Hadot
09:21 Philosophy as a Way of Life (PWL)
12:36 Waarom zijn mensen geïnteresseerd in PWL?
15:21 Het oefenen van deugden
22:25 Het zelf en zelfonderzoek
30:57 Interculturele filosofie
34:25 Toegepaste filosofie is moeilijk
38:53 Geploeter en ontberingen
44:53 Wat is de waarde van onbehagen?
51:20 Filosofische scholen en gemeenschappen
1:03:14 Afsluiting
Suggesties tekst thumbnail:
- Wees wie je wordt!
- De weg van de filosoof is eenzaam
- Je moet je eigen oefening ontwerpen
- Je moet geen voorbeeld nemen aan de massa
Suggesties afbeelding thumbnail:
- Koppen oude klassieke bokken (Seneca, Epicurus)
- Zuilengalerij
- Cover boek Lamberti
- Kop Pierre Hadot
--
De Nieuwe Wereld TV is een platform dat mensen uit verschillende disciplines bij elkaar brengt om na te denken over grote veranderingen die op komst zijn door een combinatie van snelle technologische ontwikkelingen en globalisering. Het is een initiatief van filosoof Ad Verbrugge in samenwerking met anchors Jelle van Baardewijk en Marlies Dekkers.
De Nieuwe Wereld TV wordt gemaakt in samenwerking met de Filosofische School Nederland.
Onze website: https://denieuwewereld.tv/
DNW heeft ook een Substack. Meld je hier aan: https://denieuwewereld.substack.com/
Get the Snipd podcast app
Unlock the knowledge in podcasts with the podcast player of the future.
AI-powered podcast player
Listen to all your favourite podcasts with AI-powered features
Discover highlights
Listen to the best highlights from the podcasts you love and dive into the full episode
Save any moment
Hear something you like? Tap your headphones to save it with AI-generated key takeaways
Share & Export
Send highlights to Twitter, WhatsApp or export them to Notion, Readwise & more
AI-powered podcast player
Listen to all your favourite podcasts with AI-powered features
Discover highlights
Listen to the best highlights from the podcasts you love and dive into the full episode