Ingrid Elfering en Renée Weersma, beiden kaderhuisarts urogynaecologie en experts in endometriose, delen waardevolle inzichten over deze complexe aandoening. Ze bespreken de symptomen en diagnostische technieken zoals echografie en MRI die helpen bij vroegtijdige herkenning. Het belang van het bijhouden van een pijndagboek wordt benadrukt. Ook krijg je praktische tips over behandelingen zoals hormoontherapie en het gebruik van spiralen, en de impact van endometriose op de vruchtbaarheid en mentale gezondheid.
Het herkennen van de symptomen van endometriose door huisartsen is cruciaal voor een tijdige diagnose en behandeling.
Er is een toenemende focus op minder invasieve diagnostische technieken zoals echografie en MRI voor de identificatie van endometriose.
Deep dives
Wat is endometriose?
Endometriose is een chronische aandoening waarbij weefsel dat lijkt op het baarmoederslijmvlies zich buiten de baarmoeder bevindt, vaak in het bekken en soms in andere delen van de buikholte. De ontstekingsreactie als gevolg van deze aandoening kan leiden tot littekenvorming en subfertiliteit, wat grote impact kan hebben op het leven van de getroffen vrouwen. Het cyclische karakter van de aandoening resulteert in symptomen die verergeren gedurende de menstruatiecyclus, wat vaak leidt tot misdiagnoses of vertragingen in de behandeling. Hierdoor is het cruciaal dat huisartsen de signalen en symptomen van endometriose herkennen en er op de juiste manier op reageren.
Diagnosetools en pragmatische aanpak
Vroeger was laparoscopie de gouden standaard voor het diagnosticeren van endometriose, maar de focus verschuift nu naar minder invasieve technieken zoals geavanceerde echografie en MRI. Deze technieken zijn verbeterd en kunnen vaak effectief endometriose identificeren zonder dat een operatieve ingreep noodzakelijk is. De nadruk ligt nu op een pragmatische aanpak binnen de huisartspraktijk, waar huisartsen zelfstandig kunnen starten met behandelingen op basis van de diagnose. Dit verlaagt de drempel voor zorg voor vrouwen met endometriose en kan ook bijdragen aan het verkorten van de tijd tot diagnose.
Vertraging in diagnose en behandeling
Studies tonen aan dat er gemiddeld een vertraging van zeven jaar is tussen het begin van de symptomen en de uiteindelijke diagnose van endometriose, met de meeste vertraging plaatsgevonden in de huisartspraktijk. Dit wordt vaak veroorzaakt door onwetendheid over de ziekte of een tekortschietende erkenning van de symptomen. Het is essentieel dat huisartsen een proactieve houding aannemen en vrouwen met pijnlijke menstruaties serieus nemen, zodat zij tijdig de juiste hulp en behandeling ontvangen. Door het normaliseren van het gesprek over menstruele pijn en endometriose kunnen meer vrouwen worden aangemoedigd om symptomen te bespreken en hulp te zoeken.
Behandelopties en multidisciplinaire zorg
Een effectieve behandeling van endometriose omvat meestal een combinatie van medicamenteuze therapie, zoals hormoontherapie en pijnstilling, en kan ook aanvullende disciplines zoals fysiotherapie of psychologische ondersteuning inhouden. Huisartsen kunnen in overleg met patiënten een proefbehandeling starten, waarbij de voortgang van de symptomen wordt geëvalueerd. Wanneer de symptomen niet voldoende verbeteren, is verwijzing naar een gynaecoloog en mogelijk een expertisecentrum voor endometriose aan te raden. Dit team kan dan helpen bij complexere gevallen, waarbij chirurgische ingrepen of specialistische medicatie nodig kunnen zijn.
Ingrid Elfering en Renée Weersma, beiden kaderhuisarts urogynaecologie, praten je in 45 minuten bij over het herkennen en behandelen van endometriose. Luister mee naar de praktische tips en pragmatische aanpak bij patiënten met cyclusgebonden pijnklachten, dysmenorroe of dyspareunie.