Donald Trump maakt er weer een mooie show van, en zijn fans smullen van het spektakel. Vreemdgaan, zwijggeld, de vanzelfsprekende veronderstelling van een sinister, links complot, zijn fiere intocht, als de Joker in Batmans Gotham. En de onterechte veronderstelling dat dit hem electorale schade kan opleveren.
Trumps tegenstanders hameren op het feit dat geen enkele oud-president ooit formeel in staat van beschuldiging is gesteld wegens een misdrijf. Dat is waar, maar bij een zittende president is het wel gebeurd. Ulysses Grant werd in 1872 gearresteerd wegens te hard rijden. Met zijn paard en wagen, om precies te zijn, in het centrum van Washington. Hij moest als arrestant mee naar het bureau en werd daarna veroordeeld tot boete van 20 dollar, het equivalent van 700 dollar nu. En een strafblad.
Nu is er tegen Trump alleen nog maar een aanklacht, en dus is hij onschuldig totdat zijn schuld is bewezen, maar zijn tegenstanders verkneukelen zich al bij de gedachte dat een veroordeelde misdadiger geen kandidaat voor het presidentschap of president kan zijn. Dat is een misvatting. In de grondwet is er geen woord over te vinden. Sterker nog: Trump zou van achter de tralies campagne mogen voeren. En als hij wint mag hij ook vanuit de gevangenis regeren. Lastig, maar niet verboden.
De meeste landen gaan soepel om met misdrijven door politieke leiders. De Franse grondwet verbiedt het lidmaatschap van het parlement als er een strafblad is, maar voor de president geldt dat niet – die staat feitelijk boven de wet. In het nieuwe Israëlische kabinet namen twee bewindslieden plaats die in de gevangenis hebben gezeten. De Britten. hebben geen grondwet, maar wel regels en gewoontes. Een strafblad is geen beletsel, zolang de gevangenisstraf niet langer dan een jaar is geweest. De Nederlandse grondwet spreekt zich niet uit over gepleegde misdrijven, maar de rechter kan het passief kiesrecht ontnemen, hoewel die optie nooit wordt toegepast, en de Kieswet lijkt op de Britse: als de gevangenisstraf maar niet langer is geweest dan een jaar.
Democratieën maken zich over van alles druk: stikstof, immigratie, inflatie, werktijden, parkeerbeheer, corruptie, racisme, veiligheid, drugs, door rood rijden – maar niet over crimineel gedrag van hun leiders, en al zeker niet in Amerika. Als je naar Trumps plotseling omhoogvliegende populariteit kijkt, dan mag het geen verrassing zijn als later blijkt dat hij de aanklager persoonlijk heeft ingehuurd.
See omnystudio.com/listener for privacy information.