Voltooid leven. Lex Bohlmeijer in gesprek met Joost Oomen
Nov 30, 2024
auto_awesome
Joost Oomen, schrijver en theatermaker, verkent in dit gesprek zijn roman 'Het Paradijs van Slapen', waarin euthanasie en de wens voor een mooie dood centraal staan. Hij deelt zijn ervaringen van het interviewen van zijn vader, een euthanasie-arts, en belicht de morele dilemma's waarmee artsen te maken hebben. Oomen pleit voor een genuanceerdere kijk op levensbeëindiging, waarbij barmhartigheid en schoonheid in het proces centraal staan. Ook worden poëtische momenten en de complexiteit van liefde en afscheid nemen verkend.
Joost Oomen's roman 'Het Paradijs van Slapen' verkent de wens om in schoonheid te sterven, wat leidt tot ethische vraagstukken over euthanasie.
De persoonlijke ervaringen van de protagonist en zijn herinneringen reflecteren de schoonheid van het leven, wat een emotionele diepgang toevoegt aan het debat over euthanasie.
Deep dives
De zoektocht naar een mooie dood
De roman van Joost Omen, 'Het Paradijs van Slapen', verkent het thema euthanasie bij voltooid leven, waarbij de focus ligt op de wens om in schoonheid te sterven. De protagonist, een 71-jarige man, vraagt de arts om hulp bij het beëindigen van zijn leven, niet vanuit uitzichtloos lijden, maar als afsluiting van een vervuld leven. Dit roept vragen op over wat het betekent om in schoonheid te sterven, waarbij de nadruk ligt op de waardigheid van het levenseinde. De roman biedt een nieuwe benadering van euthanasie, die verder gaat dan lijden en vraagt naar de schoonheid van de laatste momenten van iemand's leven.
Familiebanden en persoonlijke verhalen
Het verhaal wordt verrijkt door de persoonlijke geschiedenis van de hoofdpersoon, die zijn levensverhaal deelt om de arts te overtuigen van zijn beslissing. Deze rol benadrukt de emotionele diepgang en de kracht van herinneringen, met momenten die de schoonheid van het leven reflecteren. Het verbinden van zijn ervaring met een ontroerende liefdesgeschiedenis tussen twee jongens en een meisje doet het verlangen naar schoonheid en verbinding met anderen herleven. Door deze persoonlijke noties te delen, mist de protagonist zijn kracht niet, maar laat hij zien wat er te verliezen valt bij het einde van zijn leven.
De rol van de euthanasiearts
De roman stelt ook vragen over de ethiek en de ervaringen van euthanasieartsen, zoals de vader van de auteur, die jarenlang mensen heeft geholpen om te sterven. De complexiteit van dit werk wordt onder de loep genomen, waarbij artsen met gevoelens van schuld en barmhartigheid worstelen terwijl ze hun patiënten helpen. Het contrast tussen het vroegere leven van de vader als cardioloog en zijn huidige rol brengt de emotionele belasting van deze beslissing naar voren. Dit levert een krachtige reflectie op hoe euthanasiearts zijn niet alleen een medische keuze is, maar ook een morele en emotionele verantwoordelijkheid met veel gevolgen.
Sociaal-maatschappelijke implicaties
Omen pleit voor een herziening van de euthanasiewetgeving, zodat euthanasie bij voltooid leven makkelijker toegankelijk wordt en niet zozeer onder het strafrecht valt. Dit zou ertoe kunnen leiden dat meer artsen bereid zijn om euthanasie uit te voeren, waardoor de druk op individuele artsen vermindert. Door de wetgeving aan te passen, kan er een gezondere discussie ontstaan over hoe we als maatschappij omgaan met levensvragen en de dood. De roman is niet alleen een literaire bijdrage, maar ook een oproep tot verandering in ons denken over de dood en hoe we die kunnen vormgeven.
In 2023 interviewde de schrijver en theatermaker Joost Oomen (De Bilt, 1990) zijn eigen vader, die euthanasie-arts is in Friesland, over zijn werk. Het leidde in eerste instantie tot een stuk in de Groene Amsterdammer, maar daarmee was het nog niet klaar. Nu is er een roman over euthanasie bij voltooid leven: 'Het paradijs van slapen'. Daarmee levert hij een originele en gedurfde bijdrage aan het debat over dit onderwerp: waarom mag je niet willen sterven in schoonheid? Waarom moet er altijd eerst ondragelijk lijden aan te pas komen? Overigens is het boek ook een poëtisch en weemoedig liefdesverhaal