Sander Schimmelpenninck, journalist en auteur van 'De domheid regeert', bespreekt de impact van domheid als politieke strategie. Hij verkent de effecten van sociale media op ons begrip van waarheid en desinformatie. Schimmelpenninck analyseert hoe leiders als Trump en Bush domheid gebruiken voor politieke winst. Daarnaast reflecteert hij op de polariserende politieke cultuur en de gevolgen van onverantwoord informatiegebruik. Het gesprek biedt een scherp inzicht in maatschappelijke ongelijkheid en de veranderingen binnen de journalistiek.
Domheid wordt gebruikt als een politieke strategie om de samenleving te beïnvloeden, waarbij onwaarheden en misleidingen steeds meer geaccepteerd worden.
De invloed van sociale media verlaagt ons kritische denkvermogen en bevordert een cultuur van informatiediversiteit, waardoor gedeelde waarheden moeilijk te behouden zijn.
Deep dives
De Politieke Strategie van Domheid
Domheid wordt geanalyseerd als een politieke strategie die opzettelijk wordt ingezet om de samenleving te beïnvloeden. De gast benoemt dat er een groeiende tendens is om onwaarheden, valse beschuldigingen en misleidende frames te omarmen, ondanks de beschikbaarheid van feiten en kennis. Dit heeft geleid tot een ondermijning van de intellectuele fundamenten van de samenleving, waarbij domheid soms als authentiek en volks wordt gepresenteerd. De manier waarop populisten deze strategieën gebruiken benadrukt de problematiek van het ondermijnen van kennis en wetenschap in de publieke opinie.
De Impact van Sociale Media op Denken
De invloed van sociale media wordt genoemd als een belangrijke factor die ons denkvermogen aantast. Korte, snelle informatie in de vorm van virale video's en prikkelende tweets zorgt ervoor dat mensen minder geneigd zijn om diep na te denken of zich te concentreren. Dit heeft niet alleen invloed op individuen, maar maakt het ook moeilijker om een gedeelde waarheid te behouden, omdat mensen steeds vaker hun eigen bubbel van informatie creëren. De gast onderstreept hoe deze ontwikkeling ons vermogen om constructieve gesprekken te voeren en elkaars standpunten te begrijpen heeft verminderd.
Het Gebrek aan Schaamte rond Domheid
Er wordt gesteld dat er een toenemend gebrek aan schaamte is bij mensen die zich schuldig maken aan opzettelijke domheid en het verspreiden van onjuiste informatie. Dit wordt verder geïllustreerd met voorbeelden van publieke figuren die, ondanks hun bewuste keuzes om te liegen of te misleiden, geen verantwoording afleggen voor hun woorden. Het gedrag dat deze publieke figuren vertonen stelt niet alleen de waarheid ter discussie, maar versterkt ook de acceptatie van onwaarheden in het publieke discours. Het benadrukt de zorgwekkende trend dat deze figuren worden beloond in plaats van ter verantwoording te worden geroepen.
De Gevaren van een Tweedeling in de Samenleving
De gast wijst op een groeiende tweedeling tussen kennis en onderbuikgevoelens als een gevaarlijke trend in de samenleving. Hij legt uit dat deze scheiding leidt tot een situatie waarin kennis als elitair wordt beschouwd en gevoelens van de onderbuik als authentiek worden gepresenteerd. Dit creëert een cultuur waarin kritische denkvaardigheden en wetenschappelijk onderbouwde argumenten steeds minder waarde krijgen. De gevolgen hiervan kunnen verstrekkend zijn, zoals het toenemende polariserende debat en het potentieel voor autoritaire politieke bewegingen te floreren.
Sander Schimmelpenninck is journalist, columnist en schrijver. Schimmelpenninck werkte zich in korte tijd op tot hoofdredacteur van het tijdschrift Quote. Vanaf 2019 schrijft hij een wekelijkse column voor de Volkskrant en maakt hij samen met Jaap Reesema de Zelfspodcast. Ook verschijnt Schimmelpenninck regelmatig op televisie, onder andere in de VPRO-series ‘Sander en de Kloof’ en ‘Sander versus de socials’. In zijn boek ‘De domheid regeert’ analyseert Schimmelpenninck domheid als een politieke strategie, die schade verricht aan de rechtstaat, de democratie en de journalistiek.
Femke van der Laan gaat met Sander Schimmelpenninck in gesprek.
Get the Snipd podcast app
Unlock the knowledge in podcasts with the podcast player of the future.
AI-powered podcast player
Listen to all your favourite podcasts with AI-powered features
Discover highlights
Listen to the best highlights from the podcasts you love and dive into the full episode
Save any moment
Hear something you like? Tap your headphones to save it with AI-generated key takeaways
Share & Export
Send highlights to Twitter, WhatsApp or export them to Notion, Readwise & more
AI-powered podcast player
Listen to all your favourite podcasts with AI-powered features
Discover highlights
Listen to the best highlights from the podcasts you love and dive into the full episode