Tirannie van verdienste – Michael J. Sandel #boekencast afl 77

De ondertitel van dit boek van Michael Sandel is, over de toekomst van de democratie Sandel is hoogleraar politieke wetenschappen aan Harvard University. Hij is professor sinds de jaren 1980s en auteur van verschillende boeken, zoals met 'What Money Can't Buy', en 'The Tyranny of Merit' (2020). De Nederlanse vertaling verscheen in 2021 en we lazen de zevende druk van De tirannie van verdienste. Het is een goed boek met 300 pagina's en een uitgebreid noten apparaat. Het boek geeft je een goed inzicht over de beperkingen van de meritocratie. De gevolgen van het geloof dat je zelf verantwoordelijk bent voor je succes en vindt dat je het dus verdient. Na de proloog en inleiding kent het boek zeven hoofdstukken: Winnaars en verliezers ‘Groot want goed’: een korte geschiedenis van ‘eigen verdienste’ De retoriek van het opklimmen Credentialisme: het laatste aanvaardbare vooroordeel Succesethiek De sorteermachine Waardering voor werk Conclusie Inleiding De inleiding begint met het verhaal over de fraude van ouders die probeerden hun kinderen op elite-universiteiten binnen te krijgen. Sandel laat zien dat de toelating tot een topuniversiteit wordt gezien als de hoofdprijs. Naarmate de ongelijkheid toenam en de inkomenskloof tussen mensen met en zonder universitaire opleiding breder werd, nam het belang van een universitaire graad toe. Hij noemt in de inleiding ook het geloof van de studenten dat je met schitterende cijfers en legitieme referenties werden toegelaten werkelijk op eigen kracht is, maar de rol van geluk en waar ze zijn geboren zien ze over het hoofd.  1 Winnaars en verliezers Interessante analyse van de winst van Trump. Het reële mediane inkomen van mannen in de werkzame leeftijd is $ 36.000, en dat is lager dan 40 jaar geleden. De rijkste 1% verdient meer dan de gehele onderste helft van de bevolking in de VS. In deze tijd is het niet eenvoudig om op te klimmen, zeker niet in de VS, dat is in landen als Denemarken en Duitsland eenvoudiger. Sandel zegt dat de meritocratie een erfelijke aristocratie is. Geen wonder dat de voorstellen in de boeken van Sander Schimmelpenninck en Paul Schenderling interessant klinken, ook in Nederland. Een probleem van de meritocratie is het gevoel dat het oproept bij winnaars én verliezers. Winnaars denken dat ze het zelf hebben gedaan (hoogmoed), verliezers hebben een gevoel van vernedering en ressentiment. Winnaars kijken neer op de verliezers, maar verliezers kijken ook neer op zichzelf. In 1958 voorspelde Young dit al in zijn boek over de meritocratie. 2 ‘Groot want goed’: een korte geschiedenis van ‘eigen verdienste’ Een meritocratische samenleving is inspirerend, het vrijheidsidee, dat je wordt beloont naar de geleverde prestatie. Een interessant hoofdstuk over wat het geloof door de tijd heeft gezegd over verdienen, consumptie en vrijheid, en ook de verschillen tussen de geloven. “De gelukkige is slechts zelden tevreden met het feit dat het lot hem gunstig gezind is geweest.” Weber Interessant is ook onderdeel over hoe het geloof vandaag nog steeds een rol speelt in de VS, zoals bijvoorbeeld pastors die praten over een goddelijke vergelding bij grote rampen. Alsof mensen die rampspoed over zichzelf hebben afgeroepen. Door te geloven word je beloont met rijkdom en gezondheid. MEt als gevolg dat wanneer je ziek of arm bent, dan geloof je dus niet genoeg. Zestig procent van de Amerikanen gelooft dat God wil dat mensen welvarend zijn. Dit geloof in de eigen verantwoordelijkheid zie je ook terugkomen in discussies rondom zorgverzekeringen. Het idee dat je mensen die ziek zijn hogere kosten in rekening brengt. Hogere premies voor de zieken, verlagen de kosten voor de 'goed' levende mensen. De gedachten is dat zij hebben gedaan wat ze moesten doen om hun lichaam gezond te houden. Zoals de argumenten van John Mackey (Whole Foods) tegen Obamacare, we zijn allemaal verantwoordelijk voor ons eigen leven en onze eigen ge...