Miriam Rasch is filosoof en essayist die zich richt op ethiek, technologie en literatuur. Ze bespreekt het belang van luisteren in een wereld vol prikkels en hoe dit kan helpen in een gepolariseerde samenleving. Technologie en sociale media worden kritisch bekeken, waarbij de waarde van stille reflectie wordt benadrukt. Rasch deelt haar persoonlijke ervaringen met verlies en de invloed hiervan op haar filosofische kijk. Ook de verbinding tussen kunst en filosofie komt aan bod, samen met de noodzaak van een digitale detox voor authentieke relaties.
Miriam Rasch benadrukt het belang van actief luisteren als een krachtige reactie op de oppervlakkigheid van moderne communicatie en technologie.
De filosofische benadering van luisteren moedigt ons aan om stilte en zelfreflectie te omarmen voor diepere menselijke verbindingen en authentieke interacties.
Deep dives
De waarde van luisteren
Luisteren wordt vaak verwaarloosd in een wereld die gedomineerd wordt door het roepen van meningen en het zenden van informatie. Hoewel veel mensen de behoefte voelen om gehoord te worden, is het essentieel om de kunst van het luisteren te herontdekken. Dit omvat niet alleen aandachtig zijn bij gesprekken, maar ook in staat zijn om stil te zijn en ruimte te maken voor de ander. Door beter te luisteren, kunnen we de diepgang en complexiteit van menselijke interacties waarderen.
Technologie en sociale media
De invloed van technologie en sociale media op ons luisteren en onze communicatie wordt steeds duidelijker. Terwijl platforms ons in staat stellen om onszelf te uiten, leidt de constante behoefte om te reageren tot oppervlakkig luisteren. De druk om zichtbaar en hoorbaar te zijn kan ons vermogen om stil te zijn en echt te luisteren belemmeren. Dit vraagt om kritische reflectie over hoe we onze interacties vormgeven en welke impact deze technologieën op ons hebben.
Filosoferen over luisteren
Filosofie speelt een cruciale rol in het begrijpen van de aard van luisteren en communicatie. Het idee dat luisteren een dialogisch proces is, benadrukt dat onze stemmen nooit op zichzelf staan, maar altijd beïnvloed worden door de stemmen van anderen en culturele contexten. Deze filosofische benadering kan ons helpen om de complexiteit van moderne communicatie te doorgronden, vooral in een tijdperk waarin algoritmes ons gedrag sturen. Het is belangrijk om deze inzichten te combineren met artistieke expressie voor een vollediger begrip van menselijke interactie.
De kracht van stilte en zwijgen
Stilte en zwijgen zijn krachtige instrumenten voor zelfreflectie en aandachtig luisteren. In een maatschappij waar spreken en opvallen centraal staan, is het vertrouwen op stilte essentieel geworden. Door momenten van zwijgen aan te nemen, kunnen we ons beter afstemmen op wat er werkelijk gezegd wordt en onze eigen gedachten en vooroordelen opzij zetten. Deze praktijk kan ons helpen om dieper en authentieker in contact te komen met anderen.
Miriam Rasch is filosoof en essayist. Ze schrijft over ethiek, technologie en literatuur voor onder meer NRC en De Nederlandse Boekengids. Ze won eerder onder meer de Jan Hanlo Essayprijs Klein en de Socratesbeker. In haar boek ‘Luisteroefeningen’ zoekt ze naar de ethiek van het luisteren. Rasch oefent een ‘open oor’, dat zowel standvastigheid als openheid met zich meebrengt. Ze laat zien dat een luisterende houding een toegankelijk maar krachtig instrument is in tijden van overprikkeling en polarisatie.
Atze de Vrieze gaat met Miriam Rasch in gesprek.
Get the Snipd podcast app
Unlock the knowledge in podcasts with the podcast player of the future.
AI-powered podcast player
Listen to all your favourite podcasts with AI-powered features
Discover highlights
Listen to the best highlights from the podcasts you love and dive into the full episode
Save any moment
Hear something you like? Tap your headphones to save it with AI-generated key takeaways
Share & Export
Send highlights to Twitter, WhatsApp or export them to Notion, Readwise & more
AI-powered podcast player
Listen to all your favourite podcasts with AI-powered features
Discover highlights
Listen to the best highlights from the podcasts you love and dive into the full episode