Wszystko, co najlepsze – Raport o stanie świata 2024
Jan 9, 2025
auto_awesome
Gościem jest Barbara Kingsolver, amerykańska pisarka, której powieść 'Demon Copperhead' zdobyła Nagrodę Pulitzera. Opowiada o kryzysie opioidowym w Appalachach, poruszając tematy traumy dziedziczonej przez pokolenia oraz nierówności społecznych. Małgorzata Wosińska, specjalistka od traumy, dzieli się doświadczeniami Rwandyjczyków po ludobójstwie, zwracając uwagę na lokalne metody uzdrawiania. Rozmowa skupia się na złożoności emocji oraz sposobach przepracowywania trudnych doświadczeń w kontekście kulturowym.
W 2024 roku Raport o stanie świata świętuje piątą rocznicę istnienia i rosnącą popularność wśród słuchaczy.
Jan Natkański zdobył serca słuchaczy dzięki „Opowieściom arabskim”, co podkreśla znaczenie różnorodnych narracji w audycji.
Ami Ayalon omawia doświadczenia związane z terroryzmem, kładąc nacisk na zrozumienie Palestyńczyków i ich potrzeb jako klucz do pokoju.
Ayalon wskazuje na dehumanizację Palestyńczyków oraz potrzebę zmiany polityki na rzecz współpracy i dialogu w celu stabilizacji sytuacji.
Deep dives
Rocznica i Nagrody
W 2024 roku obchodzone są piąte urodziny raportu o stanie świata, który cieszy się rosnącą popularnością. Jan Natkański i jego "Opowieści arabskie" zdobyli serca słuchaczy, co podkreśla wartość audycji wyjazdowych oraz różnorodnych form narracji. Zespół raportu zamierza kontynuować tę różnorodność, podkreślając, że polityka to tylko jeden z wielu aspektów, które kształtują światowe historie. Najważniejszym bohaterem każdej z tych opowieści jest człowiek i jego indywidualne doświadczenia.
Wyjątkowy Gość
W odcinku gości Ami Ayalon, były szef izraelskiej służby Shin Bet, który dzieli się swoimi osobistymi doświadczeniami dotyczącymi poważnych wydarzeń w Izraelu, w tym zagrożeń terrorystycznych i ich wpływu na społeczność. Ayalon przypomina dzień 7 października jako czas niewyobrażalnego okrucieństwa, podkreślając naszą narodową porażkę w przewidywaniu zagrożenia. Przytacza, że politykę Izraela obciąża przede wszystkim premier Netanyahu, zaś jego książka "Friendly Fire" analizuje błędy polityczne prowadzące do obecnej sytuacji. Jego zdaniem, aby skutecznie walczyć z terroryzmem, konieczne jest zrozumienie Palestyńczyków jako ludzi pragnących takich samych praw jak Izraelczycy.
Spojrzenie na Wroga
Ayalon podkreśla różnice w postrzeganiu wroga przez polityków i liderów wojskowych, które w Izraelu są zbieżne z militarnym podejściem do konfliktów. Podczas służby w Shin Bet, zrozumiał, że walka z terroryzmem to nie tylko fizyczne starcie, ale również konieczność zrozumienia motywacji i ideologii przeciwnika. Tylko wtedy można scharakteryzować terrorystę jako człowieka, a nie po prostu cel militarny. Ayalon zauważa, że można osiągnąć pokój jedynie wówczas, gdy Palestyńczycy będą mieć nadzieję na lepsze jutro.
Przeciwdziałanie Terroryzmowi
Ayalon przekonuje, że aby skutecznie przeciwdziałać terrorowi, należy zabrać terroryście to, co ceni. Osoby przekonane, że nic nie mają do stracenia, nie będą się poddawały, co stanowi wyzwanie w walce z terroryzmem. Zmiana podejścia i zrozumienie, że wykorzenienie terroryzmu wymaga działania na poziomie społecznym, to klucz do skutecznej walki. Każda z tych strategii może pomóc znaleźć nowe rozwiązania w aktualnej sytuacji.
