Thomas Merton en de natuur

Oct 30, 2025

In deze aflevering is Kick Bras te gast, emeritus predikant en auteur, gespecialiseerd in de ecologische spiritualiteit van Thomas Merton. Ze bespreken Mertons kritische kijk op het Amerikaanse christendom en de destructieve drang om de natuur te onderwerpen. Kick laat zien hoe Mertons persoonlijke ervaringen in de natuur zijn mystieke inzichten vormden. Verder wordt Mertons visie op technologie en sociale rechtvaardigheid besproken, waarbij de verbinding tussen mens en natuur centraal staat in zijn nalatenschap voor hedendaagse ecologische bewegingen.

55:22

forum

Ask episode

web_stories

AI Snips

view_agenda

Chapters

menu_book

Books

auto_awesome

Transcript

info_circle

Episode notes

insights

INSIGHT

Natuur Als Wijd Open Geheim

Thomas Merton zag natuurervaring als een 'wijd open geheim' dat mensen meestal negeren.
Hij stelde dat de werkelijkheid ten diepste een geschenk is dat dankbaarheid oproept.

insights

INSIGHT

Kritiek Op Amerikaans Christendom

Merton bekritiseerde vooral de Amerikaanse vorm van het christendom en de Puriteinse koloniale mentaliteit.
Hij koppelde die mentaliteit aan een drang om de wildernis en 'anderen' te onderwerpen.

insights

INSIGHT

Onderwerping Als Doodsdrift

Merton beschouwde de drang tot subjecting als een innerlijke ziekte of doodsdrift.
Die drang ondermijnt ons eigen bestaansrecht als we de natuur en anderen overheersen.

Get the Snipd Podcast app to discover more snips from this episode

Mertons kritiek op Amerikaans christendom en natuur

01:12 • 3min

chevron_right

Puriteinse wortels van onderwerpingsdrang

04:08 • 2min

chevron_right

De innerlijke ziekte van onderwerpen en Rachel Carson

06:00 • 2min

chevron_right

Mertons persoonlijke band met de natuur

07:42 • 2min

chevron_right

Mertons levensloop en bekering tot het kloosterleven

09:44 • 2min

chevron_right

De Louteringsberg en Mertons vroege publieke succes

11:57 • 3min

chevron_right

Interreligieuze contacten en contemplatieve zoektocht

14:39 • 2min

chevron_right

Contemplatie als tegenwicht tegen commerciële religie

16:54 • 44sec

chevron_right

Stilte, eenzaamheid en het kloosterleven

17:38 • 3min

chevron_right

Natuur als ruimte voor contemplatie

20:49 • 4min

chevron_right

De kern van Mertons mystiek in natuurervaring

25:10 • 4min

chevron_right

Mertons egalitairere visie op mens en natuur

28:44 • 2min

chevron_right

Romantiek van natuur versus realisme over conflicten

30:58 • 3min

chevron_right

Merton, technologiekritiek en Jacques Ellul

33:42 • 4min

chevron_right

Integreren van technologie in morele en spirituele herbezinning

37:30 • 2min

chevron_right

Merton over armoede, racisme en mondiale uitbuiting

39:22 • 2min

chevron_right

Mertons laatste reizen en onverwachte dood

41:45 • 2min

chevron_right

Controverses rond Mertons dood en persoonlijke worstelingen

43:54 • 2min

chevron_right

Mertons nalatenschap in Engelstalige religieuze en ecologische bewegingen

46:22 • 4min

chevron_right

Vergelijking met Thomas Berry en brede intellectuele invloeden

• Mentioned in 15 episodes

The Seven Storey Mountain

Thomas Merton

The Seven Storey Mountain is Thomas Merton's autobiography, written while he was a monk at the Abbey of Gethsemani. The book chronicles Merton's early life, his conversion to Roman Catholicism at age 23, and his decision to join the Trappist order at the age of 26. It is a unique spiritual autobiography that mirrors Dante's journey from hell through purgatory to paradise, reflecting Merton's transition from a worldly life to monastic life. The book has been highly influential and has touched millions of lives, translated into more than twenty languages and recognized as one of the most influential religious works of our time.

