De Groene Amsterdammer Podcast Hoe de inlichtingendienst infiltreerde bij De Groene Amsterdammer
Sep 17, 2025
Laurens Ham, universitair docent moderne Nederlandse letterkunde, onderzoekt samen met Frank Keizer hoe de BVD in de jaren vijftig journalisten en kunstenaars, waaronder een infiltrant bij De Groene Amsterdammer, in de gaten hield. Ze onthullen de invloed van de BVD op de Nederlandse literaire geschiedenis en bespreken de angst voor communisme na de oorlog. Daarnaast onderzoeken ze ethische vragen rondom publicatie en hoe de vrijgave van archieven hun onderzoek heeft verrijkt. Wat zegt dit alles over de huidige monitoring van journalisten?
AI Snips
Chapters
Transcript
Episode notes
Dienst Bekijkt Links Nieuws Als Risico
- De BVD hield in de jaren vijftig op grote schaal journalisten en kunstenaars in de gaten uit angst voor communisme.
- De Groene Amsterdammer werd door de dienst gezien als een potentiële bedreiging en onderwerp van actie.
Infiltrant Op De Redactie
- Con Nicolai leverde maandelijks rapporten met informatie over de redactie en het bredere culturele veld aan de dienst.
- Zijn verslagen omvatten observaties over communistische uitspraken en sympathieën binnen De Groene.
Koude Oorlog Angst Legitimeert Toezicht
- De nasleep van de Tweede Wereldoorlog en gebeurtenissen zoals Tsjechoslowakije 1948 vergrootten angst voor communisme in Nederland.
- Die angst rechtvaardigde grootschalig toezicht en ingrijpen door veiligheidsdiensten.