Ben heeft niets met digitaal welzijn en tóch is het belangrijk

Rita Zijlstra is deze week te gast in De Technoloog. Ze schreef een boek over digitaal welzijn op de werkvloer. Ze stelt dat de manier waarop we werken, communiceren en ontspannen fundamenteel is veranderd sinds de opkomst van smartphones en laptops. Voor de generatie die vanaf het begin is opgegroeid met schermen op het werk — zoals dertigers van nu — kunnen die digitale hulpmiddelen ongemerkt een te zware wissel trekken op het brein en het welzijn. Waar vroeger het werk werd verricht met papier en post, en zelfs vóór 2010 nog nauwelijks smartphones op de werkvloer te vinden waren, is nu sprake van continue connectiviteit. Toch is er opvallend weinig aandacht voor digitaal welzijn in organisaties, in tegenstelling tot de aandacht die het onderwerp buiten werktijd wél krijgt.

In het boek worden zowel de voordelen als nadelen van digitalisering benoemd. Sneller schakelen, efficiënter samenwerken en betere bereikbaarheid staan tegenover verhoogde stress, verminderde concentratie en een verhoogd risico op uitval. Rita legt uit hoe ons brein werkt in drie modi, waarbji schermen ons te vaak in de actieve modus houden, wat kan leiden tot vermoeidheid, prikkelbaarheid en slechtere prestaties. In het boek worden acht praktische tips gegeven om met digitale middelen om te gaan zonder jezelf uit te putten. Daarbij speelt de gehele leefstijl een rol: slaap, beweging en voeding beïnvloeden hoe goed je met digitale prikkels omgaat.

Het is volgens Zijlstra mogelijk om een gezonde balans te vinden tussen technologie en werk, mits organisaties bewuster omgaan met digitale tools. Dat kan met simpele ingrepen zoals rustmomenten inbouwen, maar ook door leidinggevenden te trainen of dashboards voor digitaal welzijn te introduceren. Digitale detoxen mogen dan wat geitenwollensokkig klinken, maar kunnen wel degelijk helpen. Bijvoorbeeld door op gezette tijden bewust zonder telefoon te zijn — ook op het toilet.

Voor leidinggevenden en bedrijven biedt het boek praktische handvatten. Zo kunnen zij bijvoorbeeld digicoaches inzetten, bestaande tools als Slack of Teams beter inrichten of nudging toepassen om pauzes te stimuleren. De vraag is of bedrijven hierin verder mogen gaan: is bemoeienis met het digitale welzijn van werknemers ethisch verantwoord, of juist noodzakelijk? Wetgeving zoals het ‘recht op onbereikbaarheid’, dat in Frankrijk al bestaat, zou daar mogelijk bij kunnen helpen. Ook in Nederland groeit de roep om structurele aandacht voor dit onderwerp.

Gast

Rita Zijlstra

Video

Youtube

Links

Het boek Digital Wellbeing @ Work

Hosts

Ben van der Burg & Daniël Mol

Redactie

Daniël Mol

Rosanne Peters

See omnystudio.com/listener for privacy information.