Joe Biden haalt deze week alles uit de kast om de Indiase premier Narendra Modi een maharadja-ontvangst te bieden. Uitvoerige besprekingen op het Witte Huis, een staatsbanket dat de media ‘weelderig’ noemen, een toespraak tot het Congres, aantrekkelijke offertes voor Amerikaanse wapens en een charmeoffensief met als belangrijkste doel: een nauwere band met de VS en een kritischer houding tegenover Rusland. Dat gaat niet lukken.
De relatie is altijd troebel geweest. In 1964, midden in de Koude Oorlog, was India in de Verenigde Naties een van de initiatiefnemers van de Groep van Ongebonden Landen, de G-77, die nog steeds bestaat en nu 134 leden telt. In de ogen van Washington was de G-77 niet ongebonden, maar uitgesproken pro-Sovjet, en later pro-Russisch. India bewijst dat. Het land is ’s werelds grootste koper van wapens, en die komen voornamelijk uit Rusland: hoogwaardige gevechtsvliegtuigen, nucleaire onderzeeërs, hypersonische kruisraketten, tanks, artillerie en de onvermijdelijke Kalasjnikovs. De straaljagers gaan nog tot minstens 2065 mee.
Rusland is nu ook een van de belangrijkste olieleveranciers van India, en India laat zich echt niet verleiden tot het innemen van een anti-Russische standpunt, bijvoorbeeld in de kwestie-Oekraïne. Wat India en de VS wel delen is wantrouwen tegen China. Daar staat weer tegenover dat Amerika tijdens de Indiaas-Pakistaanse oorlog de kant van Pakistan koos, en met regelmaat militair materieel heeft geleverd aan Pakistan.
Dan is er de kwestie van de mensenrechten. Modi doet zich voor als vriendelijke liberaal, maar steekt zijn afkeer van moslims niet onder stoelen of banden. Na Indonesië is India het land met de meeste moslims, en ze worden ernstig gediscrimineerd. Als gouverneur van de deelstaat Gujarat hield Amerika hem in 2002 verantwoordelijk voor de moord op duizend moslims, en in 2005 werd hem zelfs een Amerikaans visum geweigerd.
Natuurlijk kan Amerika India niet negeren. Met 1,4 miljard inwoners is het een onmisbaar onderdeel van de wereldeconomie. De handel tussen de beide landen beloopt bijna 200 miljard dollar. Dat Modi wordt uitgenodigd voor een officieel bezoek is begrijpelijk. Maar een staatsbezoek met al die toeters en bellen organiseer je voor een vriend, niet voor een kennis. Zoals de Indiase minister van buitenlandse zaken het noemde: vrienden en bondgenoten bestaan niet meer, hooguit ‘frenemies.’ Zoiets als ‘vrijanden,’ dus.
Kijk voor alle columns van Bernard Hammelburg op www.bnr.nl/bernardhammelburg
See omnystudio.com/listener for privacy information.