Anna Słojewska, korespondentka z Brukseli, omawia plany dozbrojenia Europy w obliczu zagrożeń ze strony Rosji, zwracając uwagę na kontrowersje w UE. Dawid Kamizela analizuje wpływ decyzji Trumpa na Ukrainę oraz sytuację z pomocą wojskową. Piotr Arak bada skutki wojny handlowej Ameryki, a Maciej Pawłowski komentuje represje w Tunezji. Wszyscy goście zagłębiają się w aktualne wyzwania polityczne i militarne, podkreślając złożoność współczesnej geopolityki.
Liderzy Unii Europejskiej zaplanowali wydanie 800 miliardów euro na dozbrojenie, mimo że część państw wątpi w zagrożenie ze strony Rosji.
Wstrzymanie amerykańskiej pomocy wojskowej dla Ukrainy budzi obawy o jej zdolności obronne i możliwości Europy wypełnienia tej luki.
W Tunezji wzrastają tendencje autorytarne, co budzi pytania o przyszłość demokracji i przestrzeganie praw człowieka w kraju.
Deep dives
Dozbrojenie Unii Europejskiej
Liderzy Unii Europejskiej uzgodnili plan zwiększenia finansowania wydatków wojskowych w obliczu zagrożenia ze strony Rosji, przewidując 800 miliardów euro na dozbrojenie. Istnieje jednak skepticism wśród niektórych państw członkowskich co do rzeczywistego zagrożenia ze strony Rosji, co utrudnia podjęcie jedności w działaniach. W szczególności Węgry, kierowane przez premiera Viktora Orbana, nie podpisały deklaracji wsparcia dla Ukrainy, co rodzi pytania o spójność polityki bezpieczeństwa w regionie. Unia zamierza utworzyć instrument kredytowy na wydatki wojskowe w wysokości 150 miliardów euro, jednak wiele państw może być niechętnych do korzystania z takich pożyczek z obawy o wzrost zadłużenia.
Stany Zjednoczone a pomoc dla Ukrainy
Stany Zjednoczone ogłosiły wstrzymanie pomocy wojskowej dla Ukrainy oraz udostępniania danych wywiadowczych, co budzi niepokój co do przyszłości działań armii ukraińskiej w kontekście walki z Rosją. Wstrzymanie tego wsparcia może mieć poważne konsekwencje operacyjne, gdyż Ukraina polegała na informacjach i technologii dostarczanych przez USA, to mogą wpłynąć na jej zdolność do obrony. W związku z tym pojawia się pytanie, czy Europa jest w stanie wypełnić lukę po wycofaniu się Amerykanów i jak reagować na kontynuowane zagrożenie militarne. Specjaliści z zakresu wojskowości nawiązują do kluczowych systemów uzbrojenia, które były dostarczane przez Stany Zjednoczone, a które teraz mogą być niedostępne.
Wojna handlowa Trumpa
Donald Trump zainicjował wojnę handlową, wprowadzając cła na Kanadę i Chiny, jednak szybko wycofał się z niektórych decyzji, co rodzi pytania o spójność jego polityki handlowej. Wojna handlowa, jako strategia zmuszająca inne kraje do ustępstw, wiąże się z ryzykiem spowolnienia gospodarki, co może wpłynąć nie tylko na USA, ale i na gospodarstwa sąsiednich państw. Cła nałożone przez USA prowadzą do podwyższenia cen dla amerykańskich konsumentów, a także do napięć na rynkach finansowych, co skutkuje spadkiem wartości akcji i niepewnością inwestorów. Wprowadzenie i późniejsze zrzucenie ceł pokazuje chaotyczny styl rządzenia, który nie sprzyja stabilności rynków.
Reżim autorytarny w Tunezji
W Tunezji trwa proces oskarżenia opozycjonistów o działalność antypaństwową, w ramach którego na ławie oskarżonych zasiadło około 40 działaczy politycznych, co jest przykładem rosnących tendencji autorytarnych w kraju. Prezydent Kais Saied powołuje się na potrzebę ochrony narodowych interesów, jednak jego działania zasilają krytykę zza granicy i wśród lokalnych aktywistów. Słabnący wpływ demokracji oraz prześladowania krytyków władzy stają się widoczne po serii represji, które mają na celu zlikwidowanie wszelkich głosów opozycji. W tej sytuacji pojawiają się obawy, że Tunezja, kiedyś postrzegana jako pozytywny przykład w regionie, zmierza w kierunku coraz bardziej autorytarnego rządu.
