Bijvoorbeeld The Rolling Stones en U2, die bij het verschijnen van de Panama Papers ten stelligste ontkenden dat hun rechtenmaatschappijen om fiscale redenen in Nederland waren gevestigd. En zelfs als dat wél zo was, wat was daar dan mis mee? Het mócht toch gewoon?
In de nieuwe Pandora Papers zit weer een soort tegenstelling. Of het nou Wopke Hoekstra is, met 26.000 euro, of de Keniaanse presidentsfamilie Kenyatta met 25 miljoen, of de Jordaanse koning Abdullah met 80 miljoen het is allemaal fiscaal weggesluisd, en vermoedelijk legaal. Als de G7, en het IMF, en de EU en niet te vergeten Nederlandse politieke partijen het immoreel vinden, dan moeten ze er iets aan doen. Verder dan een nog niet geïmplementeerd plan om een internationaal minimum-belastingtarief van 15 procent in te voeren is de wereld tot nu toe niet gekomen.
Iets anders, ook meer in de morele dan juridische sfeer is de vraag wie de dupe zijn van het trucen-arsenaal van behendige accountants en bankiers. Wopke Hoekstra heeft, met die 26.000 euro, echt geen Nederlander tekort gedaan, en de opbrengt bovendien weggegeven. De Tweede Kamer gaat er natuurlijk een rondje over debatteren, maar dat is een beetje voor de bühne. Snufje zout-in-de-wond van het al op apegapen liggende CDA. Anders ligt het bij puissant rijke, autocratische heersers als Abdullah en Kenyatta. Jordanië en Kenia zijn landen met ernstige financiële problemen en grote armoe. Die autocraten zouden hun eigen volkeren kunnen en moeten helpen, bij voorkeur door belasting te betalen in hun eigen landen.
Maar het is echt onzin te denken dat zij hun kolossale vermogens te danken hebben aan louche fiscale sluiproutes of dubieuze belastingparadijzen. Zij maken deel uit van een financiële buitenklasse, die een lange neus trekt bij elke fiscale barricade die de wereld optrekt. En tegen het collectief dat de Pandora Papers publiceert, waarvoor we trouwens alleen maar bewondering kunnen hebben. De publicatie laat weer eens zien hoe dicht macht, invloed en zakkenvullerij tegen elkaar aan kunnen liggen. Een wereldwijde geldzuivering zit er helaas niet in.
Over Bernard Hammelburg
Buitenlandcommentator Bernard Hammelburg gaat in zijn column in op de zaken van wereldbelang en plaatst de internationale politiek in context. Luister live woensdagochtend om 06:25 in De Ochtendspits of wanneer je wilt via bnr.nl/bernard-hammelburg, Apple Podcast of Spotify.
See omnystudio.com/listener for privacy information.