Van recessie in Nederland naar Hemingway over oorlog

Formeel zit Nederland in een recessie. Maar, 'als mensen dit niet zouden weten, dan zouden ze het ook niet doorhebben', denkt macro-econoom Edin Mujagic. ‘Normaal gesproken voelen mensen een recessie, omdat dat gepaard gaat met bedrijven die sluiten en mensen die worden ontslagen. Dat zijn zaken die nu niet spelen.’

De Nederlandse economie is in het tweede kwartaal met 0,3 procent gekrompen ten opzichte van de voorgaande drie maanden. In formele zin is Nederland daarmee inderdaad in een recessie terechtgekomen. 'Maar we hebben op dit moment voor elke 100 werklozen 122 vacatures', geeft Mujagic aan. ‘De werkloosheid is laag en de loonstijging is hoger dan de inflatie.’

Het weinige vertrouwen in de economie wordt dan ook veroorzaakt door de inflatie. Daardoor houden mensen de hand op de knip. Dat gebrek aan vertrouwen is cruciaal, denkt Mujagic. 'Dat mensen nu wel kunnen uitgeven maar het niet willen, geeft aan hoe somber men is.’ Mensen zijn wellicht bang dat situaties met oplopende werkloosheid en faillissementen alsnog kunnen komen, denkt hij. Maar zolang de kleine minnetjes elkaar blijven opvolgen en de werkloosheid laag blijft, maakt Mujagic zich geen zorgen.

Dat hangt ook samen met de andere kurk waar de Nederlandse economie op drijft: de internationale handel. 'Wij hebben in het tweede kwartaal minder spullen verkocht aan het buitenland, maar wel meer spullen gekocht', zegt Mujagic. ‘Als je Nederland als een soort bedrijf ziet, dan heeft Nederland BV minder winst gemaakt en ook geen dividend uitgekeerd.’

Een van de internationale handelspartners is China. Daar spelen substantiëlere problemen. De consumentenprijzen zijn de afgelopen maand gedaald. ‘Dat is nog geen deflatie,' benadrukt Mujagic. Dat komt vooral omdat varkensvlees goedkoper is geworden.’

Toch wordt angstvallig gekeken naar de Chinese overheid en ook naar de centrale bank. Die zullen iets moeten gaan doen, geeft Mujagic aan. ‘Dit heeft steeds minder weg van een tijdelijke dip en steeds meer van iets dat structureel kan gaan zijn.’

Een renteverlaging zet in het geval van China weinig zoden aan de dijk, denkt hij. ‘Net als in Nederland is het vertrouwen onder Chinese consumenten ontzettend laag. Dan kan je het lenen van geld wel goedkoper maken, maar als mensen somber zijn, gaan ze echt niet extra uitgeven.’ Wat dat betreft staan de Chinese overheid en centrale bank voor een ‘lastige karwei om hier weer uit te komen.'

Daarnaast vertoont China wel enige 'dictatoriale trekjes', benadrukt Mujagic. En het zal niet voor het eerst zijn dat een leider van een dergelijk land als afleidingsmanoeuvre voor de interne problemen ruzie gaat zoeken met een ander land, zegt Mujagic, die daarvoor de schrijver Ernest Hemingway citeert. 'The first panacea for a mismanaged nation is inflation of the currency; the second is war. Both bring temporary prosperity; both bring permanent ruin. But both are the refuge of political and economic opportunists.' Oftewel, inflatie en oorlog zijn wondermiddelen voor een slecht geleide natie. ‘Beide zorgen voor tijdelijke welvaart maar brengen permanente schade met zich mee. En beide zijn een uitvlucht voor politieke en economische opportunisten,' aldus Mujagic. ‘Dat hebben we in het verleden vaker gezien.’

See omnystudio.com/listener for privacy information.