De domheid regeert – Sander Schimmelpenninck #boekencast afl 111
Dec 28, 2024
In deze aflevering wordt het boek 'De domheid regeert' besproken, dat de link legt tussen domheid en extremistische politieke ideeën. De invloed van sociale media op nepnieuws en desinformatie komt uitgebreid aan bod. Spraakmakers reflecteren op de uitdagingen van vrijemeningsuiting en het fatsoen in de publieke discussie. Daarnaast wordt de normalisatie van extreemrechts en de rol van burgerparticipatie verkend. Dit alles in een poging om de democratie en kritische denkvaardigheden te beschermen.
44:04
forum Ask episode
web_stories AI Snips
view_agenda Chapters
menu_book Books
auto_awesome Transcript
info_circle Episode notes
insights INSIGHT
Domheid als Strategie
Sander Schimmelpenninck definieert "domheid" als een houding, niet als lage intelligentie.
Hij gebruikt de term "domrechts" voor een politieke stroming die domheid strategisch inzet.
question_answer ANECDOTE
Social Media en Desinformatie
Social media-algoritmes verspreiden nepnieuws en versterken emoties.
Huisvrouwen worden genoemd als "superspreiders" van desinformatie, met name tijdens de coronacrisis.
insights INSIGHT
Relatieve Welvaart en Wrok
Het framen van de Nederlandse koopkracht ten opzichte van de wereldbevolking relativeert problemen.
Juist die vergelijking veroorzaakt wrok, omdat relatieve verschillen in de eigen omgeving belangrijker zijn.
Get the Snipd Podcast app to discover more snips from this episode
In 'On Bullshit', Harry G. Frankfurt argues that bullshitters misrepresent themselves to their audience not by deliberately making false claims, but by conveying a certain impression without concern for whether anything is true. He distinguishes bullshitting from lying, noting that liars at least acknowledge the importance of truth, whereas bullshitters disregard it entirely. Frankfurt contends that excessive indulgence in bullshit can undermine the capacity to tell the truth in a way that lying does not, making bullshit a greater enemy of truth than lies. The book explores the prevalence of bullshit in modern society and its implications for communication and truth[1][3][5].
De domheid regeert
De domheid regeert
Sander Schimmelpenninck
Rotterdam
Rotterdam
Arja van Velen
De tirannie van meritocratie
De tirannie van meritocratie
Michael Sandel
Saving Us
Catherine Hale
De Dubbelganger
De Dubbelganger
Naomi Klein
Vandaag bespreken we het boek De domheid regeert van Sander Schimmelpenninck.
Ondertitel: Hoe opzettelijke onwetendheid een politieke strategie werd
We kregen het boek van de Correspondent - dank je wel.
We bespraken eerder het boek Sander en de brug van Sander Schimmelpenninck. Sander is journalist en verkocht recent zijn podcast bedrijf.
Het boek van nog geen 150 pagina’s gaat over de status van de politiek van deze tijd, de hang naar extreem rechtse ideeën. De titel prikkelt. Het boek is geschreven vanuit een linkse visie op de rechtse politiek en volgers. Waarom verliest links steeds meer stemmers en aanhangers? Waar is het midden gebleven?
De domheid die Sander benoemt gaat niet over intilligentie maar over een houding.
Proloog
De cultivering van domheid
De wapens van domheid
Dealen met domheid
Epiloog
Proloog
De combinatie van domheid en radicaal-rechts is een bedrieiging van de democratie rechtsstaat, en neigt naar een autocratie.
Verrassend nu leeft 70% van de wereldbevolking onder autocratische regimes. (10 jaar geleden nog 50%)
De cultivering van domheid
De algoritmes van de social media, en in het bijzonder Twitter (X), dragen bij aan het verspreiden van nepnieuws, gevoelens, en valse informatie. Ze drijven op commotie. Als mensen vaker dezelfde informatie zien, dan ga je het geloven.
Kasparov: doel van moderne propaganda is je kritische denkvermogen uit te putten en de waarheid te vernietigen.
Volgens Sanders was de doorbraak van domheid de coronacrisis. Mensen die elkaar vonden in de strijd tegen de coronamaatregelen
Naomi Klein (Dubbelganger) (Tegenlicht https://www.vpro.nl/programmas/tegenlicht/kijk/afleveringen/2024-2025/Naomi-Klein-en-de-ruk-naar-rechts.html ):narcisme + socialmediaverslaving + midlifecrisis + publieke shaming = rechtse meltdown.
Domheid is volks, kennis is elitair
Onderbuikgevoelens zijn ook gevoelens (Van der Plas)
Politiseren van kennis en daarmee afzetten tegen de elite.
De waarheid doet er niet meer toe, de respectabele media, en overheidsinstanties worden bestempeld als nep. Journalisten en wetenschappers verliezen hun status als bewakers van de waarheid.
Als er geen gedeelde waarheid meer is komen fascisme en autoritarisme op. (Timonthy Snyder)
Meer welvaart, meer ontevredenheid. Leiders die identititsondernmers zijn, die instaat zijn om mensen die eigenlijk redelijk tevreden zijn een probleem aan te praten en hun een goevel te geven venadeeld te worden.
The wealth paradox - boek
Het calvanistische ‘doe maar gewoon’ is zo gek nog niet - wie in het midden zit ervaart de minste woede en afgunst.
De gespeelde domheid van mensen als Rutte, Wilders en andere hoog opgeleide politici.
De wapens van domheid
de zondebok - een copingstrategie; immigranten zijn de favoriete zondebokken, is van alle tijden. (Assielzoekers zijn niet de oorzaak van de woningciriss - belangrijkse oorzaak, wanbeleid van de politiek).
De jij-bak (whataboutisme) - de boodschapper is af, want hypocriet - Klimate Rebbels, die een keer gevlogen hebben in het verleden.
Fophef - ophef over niets bijzonders
De valse balans (bothsidesism) - dat je twee kanten moet horen en de waarheid in het midden ligt. Naast een wetenschapper iemand uitnodigen die niet geloofd in vaccinatie.
‘Het had waar kunnen zijn’ - appleren aan het onderbuikgevoel dat een uitspraak waar had kunnen zijn, maar het niet is.
Bulshitten - voorbeeld Yesilgoz over nareis-op-nareis waar kabinet over gevallen is, blijken er maximaal honderd te zijn.
(Pseudo)trollen - de trol wil mensen op stang jagen, om de tegenstander als emotioneel en zwak neer te zetten.
De signaalleugen - verkondigen van duidelijk leugens om de loyaliteit van de achterban te testen
Waarom ben je zo boos?
Polarisatieverwijt - nepfatsoen
De censuurschwalbe - vrijheid van meningsuiting (wat we in NL hebben)
Dealen met domheid
Het begint bij het benoemen.
Decide for Impact podcast 
