#238 - Wat maakt gelukkig? Bestaat God? 800 jaar Thomas van Aquino! (met Niko Schonebaum en Stefan Paas)
Mar 22, 2025
auto_awesome
Niko Schonebaum, docent en vertaler van werken van Thomas van Aquino, deelt zijn inzichten over geluk en het bestaan van God. Hij bespreekt hoe Aquino de zoektocht naar betekenis inspireert, met aandacht voor zijn mix van geloof en rede. Ook worden persoonlijke ervaringen van geloof gedeeld, evenals de impact van oude teksten op moderne jongeren. Stefan Paas, theoloog en hoogleraar, voegt extra diepte toe aan deze verkenning van spiritualiteit en deugden in het hedendaagse leven.
Thomas van Aquino's vastberadenheid om monnik te worden, ondanks tegenwerkingen, toont de kracht van geloof en spirituele toewijding aan.
Aquino's verkenning van wat gelukkig maakt biedt waardevolle inzichten voor hedendaagse zoektochten naar zin en geluksdefinities.
Zijn meesterwerk Suma Theologica integreert christelijke en seculiere wijsheid, waardoor essentieel kritisch denken over geloof en moraliteit wordt bevorderd.
Deep dives
De Ontvoering van Thomas van Aquino
Thomas van Aquino werd op jonge leeftijd ontvoerd door zijn broers omdat zij zijn keuze om monnik te worden niet accepteerden. Tijdens zijn opsluiting werden ongebruikelijke pogingen gedaan om hem van zijn geloof af te brengen, waaronder de inzet van een prostituee om hem te verleiden. Dit incident onderstreept de vastberadenheid van Aquino om zijn roeping te volgen, wat uiteindelijk leidde tot een diepere spirituele toewijding. De kracht van zijn mening en keuze werden daardoor slechts versterkt, wat zijn latere impact op de theologie illustreert.
De Filosofie van Geluk
Aquino stelde de tijdloze vraag 'Wat maakt gelukkig?' en onderzocht allerlei bronnen van geluk, waaronder geld en macht. Hij concludeerde dat deze aardse zaken niet het ware geluk konden brengen, wat zijn werken relevant maakt voor de hedendaagse discussie over zingeving. Zijn filosofie biedt structuur voor zelfreflectie en helpt individuen bij het stellen van levensvragen. Dit maakt zijn werk niet alleen historisch waardevol, maar ook hedendaags toepasbaar op de zoektocht naar betekenis.
De Suma Theologica
De Suma Theologica van Thomas van Aquino is een meesterwerk waarin hij systematisch de christelijke theologie integreert met de seculiere wijsheid van de Griekse filosofie. Dit werk bevat duizenden artikelen en behandelt essentiële vragen over geloof, moraliteit en de rol van God in het leven van mensen. Aquino's methode om argumenten voor en tegen verschillende standpunten te belichten, bevordert kritisch denken en reflectie. Dit maakt zijn kijk op theologie toegankelijk en begrijpelijk voor zowel studenten als geïnteresseerden in filosofische en religieuze vraagstukken.
Godsbewijzen van Aquino
Aquino formuleerde verschillende argumenten voor het bestaan van God, waarbij hij gebruikmaakte van logica en observatie van de natuur. Een van zijn meest bekende argumenten betreft de eerste oorzaak, die stelt dat alles wat bestaat een oorzaak nodig heeft en dat er een eerste, niet veroorzaakte oorzaak moet zijn. Deze rationele benadering maakt zijn werk relevant voor debatten over de existentie van God tot op de dag van vandaag. Het biedt een fundament voor het begrijpen van het geloof vanuit een intellectueel perspectief.
Mystieke Ervaringen en Nederigheid
Op 6 december 1273 had Aquino een mystieke ervaring die zijn zelfbeeld en werken drastisch veranderde. Tijdens deze ervaring besefte hij de onvergelijkbare waarde van de heilige werkelijkheid in vergelijking met zijn literaire werken, en dit leidde tot een nederige afwijzing van zijn eigen geschriften. Ondanks zijn wereldwijde beroemdheid bleef Aquino gefocust op de relatie tussen de mens en God, wat hem zijn spiritualiteit en nederigheid verleende. Dit benadrukt de balans tussen intellectuele prestaties en diepgaande spiritualiteit in zijn leven.
De Relevantie van Thomas van Aquino Vandaag
De ideeën van Thomas van Aquino blijven door de eeuwen heen invloedrijk en zijn relevant voor hedendaagse discussies over morele en existentiële vragen. Jongeren blijken steeds meer op zoek te zijn naar antwoorden op levensvragen over geluk en identiteit, wat hun interesse in Aquino's werk stimuleert. Zijn integratie van filosofie en theologie biedt een solide basis voor persoonlijke reflectie en ontwikkeling. Door oude teksten te verkennen, vinden moderne studenten inzicht in tijdloze dilemma's en antwoorden die hun leven kunnen vormgeven.
Wat maakt gelukkig? Bestaat God? En wat is de oorsprong van het universum? Dat zijn zomaar een paar van de vragen die Thomas van Aquino behandelt in zijn werk.
Thomas van Aquino is een van die historische figuren die je eigenlijk wel moet kennen, hij is één van de grootste Europese denkers ooit. Hij werd 800 jaar geleden geboren en vanwege zijn verjaardag tourt hij nu ook door Europa, althans zijn schedel.
Iemand die Thomas goed kent, is Niko Schonebaum. Hij geeft les over de grote denkers uit het verleden, waaronder Plato en Socrates, en vertaalde ook werk van Thomas van Aquino, bijvoorbeeld over: wat maakt gelukkig? Wat kunnen we leren van deze grote denker? Wat maakt hem zo fascinerend? En wat gebeurde er op 6 december 1273 wat alles op zijn kop zette voor Thomas?
Niko Schonebaum heeft zelf ook een bijzondere reis afgelegd in zijn leven. Hij is seculier opgevoed, was atheïst maar kwam op een bijzondere manier toch bij het christendom terecht. Met Stichting Landmerk helpt hij jongeren om antwoorden te vinden op levensvragen.
David Boogerd spreekt hem uiteraard samen met vaste gast theoloog Stefan Paas, hoogleraar aan de VU in Amsterdam en de Theologische Universiteit Utrecht.
We gaan weer live met De Ongelooflijke! Donderdagavond woensdagavond 26 juni zijn we live in de Nieuwe Buitensociëteit in Zwolle. Kaarten zijn te boeken via eo.nl/ongelooflijke.
✉️ De nieuwsbrief van Niko over Thomas van Aquino: Snoepthomaatjes
