Nils van Rooijen werkt aan een nationale zadenbank om de biodiversiteit van bedreigde plantensoorten in Nederland te behouden.
Het verlies van zelfs één plantensoort kan leidt tot ernstige gevolgen voor ecosystemen en onze eigen overleving beïnvloeden.
Deep dives
De bedreigde Duitse brem
De Duitse brem is een zeldzame plant die vrijwel alleen nog voorkomt in de bossen onder Nijmegen en daarmee op de rand van uitsterven staat. Deze plant is een voorbeeld van de vele inheemse soorten in Nederland, waarvan een derde bedreigd is, wat op termijn ernstige gevolgen kan hebben voor de biodiversiteit. Bioloog Niels van Rooijen is bezig met het verzamelen van informatie over deze planten en streeft ernaar de Duitse brem aan zijn verzameling toe te voegen als onderdeel van zijn bredere initiatief om de natuur in Nederland te beschermen. Dit gebeurt naast een bredere zorg om de status van andere planten, waarbij de nadruk ligt op het behouden van de genetische diversiteit van bedreigde soorten.
Het levende archief
Een belangrijk aspect van het behoud van inheemse plantensoorten is het opzetten van een nationale zadenbank, ook wel het 'levende archief' genoemd. In deze zadenbank worden zaden van bedreigde planten verzameld, gedroogd en opgeslagen onder gecontroleerde omstandigheden om hun levensvatbaarheid te waarborgen. Dit archief is essentieel voor toekomstig onderzoek en natuurherstelprojecten, waarbij enkel inheemse zaden moeten worden gebruikt om de ecologische balans niet te verstoren. Het doel is om deze zaden, die cruciaal zijn voor de biodiversiteit, op de lange termijn te beschermen, met plannen om ze zelfs naar de Wereldzadenbank in Spitsbergen te sturen als een ultieme backup, vergelijkbaar met een Ark van Noach.
De rol van biodiversiteit
Biodiversiteit speelt een cruciale rol in het handhaven van ecosysteemstabiliteit, en het verlies van zelfs één plantensoort kan verstrekkende gevolgen hebben voor het omringende leven. Het fenomeen wordt vergeleken met een Jenga-toren, waarbij elke soort een blokje vertegenwoordigt dat bijdraagt aan de stabiliteit van het ecosysteem. Hoe meer soorten er verdwijnen, hoe instabieler het systeem wordt, wat de kans op een ecosysteemcrisis vergroot, bijvoorbeeld tijdens een droogte. Hierdoor is het behoud van inheemse plantensoorten zoals de Duitse brem van groot belang voor de toekomst van onze natuur en onze eigen overleving.
Al jarenlang werkt hij eraan, met een toewijding vergelijkbaar met die van Noach. Nils van Rooijen, wetenschapper aan de Wageningen University, creëert een unieke 'ark' voor de Nederlandse natuur: een zadenbank. Zijn missie is om zaden van álle wilde plantensoorten in Nederland te verzamelen en veilig te bewaren.
Deze cruciale collectie dient als een onmisbare back-up voor de toekomst. Mocht de Nederlandse flora ooit bedreigd worden door klimaatverandering, ziektes of andere calamiteiten, dan kunnen we terugvallen op deze zadenbank om de natuur te herstellen.
Het belang hiervan reikt verder dan de planten zelf. Deze wilde plantensoorten vormen de basis van complete ecosystemen. Ze zijn essentieel voor insecten, vogels en andere dieren die in en rond deze planten leven. Uiteindelijk is het behoud van deze biodiversiteit ook van levensbelang voor ons, de mens. Ontdek het inspirerende verhaal van Nils van Rooijen en zijn baanbrekende werk voor het behoud van de Nederlandse natuur!
