W programie gości Anna Kwiatkowska, ekspertka ds. Niemiec, oraz Wojciech Jakóbik, specjalista w dziedzinie bezpieczeństwa energetycznego. Rozmawiają o kryzysie politycznym w Niemczech przed wyborami, połączeniu CDU z AfD oraz możliwych konsekwencjach. Poruszają również zmiany w norweskiej polityce energetycznej. Mariusz Borkowski opisuje napięcia między USA a Iranem, a Tomasz Rożek wyjaśnia zagrożenie ze strony asteroidy YR4 oraz nowe procedury ochronne.
Niemcy, przed wyborami do Bundestagu, zmagają się z kryzysem politycznym, w którym CDU łączy siły z AfD w sprawach migracyjnych.
Norwegia ogłasza mniejszościowy rząd w obliczu kryzysu energetycznego oraz rosnących cen prądu efektem dominacji paliw kopalnych.
Stany Zjednoczone i Iran prowadzą politykę wzajemnych gróźb oraz dialogu, co stawia w niebezpieczeństwie stabilność regionalną.
Deep dives
Kryzys polityczny w Niemczech
Niemcy przeżywają poważny kryzys polityczny zaledwie dwa tygodnie przed wyborami do Bundestagu. Partia CDU, pod przywództwem Friedrich Merza, łączy siły z ekstremistyczną partią AfD w kontekście zaostrzenia przepisów migracyjnych, co wywołuje oburzenie w społeczeństwie. Mimo masowych protestów w wielu miastach, najnowsze sondaże wskazują, że Merz nie traci zbyt wiele poparcia, a nawet przeciwnie. Istnieją obawy, że unikanie dotychczasowej polityki wobec AfD może prowadzić do ich większego wpływu na niemiecką politykę.
Polityka migracyjna CDU
Friedrich Merz, szef CDU, planuje radykalne zmiany w polityce migracyjnej, w tym wprowadzenie stałych kontroli na granicach oraz wsparcie dla deportacji. Jego pięciopunktowy plan skupia się na zakończeniu dotychczasowych praktyk przyjmowania osób starających się o azyl, co może wywołać kontrowersje w ramach strefy Schengen. Dr Anna Kwiatkowska zauważa, że Merz ma zamiar zademonstrować determinację w skutecznym zarządzaniu kryzysem uchodźczym, a jego plany mogą zyskać akceptację społeczną. Obawiając się jednak o polityczny sojusz z AfD, Merz staje w obliczu dylematu dotyczącego przyszłych koalicji politycznych.
Norweski kryzys energetyczny
Norwegia zmaga się z kryzysem energetycznym spowodowanym rosnącymi cenami prądu i spadkiem inwestycji w zieloną energię. Rząd ogłasza jednopartyjny, mniejszościowy rząd, a trendy wskazują na alarmującą dominację paliw kopalnych w odpowiedzi na zmieniające się warunki w Europie. Norwegowie obwiniają Unię Europejską za destabilizację sieci energetycznej oraz wzrastające ceny prądu, wyniszczające ich budżety. Koalicja rządowa rozważa również ograniczenie eksportu energii, aby zaspokoić lokalne potrzeby.
Napięcia USA-Iran
Stany Zjednoczone i Iran ogłaszają wzajemne groźby, jednak pojawiają się także sygnały chęci dialogu. Waszyngton wprowadza nowe sankcje na Iran, a jednocześnie prezydent Trump wyraża chęć ponownego nawiązania negocjacji z Teheranem. Napięta sytuacja wzbogacona jest o doniesienia o możliwości szybkiej budowy broni atomowej przez Iran, co stawia region w większym niebezpieczeństwie. Eksperci analizują, co takie działanie może oznaczać dla stabilności regionu oraz dla przyszłych relacji z USA.
Obawy o asteroidy
Odkryta asteroida YR-4 wywołuje globalne procedury obronne, mimo że prawdopodobieństwo jej kolizji z Ziemią jest minimalne. Naukowcy obliczają, że asteroida nie stanowi realnego zagrożenia, a nawet w przypadku uderzenia jej skutki byłyby ograniczone. System obrony planetarnej opiera się głównie na obserwacji i analizie danych, które mają na celu monitorowanie takich obiektów w przestrzeni kosmicznej. Programy takie stają się kluczowe nie tylko dla bezpieczeństwa, ale także dla poszukiwań surowców w kosmosie.
Problemy z systemem opieki zdrowotnej w USA
System opieki zdrowotnej w Stanach Zjednoczonych boryka się z wieloma problemami, wpływającymi na niską jakość życia warga obywateli. Dług zdrowotny jest powszechnym zjawiskiem, a przypadki pacjentów rujnujących swoje życie finansowo w wyniku potrzeb medycznych są alarmujące. Ubezpieczenia zdrowotne, chociaż powszechnie obecne, często nie pokrywają wszystkich kosztów leczenia, zmuszając ludzi do podejmowania dramatycznych decyzji. Lekarze i eksperci wskazują na potrzebę reform, które zapewnią lepszą dostępność opieki zdrowotnej dla wszystkich obywateli.
Dwa tygodnie przed wyborami do Bundestagu Niemcy przechodzą poważny kryzys polityczny. Chcąc zaostrzyć przepisy migracyjne partia CDU niezamierzenie połączyła na chwilę siły ze skrajnie prawicową AfD. W wielu miastach odbyły się demonstracje przeciwko zbliżeniu z tą partią, ale Friedrich Merz – prawdopodobny kolejny kanclerz – nie stracił politycznie na kryzysie. Jak wpłynie to na rozmowy o przyszłej koalicji? Czy AfD weszła właśnie do głównego nurtu polityki? Oraz czy skłóconych polityków ostatecznie pogodzi Donald Trump – gdy wprowadzi cła na niemieckie towary?
Norwegia zapowiada inwestycje w paliwa kopalne. Czy w Europie czeka nas odwrót od odnawialnych źródeł energii? I dlaczego powodem ostatniego kryzysu rządowego w Oslo był brak wiatru w Niemczech?
Iran i USA równocześnie nawzajem sobie grożą i wysyłają sygnały pojednawcze. Dlaczego, deklarując chęć porozumienia, Waszyngton ogłasza zaostrzenie sankcji? Ile czasu dzieli Teheran od skonstruowania bomby atomowej?
Niedawno odkryta asteroida YR4 prawdopodobnie nie uderzy w Ziemię za 7 lat, ale za jej przyczyną aktywowano globalne procedury obronne. Na czym one polegają? I dlaczego nie wszyscy uznają asteroidy za zagrożenie?
Bogaci Kalifornijczycy ratują swoje domy przy pomocy prywatnej straży pożarnej, a wielu Amerykanów nie stać nawet na podstawowe leczenie. System opieki zdrowotnej praktycznie tu nie działa. Czy nie ma na to rady?
A także: czy miejsce orłów w herbach i godłach może zająć dzierlatka?
Rozkład jazdy:
(02:17) Anna Kwiatkowska: Niemcy na ostatniej prostej kampanii
(31:44) Wojciech Jakóbik: Co dalej z „zieloną energią”
(52:15) Grzegorz Dobiecki: Świat z boku - Świat z lotu dzierlatki
(57:57) Podziękowania
(1:04:26) Adrian Bąk: Kraj tylko dla zdrowych
(1:29:29) Mariusz Borkowski: Iran i USA: nowe rozdanie?
(1:46:54) Tomasz Rożek: Asteroidy i rachunek prawdopodobieństwa