Verzeeën. Lex Bohlmeijer in gesprek met Arita Baaijens
Feb 14, 2025
auto_awesome
Arita Baaijens, bioloog en ontdekkingsreizigster, deelt haar inzichten over de relatie tussen mens en natuur. Ze pleit voor een vernieuwde communicatie met de Noordzee, waarbij poëzie een centrale rol speelt. Haar avonturen in de woestijn van Egypte onthullen spirituele inzichten en reflecties op eenzaamheid. Baaijens bespreekt ook de verbinding tussen kunst en wetenschap, en hoe deze kan bijdragen aan een duurzamer begrip van onze omgeving. Haar verhalen prikkelen de nieuwsgierigheid naar de natuur en onze plaats daarin.
Arita Baaijens benadrukt het belang van een nieuwe relatie met de natuur, waarbij deze als volwaardige gesprekspartner wordt gezien.
Haar persoonlijke reis in verschillende omgevingen heeft haar inzicht gegeven in cultuur en de verbinding met de natuur.
Baaijens pleit voor de ontwikkeling van een nieuwe taal die de interactie met de natuur poëtisch kan beschrijven en versterken.
Deep dives
Een leven als ontdekkingsreis
Arita Bajens beschrijft haar leven als een constante zoektocht naar een plek waar ze zich thuis voelt, diep verbonden met de natuur. Haar reis begint in Ede, Nederland, en leidt haar naar de woestijn van Egypte, waar ze twintig jaar met kamelen leeft, en vervolgens naar de Altaï, een afgelegen berggebied. Deze ervaringen hebben haar nieuwsgierigheid en verlangen naar avontuur gevoed, waarbij ze zich meer bewust wordt van de verschillende manieren waarop mensen met hun omgeving omgaan. De ontwikkeling van haar nieuwsgierigheid vindt plaats tijdens haar tijd in het buitenland, waar ze geconfronteerd wordt met andere culturen en levenswijzen.
De relatie met de natuur
Bajens benadrukt de belangrijke les dat er een essentiële verandering nodig is in onze omgang met de natuur, zoals de Noordzee, die bedreigd wordt door vervuiling en plundering. Ze pleit voor een nieuwe verstandhouding waarin de Noordzee wordt gezien als een gesprekspartner, met het idee dat de natuur een stem en agent van verandering kan zijn. In haar boek 'In gesprek met de Noordzee' onderzoekt ze deze relatie en hoe mensen hun perceptie van natuur kunnen veranderen. Deze concepten worden rijkelijk ondersteund door poëtische elementen die een brug slaan tussen wetenschap en kunst.
Ontdekkingen in de woestijn en de Altaï
In de woestijn wordt Bajens verliefd op het landschap en ontwikkelt ze een diepere verbinding met de natuurlijke wereld. Haar ervaringen in de Altaï leiden tot belangrijke inzichten over haar plaats in de wereld en de benodigde wetenschap om samen te leven met de natuur, waarbij ze ook aandacht heeft voor de inheemse overtuigingen van lokale bewoners. Deze ervaringen brengen haar bij een overgang, waarbij ze afstand wil nemen van obsessieve drang naar avontuur en ruimte wil maken voor samenwerking met anderen. Dit biedt nieuwe mogelijkheden om haar vastgestelde denkpatronen in vraag te stellen.
Taal en verbinding met de natuur
Een cruciaal thema in Bajens' werk is het vinden van een taal die de verbinding met de natuur kan beschrijven. Dit omvat een experiment met algoritmes die de antwoorden van de zee vertalen in poëtische bewoordingen, waardoor een nieuwe vertelstijl ontstaat die relaties tussen mensen en natuur verkent. Het idee is om wederkerigheid in de taal te brengen, zodat de interacties met de natuur niet eendimensionaal zijn, maar de betrokkenheid en invloed van beide kanten weergeven. Zo ontstaat er een ruimte voor dialoog waar mensen aan de zee vragen kunnen stellen en de natuur als levend en voelend wordt beschouwd.
Zoektocht naar de Noordzee
Bajens' persoonlijke zoektocht naar een rol als woordvoerder voor de Noordzee benadrukt de noodzaak van verandering in de manier waarop we over en met de natuur communiceren. Haar pogingen om dit gesprek aan te gaan met bestuurders stuiten op de realiteit dat effectieve communicatie vaak verloren gaat in technische en bureaucratische taal. Desondanks blijft ze zich inzetten voor het vormen van een nieuwe discours over de natuur, waarin de cultuur en wetenschap hand in hand gaan. Het boek 'In gesprek met de Noordzee' zet de deur open voor begrijpelijke en betrokken communicatie met de omgeving, waarbij ze haar boodschap vertaalt naar toegankelijkere taal.
De natuur wordt uitgebuit omdat de mens haar niet als volwaardige partner ziet. Als we die relatie radicaal willen verbeteren, hebben we een andere taal nodig, vindt bioloog Arita Baaijens. In haar nieuwe boek gaat ze op ontdekkingsreis – te voet, te paard en per kameel.
Maak ook onafhankelijke journalistiek mogelijk en word lid. Vragen of opmerkingen? Mail ons
Opname en montage: Lex Bohlmeijer Mixage: Tom Ruijg
