Raport o książkach - „Powrót fatum” Tomasz Stawiszyński
Dec 2, 2024
auto_awesome
Tomasz Stawiszyński, filozof i autor książki "Powrót fatum", bada różne podejścia do życia, zadając fundamentalne pytania o rzeczywistość i lęki o przyszłość. Rozważa związek między wiarą a nauką oraz wpływ kultury terapeutycznej na spiskowe teorie. Podkreśla znaczenie chrześcijaństwa w postchrześcijańskim świecie oraz fenomen konwersji w nowoczesnym społeczeństwie. Dzieli się osobistymi refleksjami na temat Depeche Mode i ich wpływu na jego twórczość.
Tomasz Stawiszyński w 'Powrocie fatum' porusza, jak różnorodne światopoglądy mogą wzbogacić dyskusję o ludzkim doświadczeniu.
Filozof wskazuje, że dominująca rola nauki w społeczeństwie odbiera głębię sensu, prowadząc do dezorientacji w obliczu doświadczeń niewytłumaczalnych.
Stawiszyński analizuje fascynację ezoteryką jako odpowiedź na współczesny kryzys sensu, oraz na potrzebę kontroli w chaotycznym świecie.
Deep dives
Zderzenie światopoglądów
Omówiono sytuację, w której naukowiec, astrolog i ksiądz zostają zaproszeni do telewizji, co skutkuje brakiem głębokiej wymiany myśli w krótkim czasie nadzoru. Filozof Tomasz Stawiszyński zauważa, że ich wizje świata i wrodzone wątpliwości są doskonałym punktem wyjścia do rozważań na temat prawd, które istnieją obok siebie w społeczeństwie. W jego nowej książce 'Powrót Fatum' opisuje on, jak zderzenie różnych perspektyw, od naukowej po ezoteryczną, nasuwa kluczowe pytania dotyczące sensu życia i poszukiwania prawdy. Każdy z tych światopoglądów wnosi coś unikalnego, co może wzbogacić ogólną dyskusję na temat ludzkiego doświadczenia.
Rola nauki w poszukiwaniu sensu
Zawarto rozważania na temat dominującej roli nauki w współczesnym społeczeństwie i jej wpływu na nasze rozumienie rzeczywistości. Stawiszyński wskazuje, że nauka ogołaca świat z nadziei i pierwotnego sensu, czyniąc ludzi coraz bardziej zdezorientowanymi w obliczu doświadczeń, które nie potrafią wyjaśnić. Mówi, że nauka, pozbawiając nas głębi, nadaje coś więcej niż tylko materialne racje, a jednocześnie ogranicza nas do zrozumienia rzeczywistości w kategoriach bytu fizycznego. Przykłady z literatury i sztuki, które mają ogromne znaczenie dla tego, jak postrzegamy nasz sens i identyfikację, stanowią dowód na to, że ludzie nadal pragną eksplorować te nieracjonalne aspekty istnienia.
Psychologiczne aspekty doświadczenia
W podjęciu tematu rzeczywistości psychicznej i jej wpływu na nasze życie, Stawiszyński podkreśla, że osobiste przeżycia mogą być tak samo ważne, jak obiektywne fakty. Przytacza przykłady pacjentów z doświadczeniami mistycznymi, które dla nich miały ogromne znaczenie emocjonalne, mimo że nie da się ich zdefiniować tradycyjnie. Zauważa, że idea, iż człowiek może wytworzyć sobie swój własny świat w oparciu o osobiste przekonania, ma ogromny wpływ na społeczeństwo. W ten sposób filozof bada, jak te doświadczenia, choć indywidualne, kształtują nasze wzorce myślenia o rzeczywistości i miejscy w świecie.
Poszukiwanie sensu poprzez ezoterykę
Pojawiająca się fascynacja ezoteryką w społeczeństwie jest analizowana przez pryzmat braku sensu odczuwanego przez współczesnych ludzi. Stawiszyński wskazuje, że kiedy tradycyjne narracje religijne nie wystarczają, ludzie sięgają po alternatywne formy duchowości, takie jak astrologia czy różnorodne praktyki ezoteryczne. Uważa, że te postawy mogą być reakcją na chęć odzyskania kontroli nad własnym losiem i doświadczeniem w świecie, który wydaje się chaotyczny. Próbując wyjaśnić, dlaczego niektórzy zwracają się ku magii, podkreśla, że może to stanowić próbę radzenia sobie z emocjonalnym chaosem i bezradnością.
Chrześcijaństwo jako alternatywa
Temat chrześcijaństwa jest przywołany jako potencjalna odpowiedź na współczesny kryzys sensu w kulturze. Stawiszyński zauważa, że chrześcijaństwo było przez wieki istotnym punktem odniesienia, oferującym sens i wspólnotowe wartości, które mogą być potrzebne w postchrześcijańskim świecie. W kontekście ponownego rozważania wartości chrześcijaństwa, stwierdza, że wielu współczesnych myślicieli i publicystów zauważa potrzebę odnalezienia duchowego fundamentu w chaotycznym świecie. Autor zwraca uwagę, że chrześcijaństwo może działać jako czynnik stabilizujący, oferując coś, co wykracza poza surową racjonalność nauki.
Co wydarzy się, gdy do telewizji zostają zaproszeni: naukowiec, astrolożka i ksiądz. Pierwszy ma mówić o sztucznej inteligencji, druga przedstawić horoskop na najbliższy miesiąc, a trzeci opowiedzieć o świętach Wielkanocy. Prawdopodobnie nic się nie wydarzy, bo żadna z tych osób nie będzie miała wystarczająco dużo czasu, by powiedzieć coś z sensem. Ale nasz dzisiejszy gość dał tym trzem postaciom - w symboliczny sposób ma się rozumieć – wypowiedzieć się bez ograniczeń czasowych ani innych ograniczeń cenzorskich.
Tym gościem jest filozof Tomasz Stawiszyński, który w swojej najnowszej książce „Powrót fatum” przedstawia trzy podejścia do świata, człowieka, naszego miejsca w kosmosie. I zadaje pytania, których większość z nas na co dzień sobie nie zadaje, bo nas przerastają, na przykład takie jak: skąd to wszystko się wzięło? I dlaczego tak bardzo boimy się o przyszłość?
Gość: Tomasz Stawiszyński
Prowadzenie: Dariusz Rosiak
"Powrót fatum" Tomasza Stawiszyńskiego to książka, która ukazała nakładem wydawnictwa Znak.