Macron heeft zich, na Brexit, opgeworpen als voortrekker binnen de Europese Unie, met ideeën zoals een Europese krijgsmacht, en een tweesporenbeleid tegenover China: een betere defensie, maar vooral ook ontspanning via diplomatie. Dat standpunt heeft binnen de EU steun, maar ook, bijvoorbeeld, bij VN-Secretaris-Generaal Guterres. En wat blijkt? Joe Biden vindt dat slappe-hap-politiek, en wil dat er een keiharde vuist wordt gemaakt tegen China. Australië, aanvankelijk meer op de Macron-lijn, is het met Biden eens, annuleert dus de Franse deal voor 12 dieselonderzeeërs, en kiest voor veel geavanceerdere Amerikaanse nucleaire duikboten.
Het meest kwetsende vindt Macron de keuze voor Boris Johnson. Die speelde een hoofdrol in de nieuwe Amerikaans-Australisch-Britse veiligheidsdeal. Als puntje bij paaltje komt, kiest Biden dus voor de Britten, en niet voor Europa. Anders gezegd: Macron kan zichzelf, na Brexit, wel als de grootmeester van de Europese politiek zien, maar Biden ziet het precies andersom: de enige echt relevante macht in Europa is het eiland dat zich van de EU heeft afgescheiden.
Het is niet de eerste keer dat Frankrijk woest is. In 1966 trok president Charles de Gaulle zich terug uit de militaire afdeling van de NAVO, eigenlijk om dezelfde reden: Amerika en de rest van Europa namen Frankrijk militair niet serieus. Het zou tot 2009 duren voordat president Sarkozy het lidmaatschap herstelde. In 2003 leidde de Amerikaanse inval in Irak tot zon harde confrontatie met de luid protesterende Fransen, dat de diplomatieke betrekkingen het vriespunt bereikten, en een spontane handelsoorlog ontstond. Amerikanen aten geen French fries meer, maar freedom fries.
We kunnen de Franse woede dus afdoen als een oprisping van een driftkikkerige president. Maar er is ook een breder perspectief, want de Amerikaanse keuze voor de Britten, in plaats van de Europeanen, is tevens een waarschuwing. Amerika is terug, zei Biden. Maar dan wel op zijn voorwaarden. Zoals een veel hardere, confronterende aanpak van China.
Over Bernard Hammelburg
Buitenlandcommentator Bernard Hammelburg gaat in zijn column in op de zaken van wereldbelang en plaatst de internationale politiek in context. Luister live woensdagochtend om 06:25 in De Ochtendspits of wanneer je wilt via bnr.nl/bernard-hammelburg, Apple Podcast of Spotify.
See omnystudio.com/listener for privacy information.