De toekomst. Lex Bohlmeijer in gesprek met Roman Krznaric
Dec 27, 2024
auto_awesome
Roman Krznaric, een filosoof en politicoloog uit Sydney, legt in een diepgaand gesprek de verbinding tussen geschiedenis en de toekomst bloot. Hij bespreekt hoe lessen uit het verleden ons kunnen helpen om hedendaagse crises, zoals klimaatverandering en ongelijkheid, aan te pakken. Daarnaast richt hij zijn aandacht op de noodzaak van gemeenschapsbeheer van watervoorraden en onderzoekt hij het concept van 'radicale hoop' als een drijvende kracht voor verandering. Ook de relatie tussen racisme en sociale ongelijkheid komt aan bod.
Roman Krznaric benadrukt dat lessen uit de geschiedenis ons kunnen helpen om hedendaagse crises zoals klimaatverandering en ongelijkheid aan te pakken.
Hoop gaat hand in hand met actie en toewijding, wat essentieel is voor verandering in tijden van onzekere uitkomsten.
Samenwerking en lokale betrokkenheid zijn cruciaal voor het duurzaam beheren van hulpbronnen, zoals geïllustreerd door het Watertribunaal van Valencia.
Deep dives
Inspiratie uit het verleden voor de toekomst
Het boek 'Geschiedenis voor Morgen' van Roman Kursnaric richt zich op hoe het verleden inspiratie kan bieden voor hedendaagse problemen. De auteur benadrukt dat er in de geschiedenis talloze voorbeelden te vinden zijn van succesvolle gemeenschappelijke praktijken die kunnen helpen bij het aanpakken van actuele crises zoals klimaatverandering en ongelijkheid. In plaats van ons alleen te richten op wat er fout ging in de geschiedenis, stelt hij voor om ook te kijken naar wat er goed is gegaan en hoe deze lessen ons kunnen helpen beter te navigeren door de uitdagingen van vandaag. Dit optimisme wordt ondersteund door de hoop dat de geschiedenis ons kan voorzien van praktische oplossingen, zelfs in onzekere tijden.
De rol van radicaal optimisme
Kursnaric maakt een onderscheid tussen optimisme en radicale hoop, waarbij hij benadrukt dat hoop gepaard gaat met actie en toewijding aan een visie voor de toekomst. Hij betoogt dat verandering mogelijk is, zelfs als de kansen op succes klein lijken en dat geschiedenis vaak wordt gemaakt door mensen die met radicale hoop handelen. Dit idee wordt geïllustreerd met voorbeelden zoals de burgerrechtenbeweging, waar actie werd ondernomen ondanks de onzekere uitkomsten. Vrijheid en rechtvaardigheid zijn nooit gegarandeerd, maar de acties van individuen worden gedreven door de mogelijkheid van verandering.
Gemeenschappelijke hulpbronnen en lokale betrokkenheid
Kursnaric wijst op het belang van gemeenschap en samenwerking bij het beheren van hulpbronnen, met als bijzonder voorbeeld het Watertribunaal van Valencia, dat al eeuwenlang waterverdelingen regelt. Dit systeem laat zien hoe gemeenschappen succesvol samenkomen om schaarse middelen te beheren, zonder dat externe partijen de controle overnemen. Deze voorbeelden illustreren de effectiviteit van lokale betrokkenheid en collectief beleid in de omgang met bedreigingen zoals waterschaarste, die steeds urgenter worden door klimaatverandering. Door de lessen uit de geschiedenis te gebruiken, kunnen we leren om onze natuurlijke hulpbronnen op een meer duurzame manier te beheren.
De impact van technologie en AI
De opkomst van kunstmatige intelligentie (AI) en technologie heeft enorme implicaties voor de maatschappij, en Kursnaric stelt dat we lessen uit het verleden kunnen halen om mogelijke gevaren te begrijpen. Hij trekt parallellen met de historische ontwikkeling van het financiële kapitalisme en hoe systemen die bedoeld zijn om efficiëntie te bevorderen, snel de controle uit handen kunnen verliezen. Voorbeelden van financiële collapses en crises laten zien dat ook AI risico's met zich meebrengt die we serieus moeten nemen. Hierdoor ontstaat de noodzaak om technologie en AI vanuit een ethisch en historisch perspectief te benaderen, waarbij we leren van eerdere fouten.
De kracht van de radicale flank
Kursnaric bespreekt de rol van radicale groeperingen binnen bredere sociale bewegingen en hoe deze vaak de moderaten helpen om effectievere verandering te bewerkstelligen. De radicale flank kan de aandacht vestigen op urgente kwesties en de ruimte voor debat en actie uitbreiden. Hij benadrukt dat dit soort bewegingen cruciaal zijn, vooral in tijden van polarisatie, omdat ze de bestaande systeemveranderingen uitlokken. Het erkennen en waarderen van de rol van radicale activisme kan leidend zijn in de strijd voor een duurzamere en rechtvaardigere wereld.
Roman Krznaric (Sydney 1970) is als filosoof en politicoloog gespecialiseerd in verandering. Hij is een internationale bestseller auteur, dankzij boeken als Empathy, en The good ancestor. Zijn nieuwe boek heet History for tomorrow, en is uitdrukkelijk bedoeld om in het verleden inspiratie te vinden opdat we de toekomst met vertrouwen tegemoet kunnen zien. Het is urgent en hoopvol. Want de crises zijn legio en stormen op ons af, maar wij mensen hebben wel degelijk de middelen in handen om ze te lijf te gaan.
