Marcel Levi, voorzitter van de NWO en voormalig directeur van het AMC, bespreekt de diversiteit in wetenschappelijke opvattingen en de impact van politieke druk op onderzoek. Hij legt uit hoe de NWO subsidies toekent en de uitdagingen van bezuinigingen op wetenschappelijk onderzoek in Nederland. Daarnaast wordt de invloed van de woke-discussie op het vertrouwen in wetenschap onderzocht, en hoe dit de toekomstige richting van academische instellingen kan beïnvloeden.
Het tekort aan investeringen in kennis en wetenschap in Nederland kan de internationale concurrentiepositie van het land ernstig ondermijnen.
Ondanks politieke druk blijft de NWO onafhankelijk en financiert ze kwaliteitsonderzoek, ook als het tegen de mainstream opvattingen ingaat.
Deep dives
Investeren in Kennis en Innovatie
Europese landen verplichten zich om minimaal 3% van hun bruto nationaal product aan kennis en innovatie te besteden, maar Nederland blijft achter. Dit tekort aan investering in kennis en wetenschap kan de positie van het land op het wereldtoneel ondermijnen, vooral in vergelijking met grote spelers zoals ASML, die grotendeels afhankelijk zijn van deze investeringen. De recessie kan verder toenemen als een rechts kabinet besluit om te snijden in onderwijs- en wetenschapsbudgetten, met als gevolg dat Nederland kwetsbaarder wordt voor politieke schommelingen. De spreker benadrukt dat investeren in onderzoek en ontwikkeling niet alleen essentieel is voor de welvaart van het land, maar ook voor de kwaliteit van leven van de bevolking op de lange termijn.
Subsidie Toekenning en Wetenschappelijke Kwaliteit
De Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) heeft circa 1,5 miljard euro beschikbaar voor wetenschappelijk onderzoek, maar ontvangt jaarlijks tot 90% van de aanvragen die niet voldoen aan de normen voor kwaliteitsbeoordeling. Dit systeem van selectie door wetenschappers werkt met zowel binnenlandse als buitenlandse reviewers, waarbij de focus ligt op het financieren van projecten die als uitmuntend worden beoordeeld. Ondanks de kritiek op een vermeende politieke bevoordeling bij subsidieaanvragen, worden er nog steeds talrijke innovatieve en controversiële onderzoeken gefinancierd, met onderzoeksgebieden die uiteenlopen van medische wetenschappen tot alternatieve energiebronnen. De spreker indicateert dat onderzoek dat tegen de mainstream ingaat, zeker niet wordt afgewezen, zolang het kwalitatief hoogwaardig is.
Vertrouwen in de Wetenschap en de Rol van Politiek
Ondanks de groeiende kritiek op de wetenschap van bepaalde politieke partijen, blijft het vertrouwen in de wetenschap onder de brede bevolking toenemen, met 90% die aangeeft vertrouwen te hebben in wetenschappelijk onderzoek. De discussie rondom politieke correctheid en een vermeende woke-cultuur kan zelfs leiden tot een tegenbeweging, waarbij studenten en jonge mensen zich verenigen om academische vrijheid te waarborgen. De NWO blijft echter onafhankelijk opereren, los van de politieke druk, en kan zelf beslissen welke onderzoeksagenda’s qua relevantie vervolg krijgen. Dit onafhankelijkheidsprincipe zorgt ervoor dat kwalitatief onderzoek centraal staat, ongeacht politieke trends of ideologische ontwikkelingen.
Is onze wetenschap divers genoeg in opvattingen? En hoe houden we de academie overeind nu er 1 miljard op bezuinigd gaat worden? Te gast is prof. dr. Marcel Levi, voorzitter van de NWO, een van de grootste verdelers van onderzoeksgeld in Nederland. Hoe bepaalt de NWO naar welke onderzoeken het geld gaat? En worden er ook onderzoeken gehonoreerd waarvan een minder politiek wenselijk uitkomst wordt verwacht?
Get the Snipd podcast app
Unlock the knowledge in podcasts with the podcast player of the future.
AI-powered podcast player
Listen to all your favourite podcasts with AI-powered features
Discover highlights
Listen to the best highlights from the podcasts you love and dive into the full episode
Save any moment
Hear something you like? Tap your headphones to save it with AI-generated key takeaways
Share & Export
Send highlights to Twitter, WhatsApp or export them to Notion, Readwise & more
AI-powered podcast player
Listen to all your favourite podcasts with AI-powered features
Discover highlights
Listen to the best highlights from the podcasts you love and dive into the full episode