#854 - Hoe politieke correctheid de academische wereld sloopt
Jan 3, 2025
auto_awesome
Marleen de Vries is literatuurhistoricus en expert op de 18e eeuw, bekend van haar boek over deze periode. In het gesprek wordt de invloed van politieke correctheid op universiteiten belicht, met een focus op de druk die machtsinstellingen uitoefenen. De gasten pleiten voor het verkennen van diverse perspectieven in het onderwijs en bespreken de impact van diversiteitsquota op academisch onderzoek. Ze analyseren ook de polariserende tendensen in de politiek en de noodzaak om vrijdenken te waarborgen.
Er wordt betoogd dat de politicisering van wetenschap leidt tot een eenzijdige onderzoeksfocus, waardoor alternatieve ideeën worden genegeerd.
Ondanks de polarisatie in de samenleving is er hoop op meer diversiteit in opvattingen en een terugkeer naar compromis in de politiek.
Deep dives
Politieke uitdagingen in 2025
De politieke situatie in 2025 staat centraal, met aandacht voor de rol van de overheid en de uitvoerende macht. De overheid wordt steeds meer verantwoordelijk gehouden voor het beschermen van burgers en het verlichten van ongemakken, wat leidt tot meer taken en verantwoordelijkheden voor ambtenaren. Er wordt kritiek geuit op de huidige digitaliseringsstrategieën die bedoeld zijn om de efficiëntie te verbeteren, maar volgens experts leidt dit ook tot een verlies van controle aan algoritmes. Dit kan, in plaats van innovatieve oplossingen te bieden, resulteren in een verschuiving van bureaucratie naar datacratie, waarbij gegevensbeheer de overhand krijgt.
De rol van wetenschap en diversiteit
Er zijn zorgen over de politicisering van wetenschap en de invloed daarvan op onderzoeksrichting en -financiering. Financiële instellingen zoals de NWO worden bekritiseerd voor het gebrek aan diversiteit in de goedgekeurde onderzoeken en het negeren van studies die het bestaande narratief uitdagen. Het debat over thema's zoals klimaat, gender en kolonialisme wordt daardoor beperkt, omdat slechts bepaalde perspectieven worden gesteund. Wetenschappers pleiten voor meer openheid en een breder scala aan ideeën om een echt intellectueel debat mogelijk te maken.
Sociaal-culturele dynamiek en optimisme
Er is een observatie dat de huidige tijd gekenmerkt wordt door polarisatie, niet alleen in Nederland maar ook wereldwijd, maar tegelijkertijd zijn er redenen tot optimisme. Zowel studenten als leden van de academische gemeenschap worden gezien als diverser in hun opvattingen dan vaak in de media wordt gerapporteerd, wat een kans biedt voor vruchtbare gesprekken. Bovendien wordt er een terugkeer naar een middenpositie in het politieke landschap verwacht, wat kan helpen om extremen te temperen. De hoop blijft dat er ruimte zal zijn voor een breed scala aan ideeën en dat nieuwe generatie leiders de weg kan effenen voor vooruitgang.
Zijn universiteiten en financieringsorganisaties zoals de NWO te eenzijdig? Er is ruimte voor onderzoek steunen dat bestaande ideeën over klimaat, gender en diversiteit (van mensen) bevestigt en er is aanleiding om aan te nemen dat kritische tegengeluiden worden genegeerd. Hebben machtsinstituties als de KNAW en de NWO (met de beste bedoelingen) een monster gecreëerd? Jort Kelder leidt het debat met zijn gasten, dr. Steije Hofhuis, docent cultuurgeschiedenis en postdoctoraal onderzoeker aan het Wissenschaftszentrum Berlin, literatuurhistoricus en 18e eeuw-expert dr. Marleen de Vries en dr. Matthijs Lok, historicus Europese Geschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam en conservatisme-kenner. Over de anti-intellectualiteit van het huidige debat, en het onder druk staan van uit de 18e eeuw verworven waarden als en vrijdenken.
Get the Snipd podcast app
Unlock the knowledge in podcasts with the podcast player of the future.
AI-powered podcast player
Listen to all your favourite podcasts with AI-powered features
Discover highlights
Listen to the best highlights from the podcasts you love and dive into the full episode
Save any moment
Hear something you like? Tap your headphones to save it with AI-generated key takeaways
Share & Export
Send highlights to Twitter, WhatsApp or export them to Notion, Readwise & more
AI-powered podcast player
Listen to all your favourite podcasts with AI-powered features
Discover highlights
Listen to the best highlights from the podcasts you love and dive into the full episode