Problemy z migracją w Tunezji
Tunezja staje w obliczu problemu nielegalnej migracji, a władzę oskarża się o sprzedawanie migrantów z Afryki Północnej do Libii, co rodzi pytania o przestrzeganie praw człowieka. Choć Tunezja jest znana z zapewnienia pewnego poziomu bezpieczeństwa i stabilności, to sytuacja migrantów może sugerować, że są poświęcani dla interesów gospodarczych państwa. W miarę jak Tunezja podejmuje kroki w celu zabezpieczenia swoich granic, pojawiają się informacje o trendach korupcyjnych wśród służb granicznych, co przyczynia się do pogarszania sytuacji ludzi starających się uciec przed przemocy i biedą. Kraj, w którym miała miejsce arabska wiosna, teraz staje się miejscem, w którym migration problem staje się złożonym wyzwaniem.
Zagęszczenie sytuacji w Europie
W odpowiedzi na rosnące zagrożenia ze strony Rosji oraz szerszy kontekst geopolityczny, pojawiły się dyskusje na temat potencjalnego zagłębiania współpracy militarnej w Europie. Wątki oparte na historii oraz stałych napięciach pomiędzy państwami członkowskimi stają się fundamentem dla dążenia do zbudowania większej jedności w zakresie obrony. Francja i Niemcy, jako kluczowe mocarstwa, wprowadzają zmiany w prawodawstwie, które może przynieść istotne zmiany w polityce bezpieczeństwa regionu. Cała sytuacja okazuje się być historycznym momentem, w którym państwa europejskie muszą jeszcze raz przemyśleć swoje podejście do bezpieczeństwa, aby dostosować je do zmieniających się warunków globalnych.
Liderzy Unii Europejskiej uzgodnili kroki w celu dozbrojenia Unii w obliczu zagrożenia ze strony Rosji. Teoretycznie mają na to wydać 800 miliardów euro, choć decyzje należeć będą do konkretnych państw. Nie wszyscy członkowie Unii zgadzają się co do tego, że Rosja stanowi zagrożenie dla Europy: Węgry nie podpisały deklaracji wsparcia dla Ukrainy. Czy brukselski szczyt był kolejną konferencją odkładającą rzeczywiste działania, czy naprawdę doprowadził do przełomu? Skąd Europa weźmie pieniądze na dozbrojenie? Jak przyjmowane są przez resztę Europy inicjatywy prezydenta Francji Emmanuela Macrona? I jak przyjmowane są zapowiedzi przebudowy armii niemieckiej?
Stany Zjednoczone wstrzymują pomoc wojskową dla Ukrainy, w tym udostępnianie jej danych wywiadowczych. Co konkretnie wstrzymują, jaki to ma skutek dla działań armii ukraińskiej i czy Europa może wypełnić lukę po Amerykanach?
Donald Trump najpierw nakłada cła na Meksyk, Kanadę i Chiny, potem częściowo wycofuje się ze swoich decyzji. Dlaczego? I jakie skutki będzie miała wojna handlowa Ameryki z państwami, które uznaje za rywali gospodarczych?
Trump rozpoczyna również wojnę z meksykańskimi kartelami narkotykowymi wysyłając wojska na granicę z Meksykiem. Czy przy współpracy z rządem Meksyku uda mu się pokonać narkotykowych gangsterów?
W Tunezji kilkudziesięciu opozycjonistów zostało oskarżonych o działalność antypaństwową i terroryzm. Czy kraj, w którym zaczęła się arabska wiosna staje się państwem autorytarnym?
A także: jak żyć w świecie, w którym wszystkiego jest za dużo?
Rozkład jazdy:
(02:47) Anna Słojewska: Unia Europejska: czy to był szczyt przełomu?
(17:29) Dawid Kamizela: Ukraina bez wsparcia Ameryki
(47:11) Danskiy - The Motherland
(50:00) Grzegorz Dobiecki: Świat z boku - Za dużo
(55:42) Podziękowania
(1:02:14) Marcin Żyła: Meksykańskie kartele narkotykowe na celowniku Trumpa
(1:20:31) Piotr Arak: Wojna handlowa na razie odłożona
(1:47:09) Maciej Pawłowski: Prześladowania opozycji w Tunezji
