Leven in tijden van versnelling – Hartmut Rosa #boekencast afl 86

Hartmut Rosa is een Duitse socioloog en wordt de onthaastingsgoeroe genoemd. Dit boek is uit 2013 en het nawoord in de Neederlandse vertaling is van 2016. We lazen de tweede druk uit 2022. Dank je wel Boom uitgevers. Veel gesprekken met hem te zien op video zoals  https://www.youtube.com/watch?v=dkYJ-9uKieE Was verlieren wir, wenn wir Zeit sparen? | ARTE Ondertitel Een pleidooi voor resonantie. Ik vond het een lastig boek om te lezen met meerdere thesis en waar hij in dat hoofdstuk zijn these probeert te bewijzen, vaak ook met zijn eigen werk. De achtervlap vertelt waar Rosa voor staat en wat hij met het boek wil aantonen. Door de continue versnelling waar we inzitten raken we steeds verder van onszelf (e de natuur) verwijderd. Om die vervreemding tegen te gaan geeft Rosa resonantie als oplossing. Voor deze resonantie zijn er drie  bronnen beschikbaar, religie, kunst en natuur. Het boek heeft twee delen en een uitgebreid nawoord. Deel I Een theorie van maatschappelijke versnelling Deel II Ontwerp van een kritische theorie van de maatschappelijke versnelling 1 Wat is maatschappelijke versnelling Tempo van dagelijkse handelingen verhogen , we slapen korter, we lopen harder, drei soorten versnellingen onderscheiden: Technische versnelling versnelling van maatschappelijke verandering versnelling van levenstempo Doelgerichtheid van transport-, communicatie- en productieprocessen. Vervalsnelheid van onze eigen praktische dagelijkse kennis, kortere huwelijken, korter in zelfde baan. Gebrek aan tijd. Tijd schaarser een duurder wordt. Gevoel dat we het niet meer kunnen bijhouden. We doen meer in minder tijd. Eigenlijk moet technische versnelling leiden tot vrijkomen van tijd en levenstempo dus verlagen. We zouden tijd in overvloed moeten hebben , maar lijkt juist tegengesteld Voorbeeld e-mail en brief, of wasmachine. Gaat wel sneller maar we doen het veel vaker. 2 De drijfveren van de maatschappelijke versnelling 3 Wat is maatschappelijke verlangzaaming? 4 Waarom er versnelling is en geen verlangzaaming 5 Versnelling en de transformatie van ons in-de-wereld-zijn 6 Versnelling als een nieuwe vorm van totalitarisme 7 Drie variantente van kritiek op de tijdsomstandigheden 8 De funtionalistische kritiek: pathologien van de desychronisatie 9 Een normatieve kritiek: een ideologische ontmaskering van de maatschappelijke normen van de vergankelijkheid 10 De ethische kritiek I: de gebroken belofte van de moderne tijd 11 De ethische kritiek II: een nieuwe definitie van vervreemding. Waarom maatschappelijke versnelling tot vervreemding leidt Nawoord: Escalatie of uitweg? Het einde van de dynamische stabilisatie en het concept van de resonantie Opvallende lessen uit het boek voor mij: Ze hebben geprobeerd in de Nederlandse versie twee hoofdwerken (Beschleunigung en Resonanz) van Rosa in een boek te proppen. Het probleem is alles gaat steeds sneller, de oplossing is resonantie. Razende stilstand - het gaat allemaal steeds sneller, maar eigenlijk beweegt er niets. Concurrentievoordelen opbouwen in het kapitalisme, door dingen sneller te doen. Doel is zoveel mogelijk realiseren in een zo weinig mogelijk tijd. We hebben alleen maar stabiliteit als er groei is. Een retreat is eigenlijk geen verlangzaming, want de intentie is om naderhand nog sneller te kunnen. Het grotere verhaal ontbreekt. Je zoekt naar een weg voorbij de groei, waarin je tegelijk als impact bedrijf zelf ook wilt groeien. Wanneer is het genoeg? Wanneer vind je dat je een goed leven hebt? Hoeveel hechte vriendschappen heb je? We vervreemden van de dingen die echt belangrijk zijn om gelukkig te zijn. We kunnen ons niet onttrekken aan de versnelling. Democratie is een tijdsintensief proces. Dingen langzamer doen een hogere kwaliteit heeft en een belangrijker rol speelt. Als je kleding en spullen repareert dan bouw je daar een relatie mee op,