#8881

• Mentioned in 4 episodes

Doctor Zhivago

Boris Pasternak

The novel tells the story of Yuri Zhivago, a medical student who becomes a medical officer in the Russian army during World War I and the Russian Civil War. It explores his love for two women, Tonya and Lara, and his struggles with the tumultuous events of early 20th-century Russia. The book is a sweeping narrative that delves into themes of love, grief, longing, and loss, set against the historical backdrop of the Russian Revolution and its aftermath. Pasternak's work is notable for its critical stance on the October Revolution and the Soviet regime, which led to its initial rejection for publication in the USSR.

Onuitsprekelijk Paradijs

null

Kik Bras

#310

• Mentioned in 63 episodes

Silent Spring

Rachel Carson

Published in 1962, 'Silent Spring' by Rachel Carson is a seminal work in environmental science. The book documents the harmful effects of DDT and other pesticides on the environment, including their impact on bird populations, other wildlife, and human health. Carson argued that these substances should be called 'biocides' due to their broad impact on ecosystems. The book was serialized in 'The New Yorker' before its full publication and generated significant public and scientific debate. It led to a reversal in U.S. pesticide policy, the banning of DDT for agricultural use in 1972, and the establishment of the U.S. Environmental Protection Agency in 1970. Carson's work challenged the prevailing attitudes towards scientific progress and human control over nature, advocating for responsible and careful use of pesticides and highlighting the need for environmental stewardship.

#2109

• Mentioned in 16 episodes

The Technological Society

Jacques Ellul

In 'The Technological Society,' Jacques Ellul discusses the concept of 'technique,' which he defines as the totality of methods rationally arrived at and having absolute efficiency in every field of human activity. Ellul argues that modern society is dominated by this 'technique,' which is focused on efficiency and has infiltrated all aspects of human existence, including science, automation, politics, and human relations. He warns that this technological system threatens human freedom and responsibility, and that it has taken on a life of its own, independent of human control. The book explores the historical rise of 'technique,' its characteristics, and its profound impact on society, highlighting the need for a critical reevaluation of the role of technology in human life.

#3717

• Mentioned in 9 episodes

Mysticism

Simon Critchley

In 'Mysticism,' Simon Critchley delves into the history and practice of mysticism, from its origins in Eastern and Western religions to its association with esoteric and occult knowledge, and up to the ecstatic modernism of figures like T.S. Eliot. Critchley discusses the lives of famous mystics such as Julian of Norwich and Jesus Christ, highlighting how mystical experiences can refresh our thinking and help us live deeper and freer lives. The book argues that mysticism can be an aesthetic experience, inspired by art, poetry, and music, and is not limited to religious contexts. Critchley's work is erudite and impassioned, speaking to a yearning for personal transformation and enchantment.

Meld je nu aan voor ons live-event op vrijdag 21 november in Utrecht, via centre-erasme.nl/event

Natuur en klimaat zijn thema’s waarbij je vooral moeizame blikken krijgt. Want het gaat natuurlijk snel over wat allemaal niet goed gaat – en dat is helaas veel. Opwarming van de aarde, afname biodiversiteit, het verdwijnen van landschappen. En het wordt snel technisch en beschouwend: CO2-uitstoot, toxische stoffen, planetaire grenzen. Als we niet uitkijken wordt de natuur niet meer dan technisch studieobject.

“Mijn haren rijzen te berge en de ogen van mijn ziel zijn wijd open, ik ben aanwezig, zonder het te beseffen, in dit onuitsprekelijke paradijs, en ik neem dit geheim waar, dit wijd open geheim dat er voor iedereen is, gratis, en niemand schenkt er aandacht aan.”

Thomas Merton werd na een bewogen leven vol seks en drank, in 1941 monnik in de Amerikaanse staat Kentucky. In 1948 verscheen zijn autobiografie De Louteringsberg, dat een wereldwijde bestseller werd. Tot aan zijn dood eind jaren 60, sprak hij zich uit over thema’s als atoombewapening, de economische uitbuiting van het mondiale zuiden, rassendiscriminatie. In deze aflevering van de Podcast Filosofie kijken we naar de natuur, door de bril van Thomas Merton

Dat doen we in samenwerking met het Titus Brandsma Instituut en stichting Socires. Naar aanleiding van de intellectuele biografie van Titus Brandsma, geschreven door Inigo Bocken. In deze aflevering ontvangt Allard Amelink, samen met Willem de Witte, Kick Bras, emeritus predikant en als onderzoeker gelieerd aan het Titus Brandsma Instituut te Nijmegen. En hij is schrijver van Onuitsprekelijk Paradijs. Over de groene spiritualiteit van Thomas Merton.

Home Top podcasts Popular guests Top books