Filosoof Stine Jensen over helder denken in chaotische tijden | Het Uur
Feb 14, 2025
auto_awesome
Stine Jensen is een filosoof en hoogleraar publieksfilosofie, die bekendstaat om haar heldere en toegankelijke inzichten over complexe vraagstukken. Ze verkent het belang van helder denken in chaotische tijden, en hoe filosofie kan helpen bij zingeving voor atheïsten. Ze pleit voor creatief en opendenken om nieuwe perspectieven te ontdekken. Jensen reflecteert ook op de impact van sociale media op onze democratie en de rol van humor in maatschappelijke chaos. Bovendien bespreekt ze de verbondenheid tussen sterfelijkheid, kunst en existentiële vragen.
Stine Jensen benadrukt het belang van zingeving voor atheïsten door alternatieve bronnen zoals kunst en natuur te verkennen.
De combinatie van emotie en rationeel denken in de filosofie maakt gesprekken toegankelijker en inclusiever voor diverse perspectieven.
Er wordt gepleit voor een zachtere vorm van atheïsme die dialoog en verbinding bevordert in plaats van confrontatie met religieuze geloven.
Deep dives
Zingeving zonder God
De bedenking van zingeving zonder de aanwezigheid van een god speelt een centrale rol in de discussie. De spreker reflecteert op de uitdagingen die atheisten ondervinden bij het vinden van betekenis in hun leven, zonder de structuur die religie biedt. Het idee is dat, hoewel religieuze gelovigen vaak een gemeenschap en rituelen hebben, atheisten moeten ontdekken uit welke bronnen zij hun waarden kunnen putten. Dit opent de mogelijkheid om schoonheid en troost te vinden in kunst, natuur en menselijke ervaringen als alternatieve vormen van zingeving.
De rol van emotie in filosofie
Er wordt benadrukt hoe belangrijk het is om emotie en gevoel toe te laten in de filosofie, naast de rationele benadering. De spreker stelt dat veel filosofische gesprekken vaak enkel vanuit het hoofd plaatsvinden, waardoor de diepgang en menselijke ervaringen naar de achtergrond verdwijnen. Dit leidt tot een verschil in communicatie, vooral tussen rationele denkers en gelovigen, die vaak voelen dat hun geloofsbewijzen ongrijpbaar zijn. Het idee dat denken en voelen hand in hand moeten gaan, creëert mogelijkheden voor een meer inclusieve en toegankelijke filosofie.
De evolutie van atheïsme
De discussie over atheïsme is in de loop der jaren veranderd, waarbij de spreker constateert dat militante kritieken op religie mogelijk niet de meest effectieve benadering zijn. In plaats van zich continu te verzetten tegen religie, pleit de spreker voor een zachtere vorm van atheïsme, waarbij het belang van dialoog en verbinding wordt benadrukt. Er is ook een oproep tot meer vrouwelijke vertegenwoordiging in de atheïstische gemeenschap, omdat deze vaak gedomineerd is door mannen. Door te erkennen dat atheïsme ook kan bijdragen aan een inclusieve en open filosofie, kan het imago ervan worden verbeterd.
Het belang van helder denken
Helder denken in tijden van chaos en misinformatie is essentieel voor een gezonde publieke discussie. De spreker presenteert een driestappenplan om ophefvolle situaties te analyseren en de onderliggende waarden te ontdekken. Deze benadering moedigt aan om het oordeel uit te stellen en verschillende perspectieven te verkennen voordat een conclusie wordt getrokken. Het resultaat is niet alleen een beter begrip van de situatie, maar ook een ruimte voor zachtere, empathische oordelen en constructieve dialoog.
De invloed van sociale media op het debat
De rol van sociale media in het publieke debat wordt kritisch onder de loep genomen, met de stelling dat deze platforms in grote mate bijdragen aan de ontwrichting van de democratie. De spreker wijst erop dat social media vaak een ongezonde omgeving creëert voor sociale interactie en publieke conversaties. Met de manipulatie van informatie en de economische belangen van techbedrijven is het belangrijk dat er een tegenbeweging komt vanuit Europa. Deze moet niet alleen gericht zijn op nieuwe technologische oplossingen, maar ook op het versterken van de waarden van een seculiere en democratische samenleving.
Filosoof Stine Jensen staat bekend om haar scherpe maar toegankelijke filosofische inzichten. Al jaren onderzoekt en schrijft ze over grote maatschappelijke vraagstukken. Ook nu, in een tijd van chaos en misinformatie, gebruikt ze filosofie om helder te blijven denken.
In gesprek met Pieter van der Wielen duikt ze in het thema zingeving voor atheïsten. Ze pleit voor zacht en helder filosoferen en laat zien hoe waardevol het is om open en creatief te denken - om nieuwe perspectieven te verkennen en af en toe een onverwachte afslag in je denken te nemen.
Heeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze redactie via podcast@nrc.nl.
