s02e08 - Damiaan Denys - Waarom we moeten stoppen met excelleren
Jan 20, 2022
auto_awesome
Damiaan Denys, professor in de psychiatrie en filosoof, onderzoekt de uitdagingen van mentale gezondheid in een welvarende samenleving. Hij bespreekt de Geluksparadox, die aantoont dat welvaart niet automatisch leidt tot geluk. Daarnaast pleit hij voor een stop op de druk om te excelleren en het normaliseren van lijden. Ook wordt de invloed van opgroeicondities op mentale weerbaarheid en de rol van onderwijs in geestelijke opvoeding belicht, samen met de verschuiving van waarden bij toekomstige generaties.
De geluksparadox benadrukt dat welvaart niet gelijk staat aan geluk, en dat te veel comfort kan leiden tot ongelukkigheid.
Onderwijs moet zich meer richten op geestelijke gezondheid, zodat studenten beter leren omgaan met hun emoties en mentale weerbaarheid ontwikkelen.
Deep dives
Mentale Weerbaarheid en Welvaart
Mentale weerbaarheid wordt besproken als een actuele zorg, vooral in landen met veel welvaart zoals Nederland. Ondanks de enorme financiële middelen die in geestelijke gezondheidszorg worden geïnvesteerd, blijkt dat de mentale gezondheid niet verbetert, wat als een paradox wordt ervaren. De verwachting dat economische groei zou leiden tot een betere mentale welzijn is niet vervuld; zelfs met toenemende welvaart ervaren steeds meer mensen mentale problemen. Dit roept vragen op over de relatie tussen rijkdom en echte tevredenheid, waarbij soms zelfs blijkt dat teveel comfort en zekerheid kan bijdragen aan ongelukkigheid.
De Geluksparadox en Het Pathologiseren van Normaal Leiden
De geluksparadox laat zien dat, ondanks de overvloed aan keuzes en mogelijkheden, veel mensen zich minder gelukkig voelen en eerder hulp zoeken voor alledaagse ongemakken. Dit heeft geleid tot de normalisatie van psychologische hulp bij milde klachten, waardoor er minder aandacht is voor degenen die ernstiger lijden. Het argument wordt gepresenteerd dat deze trend de maatschappij onder druk zet om constant gelukkig en succesvol te zijn, wat leidt tot een gebrek aan acceptatie van normaal menselijke emoties zoals verdriet en falen. Hierdoor worden negatieve gevoelens vaak gepatologiseerd, waardoor mensen het gevoel krijgen dat ze een diagnose nodig hebben om hun ervaringen te rechtvaardigen.
Verantwoordelijkheid van Onderwijs en Zelfreflectie
Het onderwijs speelt een cruciale rol in het bevorderen van mentale gezondheid door studenten te leren omgaan met hun emoties en die van anderen. Het aanleren van zelfreflectie en emotionele vaardigheden wordt als essentieel beschouwd, maar momenteel krijgen leerlingen niet de nodige training in geestelijke opvoeding. Het wordt voorgesteld dat scholen meer nadruk moeten leggen op geestelijke gezondheid, vergelijkbaar met lichamelijke opvoeding, zodat kinderen leren om hun emoties te begrijpen en te formulieren. Dit zou helpen om toekomstige generaties beter voor te bereiden op de uitdagingen van het leven, waardoor ze weerbaarder worden in een complexere samenleving.
Collectiviteit en Werk als Levensbehoefte
De waarde van werk als meer dan alleen een bron van inkomen wordt benadrukt, waarbij het als een existentiële noodzaak wordt beschouwd. Werk stelt individuen in staat om zich te realiseren en hun impact op de wereld te voelen, wat weer bijdraagt aan hun mentale welzijn. Daarnaast wordt erkend dat de nadruk op individualisme kan leiden tot mentale kwetsbaarheid; er is behoefte aan een herwaardering van collectieve waarden en gemeenschapsgevoel. Het creëren van een ondersteunende omgeving waarin mensen hun zelfwaarde kunnen herkennen, is cruciaal voor hun algehele welzijn en vitaliteit.
Met in deze aflevering niemand minder dan professor Damiaan Denys - psychiater, filosoof, hoogleraar onderzoeker naar Deep Brain Stimulation. Denys is vaak in het publieke debat te horen, staat regelmatig op de planken met een voorstelling over angst en schreef vorig jaar het boek 'het tekort van het teveel'. Met Damiaan heb ik het over mentale weerbaarheid - wat het is, waarom we daar tegenwoordig zo weinig van hebben, en hoe je het kunt verbeteren. We hebben het over de Geluksparadox (hoe komt het dat we welvarender zijn dan ooit, maar toch steeds vaker ongelukkig?), over waarom we moeten stoppen met excelleren, over het pathologiseren van normaal lijden en nog veel, veel meer.
Het gesprek is een opname van een live interview voor publiek - digitaal, dat wel - als onderdeel van de Nationale Conferentie Vitaliteit. Vandaar dus dat je me ook vragen hoort stellen van andere mensen die binnenkomen via Zoom. En ook waarom er soms een kleine hapering is in het geluid, dat hoort er in deze tijden bij.
Ben je geïnteresseerd geraakt in het werk van Damiaan Denys? Dan kun je meer info vinden en je vragen stellen via zijn website: https://www.damiaandenys.com/
Meer informatie over Thijs Launspach:
www.thijslaunspach.nl
Get the Snipd podcast app
Unlock the knowledge in podcasts with the podcast player of the future.
AI-powered podcast player
Listen to all your favourite podcasts with AI-powered features
Discover highlights
Listen to the best highlights from the podcasts you love and dive into the full episode
Save any moment
Hear something you like? Tap your headphones to save it with AI-generated key takeaways
Share & Export
Send highlights to Twitter, WhatsApp or export them to Notion, Readwise & more
AI-powered podcast player
Listen to all your favourite podcasts with AI-powered features
Discover highlights
Listen to the best highlights from the podcasts you love and dive into the full episode