Amerika besluit, China besluit en Europa vergadert. Dat eindeloos palaveren, van top naar top, kan tot stevige complicaties leiden. Zoals nu. Moet de EU de harde lijn van het Amerikaanse Chinabeleid volgen of het zakelijke belang laten prevaleren?
Over de vraag hoe Europa moet omgaan met China staan de Europese Commissie en de Europese Raad behoorlijk scherp tegenover elkaar. Commissievoorzitter Ursula von der Leyen, pas op bezoek bij Joe Biden, steunt diens harde lijn. Snij invloedrijke tech-bedrijven de pas af als ze samenwerken met China, saboteer de Chinese industriële en commerciële ambities. De Europese Raad, het hoogste EU-gremium en het enige met echte macht, trapt op de rem. Voorzitter Charles Michel wil, zoals Politico het formuleert, een minder confronterend Chinabeleid. Hongarije en Griekenland willen de deuren openhouden, en vooral Duitsland zoekt compromissen. Want de Duitse auto-industrie investeert enorm in China, en Olaf Scholz was ook blij met de verkoop van ruim een kwart van de haven van Hamburg aan China.
De hardliners – zoals Biden en Von der Leyen – maken zich zorgen over de wijze waarop China uit de coulissen van de geopolitiek stapt. Zoals het verdrag met de Salomon Eilanden, dat China het recht geeft daar troepen en marineschepen te stationeren. En zoals de onverwachte stappen die China zet in de geopolitiek. Xi Jinping bemiddelde met succes tussen de aartsvijanden Iran en Saoedi-Arabië. Nu gaat hij een poging doen om een wapenstilstand in Oekraïne aanvaard te krijgen, met als eerste stap een bezoek aan Poetin en een videogesprek met Zelensky. China eist zijn plaats tussen de profs. Alsof de Volewijckers plotseling in de eredivisie tegenover Ajax of Feyenoord staan en gelijkspelen.
De politiek van terughoudendheid gaat ervan uit dat al die stoere taal mooi klinkt, maar dat Amerika noch Europa zich kan loskoppelen van China. De hardliners beseffen dat, maar wijzen er terecht op dat we ook dachten afhankelijk te zijn van Rusland, totdat we niet meer afhankelijk waren van Rusland. Klinkt plausibel, alleen zitten China en het Westen tot in de haarvaten van elkaars economieën. In 1993, niet lang na de meedogenloos neergeslagen Tienmannen-opstand in Peking, verlengde de toenmalige president Bill Clinton een overeenkomst met China voor gunstige handelstarieven, niet, zoals hij het formuleerde, omdat hij het wilde, maar omdat Amerika eenvoudig niet buiten China kon. Dat geldt 30 jaar later meer dan ooit. In die realiteit kan het niet anders dan dat de Europese Raad, met zijn voorzichtige aanpak, gelijk krijgt.
See omnystudio.com/listener for privacy information.