Wojna Bez Celów
Ayalon ostrzega, że obecna wojna jest częściowo nie do wygrania, ponieważ nie ma jasno zdefiniowanego celu politycznego. Wyzwaniem jest jasno określone, co ma nastąpić po zakończeniu konfliktu oraz zapewnienie, że walka warta jest poświęcenia młodych ludzi. Porusza również kwestie ułatwienia w dialogu, które pozwolą przekroczyć linię na ostateczne zakończenie działań wojennych. W relacji między Izraelczykami a Palestyńczykami odsłania tragedię polegającą na trwałym rozdarciu społeczeństwa.
Relacje Izraelczyków i Palestyńczyków
Ayalon zwraca uwagę na dehumanizację Palestyńczyków oraz przekonanie wielu Izraelczyków, że nie są obciążeni odpowiedzialnością za ich losy. Podczas gdy obie strony doświadczają wdzięczności, wyjście z tego mentalnego zaklęcia może przynieść lepsze zrozumienie i współczucie. Uważa, że nienawiść i chęć zemsty obiegają obie grupy, lecz na głębszym poziomie można zaobserwować paradoksalną racjonalność postaw. Przekonania polityków oraz społeczne napięcia pogłębiają jeszcze istniejące podziały.
Izraelski Rząd i Polityka
Ayalon spostrzega, że polityka Netanyahu, od jego objęcia władzy, dała jeden z najgorszych efektów, mianowicie dalsze zacieśnianie relacji z Hamasem. Zamiast szukać trwałego rozwiązania, skupiono się na tym, by nie poddawać się negocjacjom, co w dłuższej perspektywie prowadzi do destabilizacji. Niezależnie od zaangażowania Izraela w konflikt z Hamasem, warto pamiętać, że problem wymaga współpracy i dialogu, by wyjść naprzeciw przyszłości. Konieczne jest zbudowanie zaufania, które jest fundamentem do rozwiązania obecnych sporów.
Ponad sto pięćdziesiąt odcinków różnych formatów Raportu powstało w roku 2024 i wszystkie to owoce naszej miłości do pracy, którą wykonujemy i szacunku dla Państwa.
Bezapelacyjnym zwycięzcą tego roku, jak i poprzedniego był Jan Natkański i jego Opowieści Arabskie w realizacji Agaty Kasprolewicz. Wszystkie odcinki są dostępne naszej stronie, to już trzy sezony, i z pewnością pan Jan Natkański nie powiedział w Raporcie ostatniego słowa. W tym plebiscycie celowo wyłączyliśmy Opowieści arabskie z konkurencji, aby dać innym szansę.
Państwa wybór pokazuje, jak bardzo doceniacie nasze audycje wyjazdowe, w których spotykamy bohaterów naszych opowieści na miejscu, jak cenicie fakt, że Raport nie jest programem politologicznym – nie takie są nasze ambicje - ale próbą wieloformatowej opowieści dźwiękowej o świecie i ludziach, którzy tworzą dziś światowe historie. Polityka to tylko jedna z dziedzin, która świat opisuje. A dla nas najważniejszym bohaterem każdej z tych dziedzin jest człowiek i jego przeżycia. I tak samo będzie w tym roku, roku, w którym będziemy obchodzić piąte urodziny Raportu jako podkastu.
Rozkład jazdy:
(01:46) Najlepsza rozmowa Raportu o stanie świata: Ami Ayalon o błędach polityki izraelskiej wobec Palestyńczyków
(24:27) Najlepszy Świat z boku: Grzegorz Dobiecki: "Dla ojczyzny ratowania"
(30:04) Najlepszy reportaż: Dariusz Rosiak z Argentyny "O odbiorze Javiera Milei"
(54:55) Najlepszy Raport o książkach: Barbara Kingsolver o książce "Demon Copperhead"
(1:51:38) Najlepszy Raport - sezon nieogórkowy: Małgorzata Wosińska o traumie