#230 - De nieuwe 'Bokito-wereldorde' waarin Poetin en Trump ons uit elkaar spelen (met Rob de Wijk en Stefan Paas)
Jan 25, 2025
auto_awesome
In deze aflevering spreekt buitenlandexpert Rob de Wijk, hoogleraar aan de Universiteit Leiden, samen met theoloog Stefan Paas over de invloed van de invoering van Trump op de wereldorde. Ze behandelen hoe deze 'Bokito-wereldorde' de machtsverhoudingen beïnvloedt, met name in Europa en Rusland. De rol van religie in geopolitiek en de implicaties van technologie en sociale media komen ook aan bod. Daarnaast wordt het toenemende extremisme na conflicten besproken, wat nieuwe inzichten oplevert voor de toekomst van internationale relaties.
De inwijding van Trump heeft geleid tot een nieuwe 'Bokito-wereldorde', die de geopolitieke dynamiek en invloedssferen veranderd heeft.
De rol van religie in internationale politiek wordt als opportunistisch gezien, waarbij politieke leiders vaak hun geloof proberen te gebruiken voor eigen gewin.
De invloed van sociale media op de publieke opinie creëert een gepolariseerde omgeving, die discussies en sociale cohesie in de weg staat.
Deep dives
Nieuwe wereldorde en religie
De wereldervaring van een nieuwe wereldorde na de inauguratie van Trump wordt onder de loep genomen. Buitenlandse expert Rob de Wijk stelt dat deze verandering de rol van religie in geopolitiek kan beïnvloeden, maar dat het in de kern niet essentieel is. De Wijk benadrukt dat politieke leiders vaak opportunistisch zijn wat betreft religieuze waarden, waarbij hij het voorbeeld van Poetin noemt, die zich vaak uitspreekt over religie, maar er in wezen weinig om geeft. Het gesprek wijst erop dat bijvoorbeeld de kwestie van invloedssferen belangrijker is dan religieuze motieven in internationale conflicten.
Russische invloed en de oorlog in Oekraïne
Het lijkt erop dat Rusland mogelijk de grote verliezer zal worden van de oorlog in Oekraïne, hetgeen al een jaar geleden zichtbaar was. De NAVO-uitbreiding met landen zoals Finland en Zweden verstoort de Russische invloedssferen en leidt tot onvrede binnen de voormalige Sovjet-staten. De Wijk en zijn gesprekspartner wijzen erop dat het economisch beleid van Rusland niet duurzaam is, zoals blijkt uit de hoge defensiebestedingen die ten koste gaan van andere sectoren. Terwijl Oekraïne onder druk staat, is er de mogelijkheid dat Rusland in zijn strategie moet verschuiven richting een vredesakkoord.
Internationale politiek en belangen
De discussie gaat ook over de betekenis van waarde versus belangen in de internationale politiek. De Wijk stelt dat het Westen minder macht heeft om zijn waarden uit te dragen en dat belangen vaak de overhand hebben. Dit maakt het noodzakelijk voor landen om Sudan en Qatar te omarmen, ondanks hun interne problemen. De erkenning dat de kracht van democratische waarden in het buitenland afneemt, onderstreept de noodzaak voor landen om strategisch na te denken over hun externe relaties.
Sociale media en invloed
Het gesprek richt zich op de rol van sociale media in de hedendaagse geopolitiek en hoe het de publieke opinie beïnvloedt. De Wijk en zijn gesprekspartner benadrukken dat sociale media en algoritmes vaak de percepties van mensen inperken, wat leidt tot een verstoorde kijk op de realiteit en minder ruimte voor genuanceerde meningen. Het creëren van een gepolariseerde omgeving maakt het moeilijk om coherente discussies te voeren. Er wordt bezorgdheid geuit over hoe deze dynamiek de sociale cohesie en democratische waarden kan ondermijnen.
De toekomst van de geopolitiek
Er is een gevoel dat we terugkeren naar eeuwenoude machtsstructuren, waarbij grootmachten hun invloedssferen opnieuw proberen te vestigen. De Wijk wijst erop dat zoals in de 19e eeuw, de geopolitiek weer gedreven zal worden door nationaal belang en machtsbalans. De veranderingen die onder Trump hebben plaatsgevonden, kunnen naar zijn mening donkere vooruitzichten scheppen voor de Europese veiligheid. Daarnaast benadrukt hij dat de interne stabiliteit van Europa essentieel zal zijn om niet als een speelbal in de wereldpolitiek te eindigen.
We bevinden ons in een nieuwe wereldorde sinds de inauguratie van Trump. En niet zomaar een wereldorde, maar een 'Bokito-wereldorde', dat zegt buitenlandexpert Rob de Wijk, hoogleraar in Leiden en verbonden aan het Den Haag Centrum voor Strategische Studies. Je kent hem misschien ook van de populaire podcast Boekenstijn & De Wijk.
Hoe ziet de nieuwe wereldorde eruit? Wat is daarin de rol van religie? En waarom begrijp je pas echt wat er gebeurt als je iets weet van invloedssferen?
En klopt het dat de Russen de grote verliezer worden van de oorlog in Oekraïne?
David Boogerd spreekt Rob de Wijk uiteraard samen met vast gast theoloog Stefan Paas, hoogleraar aan de VU in Amsterdam en de Theologische Universiteit Utrecht.
En we hebben jullie hulp nodig! We zijn namelijk een nieuw YouTube-kanaal voor de Ongelooflijke Podcast gestart. We waren sinds kort al te zien op het YouTube-kanaal van NPO Radio 1, maar nu hebben we een eigen kanaal. Hier kan je alle toekomstige gesprekken terugkijken en zal binnenkort ook unieke content verschijnen. Help ons het kanaal op te bouwen door te abonneren, een like en een reactie achter te laten. Zo worden we zichtbaarder op YouTube en kunnen meer mensen ons vinden. Elke zondagochtend om 08:00 uur komt de aflevering online, dus ook deze aflevering met Rob de Wijk.