Prof. dr. Mark Deuze, hoogleraar Mediastudies, bespreekt de impact van oorlogsverslaggeving en hoe deze als topsport wordt gezien. Hij legt uit dat objectiviteit in oorlogsjournalistiek vrijwel onmogelijk is, vooral gezien de psychologische lasten voor verslaggevers. Deuze onderzoekt ook hoe sociale media de beeldvorming van conflicten in Oekraïne en Gaza beïnvloeden, en benadrukt de cruciale rol van lokale journalisten en fixers in gevaarlijke situaties. Daarnaast reflecteert hij op de ethische uitdagingen en de emotionele belasting van journalisten.
Oorlogsverslaggeving is een complexe taak waarbij objectiviteit vaak in het geding komt door de sterke invloed van sociale media en politieke narratieven.
Journalisten in conflictgebieden ervaren zware emotionele en psychologische druk, wat hun vermogen om een evenwichtig verhaal te vertellen aanzienlijk beperkt.
Deep dives
De invloed van sociale media op oorlogsverslaggeving
Tijdens de recente conflicten in Oekraïne en Gaza is de rol van sociale media als informele nieuwskanalen opvallend. Oekraïense en Russische influencers gebruiken platforms zoals TikTok om hun verhalen en perspectieven te delen, waardoor een nieuwe soort oorlogsvoering ontstaat, zichtbaar ten opzichte van traditionele journalistiek. Dit roept vragen op over de objectiviteit van de informatie, aangezien Oekraïense media in de beginfase van de oorlog zwaar gefilterd zijn en zich richten op het ondersteunen van de strijd tegen de Russische invasie. Daarnaast kan het vertekende beeld van de realiteit ook zorgen voor een onevenwichtige weergave van de schade en slachtoffers aan beide zijden, die niet altijd door de reguliere media worden belicht.
De uitdagingen van oorlogsjournalistiek
Oorlogsverslaggeving staat voor unieke uitdagingen, vooral als het gaat om het leveren van een evenwichtige beeldvorming van conflicten. Journalisten in conflictgebieden werken vaak als freelancers, wat hen dwingt om verhalen te kiezen die commercieel aantrekkelijk zijn, wat de mogelijkheid van objectieve verslaggeving beperkt. Daarnaast ondervinden verslaggevers emotionele en psychologische druk door het trauma dat ze meemaken, wat kan leiden tot posttraumatische stressstoornissen vergelijkbaar met die van soldaten. Hierdoor wordt het steeds moeilijker om een genuanceerd verhaal te vertellen dat verder gaat dan de gebruikelijke beelden van verlaten gebouwen en huilende gezinnen.
Propaganda versus objectiviteit in conflicten
Bij zowel de oorlog in Oekraïne als die in Gaza is er sprake van een duidelijke kloof tussen propagandistische berichtgeving en objectieve verslaggeving. In Oekraïne is er een sterke tendens naar het verspreiden van een pro-Oekraïens narratief, terwijl de complexe realiteit aan de Israëlisch-Palestijnse conflict vaak niet volledig wordt belicht in de media. Dit kan leiden tot onvolledige of misleidende berichten die het bredere beeld van een conflict niet recht doen. Dit benadrukt het belang van kritisch kijken naar nieuwsbronnen en het begrijpen van de context achter de gepresenteerde informatie, zowel vanuit het perspectief van de verslaggevers als de in de conflicten betrokken partijen.
Ons beeld van oorlogen in Oekraïne en Gaza wordt behoorlijk bepaald door de lens die journalisten ons geven. Maar objectiviteit is onmogelijk, ook in tijden van oorlog. En terwijl bijna alle verslaggevers PTSS oplopen, ziet het thuisfront het toch ook als entertainment. Hoogleraar Mediastudies prof. dr. Mark Deuze is te gast en constateert: oorlogsverslaggeving is topsport - en je kunt het bijna niet goed doen.
Get the Snipd podcast app
Unlock the knowledge in podcasts with the podcast player of the future.
AI-powered podcast player
Listen to all your favourite podcasts with AI-powered features
Discover highlights
Listen to the best highlights from the podcasts you love and dive into the full episode
Save any moment
Hear something you like? Tap your headphones to save it with AI-generated key takeaways
Share & Export
Send highlights to Twitter, WhatsApp or export them to Notion, Readwise & more
AI-powered podcast player
Listen to all your favourite podcasts with AI-powered features
Discover highlights
Listen to the best highlights from the podcasts you love and dive into the full episode