Arnold Huijgen, theoloog en hoogleraar aan de Protestantse Theologische Universiteit Utrecht, bespreekt de moeilijke momenten waarop God lijkt te zwijgen. Hij onderzoekt hoe deze stilte de ervaringen van Bijbelse figuren weerspiegelt en wat dit ons leert over ons geloof. Huijgen verwijst naar de mystieke traditie en reflecteert op de rol van profeten zoals Samuel en Jeremia. De podcast belicht hoe deze stilte zowel een uitdaging als een kans biedt voor diepere connectie met God, zelfs in tijden van lijden en isolement.
De stilte van God kan een uitnodiging zijn tot zelfreflectie en een verdieping van onze relatie met Hem.
De ervaring van God die zwijgt, weerlegt niet Zijn aanwezigheid, maar kan wijzen op Zijn verborgen werking in ons leven.
Deep dives
De stilte van God en de ervaring van afwezigheid
Veel gelovigen ervaren periodes waarin God zwijgt, wat leidt tot vragen over zijn aanwezigheid en bestaan. In de Bijbel vinden we voorbeelden van personen die ook met deze stilte worstelen, zoals Job en de psalmisten, die God rechtstreeks aanspreken in hun wanhoop. De podcast behandelt hoe deze ervaringen een diepere betekenis kunnen hebben en ons laten nadenken over ons eigen geloofsleven. Het zwijgen van God kan dus niet alleen gezien worden als een afwezigheid, maar ook als een uitnodiging tot zelfreflectie en verdieping van de relatie met God.
God als een sprekende figuur
De Bijbel presenteert God als een sprekende entiteit, met talrijke voorbeelden van directe communicatie met individuen zoals Adam, Abraham en Mozes. Dit benadrukt de traditie dat God zich op verschillende manieren openbaart door allerlei middelen, zoals profeten en evenbeelden. Echter, deze spraakzaamheid staat in contrast met momenten van stilte, waar zelfs grote Bijbelse figuren soms lange tijd geen antwoord ontvingen op hun gebeden. Dit roept de vraag op hoe ons beeld van God beïnvloed wordt door onze eigen ervaringen van stilte en communicatie.
Het mysterie van God's zwijgen
Het zwijgen van God wordt belicht als een deel van het mysterie van het geloof, waar zijn communicatie niet altijd zichtbaar of hoorbaar is. De podcast verwijst naar de 'donkere nacht van de ziel', vaak ervaren door gelovigen die zich alleen en verloren voelen. Dit mysterie is terug te vinden in de kerkgeschiedenis, waarbij zowel Luther als moderne gelovigen de verborgenheid van God in hun leven hebben ervaren. Het benadrukt dat elk individu wel eens deze stilte kan meemaken, en dat het niet betekent dat God afwezig is, maar mogelijk op een andere manier actief is.
Activiteit van God in de stilte
Zelfs in de momenten dat God lijkt te zwijgen, zijn er aanwijzingen van zijn aanwezigheid en activiteit in ons leven. De podcast noemt het voorbeeld van het Bijbelboek Esther, waarin Gods hand op een verborgen manier werkt, ondanks dat hij niet wordt genoemd. Dit suggereert dat God ook in stille of verborgen tijden kan werken door mensen en gebeurtenissen in ons leven te beïnvloeden. Het idee is dat zelfs als wij zijn stem niet altijd horen, we nog steeds op zijn werkzaamheid in de wereld kunnen vertrouwen.
Vrijwel iedere gelovige gaat wel eens door zo’n moeilijke periode, een periode waarin God lijkt te zwijgen. Is Hij er wel? Bestaat Hij wel? Misschien worstel jij hier ook wel mee. Maar gelukkig hebben we de Bijbel aan onze kant, want deze ervaringen van Gods afwezigheid zijn niet onbekend voor de Bijbelse personen en schrijvers. Wat kunnen we daaruit leren? Wat zegt Gods zwijgen over wie Hij is en hoe wíj́ Hem zien? En hoe kunnen we omgaan met de soms oorverdovende stilte?
David Boogerd in gesprek met theoloog en hoogleraar aan de Protestantse Theologische Universiteit Utrecht: Arnold Huijgen.